Chuẩn bị các điều kiện cho việc thay sách giáo khoa lớp 2 và lớp 6

Ngành Giáo dục tỉnh vừa phối hợp với Nhà xuất bản (NXB) Giáo dục Việt Nam và Đại học Sư phạm tổ chức các buổi hội thảo trực tuyến giới thiệu các bộ sách giáo khoa (SGK) lớp 2 và lớp 6 thuộc Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018. Đây là bước chuẩn bị quan trọng để các đơn vị tiếp cận, cân nhắc, từ đó lựa chọn những bộ SGK phù hợp nhất với điều kiện giảng dạy thực tế của địa phương, đơn vị mình.

Triển khai sớm, rộng thời gian lựa chọn

Khách quan nhìn nhận, sau một học kỳ triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới ở lớp 1, xã hội đã ghi nhận những tín hiệu lạc quan từ khả năng tiếp thu của học sinh thông qua những điểm mới, ưu việt của chương trình, SGK mới. Và để tiếp tục thực hiện lộ trình đổi mới, Bộ GD-ĐT đã công bố phê duyệt danh mục 32 SGK dành cho lớp 2, 40 SGK lớp 6 sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông từ năm học 2021 - 2022 để các địa phương chủ động lựa chọn. Cụ thể, các SGK được phê duyệt thuộc 4 đơn vị xuất bản gồm: NXB Đại học Sư phạm, NXB Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh (bộ Cánh Diều); NXB Giáo dục Việt Nam (2 bộ gồm: Kết nối tri thức với cuộc sống và Chân trời sáng tạo); NXB Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh (SGK Tiếng Anh). Trong đó, NXB Giáo dục Việt Nam chiếm ưu thế với hơn 40 đầu sách.

Ông Phạm Hoài Tín (Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Sách và Thiết bị giáo dục Cửu Long - một trong 4 đơn vị trực thuộc NXB Giáo dục Việt Nam) cho biết: “Nếu như ở lớp 1, chúng tôi có 4 bộ SGK thì ở lớp 2 và lớp 6, để tập trung nguồn lực tác giả, biên tập viên, họa sĩ và các nguồn lực khác, chúng tôi đã hợp nhất thành 2 bộ SGK trên cơ sở nghiên cứu kỹ sự tương đồng của các bộ sách. Theo đó, bộ “Kết nối tri thức với cuộc sống” được bổ sung nguồn tác giả và những ý tưởng hay từ bộ sách “Cùng học để phát triển năng lực”. Bộ “Chân trời sáng tạo” được bổ sung các tác giả, kết hợp tinh hoa từ bộ SGK “Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục”… Với tính ưu việt ấy, chúng tôi mong rằng 2 bộ SGK, đặc biệt là bộ “Chân trời sáng tạo” sẽ tiếp tục được ngành Giáo dục Bạc Liêu, cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh học sinh tin tưởng lựa chọn để đồng hành trong năm học 2021 - 2022”.

Đến thời điểm hiện tại, các bản mẫu SGK định dạng PDF lớp 2, lớp 6 đã được các NXB đưa lên website và cung cấp tài khoản cho giáo viên thực hiện việc nghiên cứu tìm hiểu, từ đó đề xuất lựa chọn bộ SGK phù hợp nhất. Đây là bước đi hoàn toàn đúng đắn, rút kinh nghiệm từ những bất cập khi triển khai chương trình SGK lớp 1.

Riêng ngành Giáo dục Bạc Liêu cũng chủ động triển khai từ sớm để các trường rộng thời gian cân nhắc, lựa chọn. Theo đó, ngoài việc tổ chức các buổi hội thảo trực tuyến với sự tham gia của hơn 4.000 lượt cán bộ quản lý, giáo viên cốt cán trên toàn tỉnh, các bộ SGK còn được vận chuyển trực tiếp đến tận cơ sở giáo dục để các đơn vị được tiếp cận. Tại hội thảo, các báo cáo viên từ điểm cầu Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã giới thiệu tổng quát về các bộ SGK; những quan điểm, ý tưởng xây dựng các bộ sách; tính ưu việt của từng bộ sách, cuốn sách. Đặc biệt là những điểm mới về nội dung, cấu trúc, phương pháp tiếp cận các bộ SGK… đến giáo viên.

