Chủ động phân luồng, hướng nghiệp cho học sinh trung học

Những năm gần đây, công tác phân luồng, giáo dục hướng nghiệp cho học sinh trung học (THCS, THPT) được các trường học trên địa bàn tỉnh đặc biệt chú trọng. Song song với việc dạy kiến thức văn hóa, các trường đã chủ động định hướng, phân luồng để bản thân học sinh, cũng như các gia đình có lựa chọn phù hợp cho lối rẽ tương lai của con em mình ngay từ bậc THCS thông qua nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực.

Học sinh Trường THCS Nguyễn Thị Minh Khai (TP. Bạc Liêu) học nhóm và trao đổi về những dự định học nghề. Ảnh: Đ.K.C

Định hướng để học sinh có lựa chọn đúng

Có thể thấy, việc thực hiện chương trình giáo dục hướng nghiệp theo hướng tăng cường hoạt động trải nghiệm thực tế cho học sinh; tích hợp các chủ đề giáo dục hướng nghiệp trong chương trình giáo dục phổ thông gắn với hoạt động dã ngoại, tham quan thực tế tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh… là bước đột phá mới đầy tính sáng tạo trong việc phân luồng, hướng nghiệp cho học sinh trung học của các nhà trường trên địa bàn tỉnh.

Việc chủ động định hướng nghề cho học sinh từ sớm thông qua việc giới thiệu những ngành nghề cụ thể, đặc tính công việc từng nghề, kết hợp với giảng giải để các em nhận ra bản thân mình phù hợp với những công việc gì… sẽ giúp ích cho các em rất nhiều trong việc đầu tư cho những môn liên quan tới khối thi, ngành học (hoặc rẽ hướng sang học nghề ngay khi kết thúc bậc THCS). Đây cũng là nền tảng giúp học sinh khi bước vào bậc THPT sẽ chủ động hơn trong việc lựa chọn cho mình một hướng đi, một ngành nghề phù hợp với năng lực, sở trường. Lúc này, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên phụ trách hướng nghiệp của các trường cũng thuận lợi hơn khi làm công tác tư vấn, định hướng nghề cho các em.

Điển hình là hàng năm, cùng với việc tổ chức lễ tri ân, trưởng thành cho học sinh lớp 9, các trường THCS trên địa bàn TX. Giá Rai đã khéo léo lồng ghép hoạt động phân luồng cho học sinh. Qua đó, đã giúp học sinh, các bậc phụ huynh đưa ra những quyết định sáng suốt, phù hợp trong việc cho con em mình sẽ học tiếp lên THPT hay rẽ hướng sang học nghề.

Không chỉ vậy, nhiều trường trong tỉnh còn chủ động mở thêm một số nghề phổ thông mới, phù hợp với điều kiện thực tế, từ đó khuyến khích học sinh THCS đăng ký tham gia để được cộng điểm khi xét tốt nghiệp lớp 9. Đây cũng là cách làm hay để học sinh làm quen với việc học nghề.

Bên cạnh đó, các trường còn  tổ chức những buổi ngoại khóa, sinh hoạt chuyên đề về việc chọn nghề; phối hợp các trường đại học, cao đẳng, trường nghề có tiếng của địa phương, khu vực, cả nước, cũng như cựu học sinh trường đang theo học tại các trường đại học về trực tiếp tư vấn, sẻ chia kinh nghiệm trong công tác chọn nghề để học sinh THCS, THPT có thêm nhiều góc nhìn, hiểu biết về những ngành nghề mà bản thân đang cân nhắc.

Trải nghiệm thực tế để hướng nghiệp

Từ nhiều năm qua, Trường THPT Chuyên Bạc Liêu (TP. Bạc Liêu) đã tổ chức nhiều hoạt động trải nghiệm, tham quan thực tế các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh. Qua đó học sinh được trực tiếp khảo sát thực địa, tận mắt chứng kiến không gian lao động, tìm hiểu các quy trình sản xuất, yêu cầu cần có của từng công việc tại các cơ sở… Đó cũng là những trải nghiệm thú vị để các em có thêm động lực trong học tập, định hướng chọn nghề nghiệp tương lai.

Với các trường THPT Điền Hải, THPT Gành Hào (huyện Đông Hải), hoạt động tư vấn hướng nghiệp hàng năm thường gắn liền với việc tổ chức cho học sinh khối 12 và một số học sinh khối 10, 11 đến tham quan, nghe tư vấn mùa thi, hướng nghiệp và giao lưu học hỏi, mở rộng kiến thức, rèn luyện kỹ năng sống tại các trường đại học Luật (TP. Hồ Chí Minh), đại học Sư phạm Kỹ thuật Vĩnh Long, đại học Cần Thơ… Các chuyến đi này luôn nhận được sự hưởng ứng và phản hồi tích cực từ phía các bậc phụ huynh và học sinh của trường. Bởi, qua đó các em được trực tiếp tham quan giảng đường, nhà tự học, khu vui chơi, giải trí, không gian sinh hoạt, ăn nghỉ… của các anh chị sinh viên. Thực tế thú vị này sẽ kích thích học sinh khối 12 thêm nỗ lực để đậu đại học.

Với quyết tâm giúp học sinh  chọn lối đi đúng cho tương lai theo nhu cầu của xã hội, địa phương, các trường THCS, THPT trên địa bàn tỉnh đang quyết liệt dồn sức cho công tác phân luồng, giáo dục hướng nghiệp. Và rất mong mỗi học sinh hãy hiểu rằng, trong bối cảnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, chúng ta không chỉ cần những chuyên gia, những nhà khoa học lớn mà còn rất cần những người thợ lành nghề để hội nhập, phát triển.

Kim Trúc