Cán bộ quản lý, giáo viên các trường tham quan các bộ SGK, thiết bị giáo dục lớp 6 được trưng bày tại hội thảo. Ảnh: Đ.K.C

Chú trọng chất lượng, không gây xáo trộn

Theo đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên cốt cán trực tiếp tham gia các buổi hội thảo, mỗi bộ sách đều mang một thông điệp, bản sắc riêng nhưng đều cụ thể hóa mục tiêu giáo dục toàn diện, cũng như biên soạn theo định hướng giúp cho việc dạy học chuyển từ truyền thụ kiến thức sang hình thành, phát triển phẩm chất và năng lực của người học. Các SGK đều bám sát nội dung và yêu cầu cần truyền đạt của Chương trình giáo dục phổ thông mới; bảo đảm cụ thể hóa chương trình. Nội dung, cấu trúc của SGK và của từng bài học đáp ứng yêu cầu về quy định tại Thông tư 33 của Bộ GD-ĐT.

Nhiều SGK có quan điểm biên soạn hiện đại, cấu trúc sách mới, tiếp cận với cách biên soạn SGK của các nước tiên tiến trên thế giới, bảo đảm phù hợp với điều kiện nhà trường và học sinh cấp tiểu học, THCS Việt Nam. Không chỉ vậy, sách còn bảo đảm tính “mở”, linh hoạt, hỗ trợ tốt hơn cho giáo viên trong đổi mới phương pháp dạy học, tạo điều kiện để học sinh phát huy tính chủ động, sáng tạo, vận dụng kiến thức được học vào thực tế cuộc sống. Trong đó, 2 bộ sách của NXB Giáo dục Việt Nam được đánh giá là ngữ liệu, hình ảnh, từ ngữ rất gần gũi với Đồng bằng sông Cửu Long, cũng như khu vực Nam Bộ.

Nếu như SGK lớp 1 mới do giáo viên và nhà trường lựa chọn theo tinh thần Nghị quyết 88 của Quốc hội, thì từ năm 2021, quyền lựa chọn SGK sẽ chuyển giao cho lãnh đạo các địa phương (theo quy định của Luật Giáo dục 2019). Điều này khiến dư luận, phụ huynh và giáo viên băn khoăn trong việc thực hiện chọn sách. Liệu rằng có xảy ra tình trạng năm trước chọn bộ sách này, năm nay thấy không phù hợp lại đổi sang bộ sách khác, dẫn đến những xáo trộn, lãng phí không đáng có… Thế nên, khi lựa chọn các bộ SGK lớp 2, lớp 6 chương trình mới, yếu tố chất lượng, công bằng, không gây xáo trộn, lãng phí cần được ưu tiên hàng đầu.

Kim Trúc

Ông Dương Hồng Tân, Phó Giám đốc Sở GD-KH&CN: Sẽ lựa chọn SGK lớp 2, lớp 6 đảm bảo tốt tính kế thừa

Năm học 2020 - 2021 là năm đầu tiên triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018 đối với lớp 1, Sở GD-KH&CN Bạc Liêu đã nghiên cứu và chỉ đạo toàn ngành Giáo dục thực hiện đúng các bước, cũng như quy trình lựa chọn SGK theo quy định của Bộ GD-ĐT. Trên cơ sở đó, các trường đã tiến hành việc lựa chọn sách đảm bảo đúng yêu cầu.

Ông Dương Hồng Tân

Phó Giám đốc Sở GD-KH&CN

Nhờ vậy, kết quả triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh trong năm qua rất tích cực. Về cơ bản, không có những vấn đề lớn đặt ra do chúng ta đã thực hiện tốt việc lựa chọn ngay từ đầu. Bên cạnh đó, ngành đã chỉ đạo các Phòng giáo dục, các nhà trường thành lập các tổ tư vấn để cùng với đội ngũ giáo viên giảng dạy lớp 1 kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc nên quá trình thực hiện cơ bản thuận lợi.

Để chuẩn bị tốt cho việc triển khai chương trình lớp 2 và lớp 6 trong năm học 2021 - 2022, Bộ đã có những điều chỉnh mới về quy trình lựa chọn sách, trong đó cơ quan quyết định cuối cùng việc lựa chọn SGK là UBND tỉnh trên cơ sở đề xuất của các cơ sở giáo dục, kết quả tổng hợp đề xuất của các phòng Giáo dục và sự tham mưu của Hội đồng lựa chọn SGK do UBND tỉnh thành lập.

Hiện nay, Sở đang phối hợp tích cực với các NXB để tổ chức các hội thảo giới thiệu sách, từ đó giúp giáo viên, cán bộ quản lý, các thành viên hội đồng lựa chọn sách có đầy đủ thông tin để đưa ra những đề xuất phù hợp nhất cho việc lựa chọn các bộ sách theo tiêu chí đã được UBND tỉnh phê duyệt. Theo đó, trên tinh thần kế thừa và chọn lọc những gì tinh túy nhất từ 3 bộ SGK của Chương trình Giáo dục phổ thông mới lớp 1, Hội đồng thẩm định SGK của tỉnh sẽ lựa chọn những bộ sách chất lượng nhất cho học sinh.

Thư Các (lược ghi)