Thu hút doanh nghiệp đầu tư vào phát triển nông nghiệp - nông thôn: Vì sao gặp khó?

Thứ Tư, 23/10/2019 | 15:30

Thời gian qua, Chính phủ đã ban hành nhiều nghị định gắn với các chính sách ưu đãi, hỗ trợ về đất đai, tín dụng, đào tạo nguồn nhân lực, phát triển khoa học - công nghệ để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào phát triển nông nghiệp - nông thôn (NN-NT). Việc thu hút doanh nghiệp vào phát triển NN-NT có một vai trò đặc biệt quan trọng và có tính chiến lược trong thực hiện thắng lợi mục tiêu công nghiệp hóa - hiện đại hóa NN-NT và nông dân.

Năm 2013, Chính phủ ban hành Nghị định 210/2013/NĐ-CP về chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào NN-NT, đến năm 2018 tiếp tục ban hành Nghị định 57/2018/NĐ-CP để đẩy mạnh hơn nữa việc thực hiện chính sách này với việc mở rộng thêm nhiều nội dung ưu đãi và hỗ trợ. Thế nhưng, việc thu hút và phát triển doanh nghiệp đầu tư vào khai thác các tiềm năng, thế mạnh từ sản xuất nông nghiệp vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Để thu hút các doanh nghiệp ngoài tỉnh vào phát triển các dự án NN-NT, một trong những  yêu cầu đầu tiên là địa phương đó phải có đội ngũ doanh nghiệp đủ mạnh để hợp tác, liên kết với các doanh nghiệp ngoài tỉnh. Song, để phát triển các doanh nghiệp đủ mạnh tại địa phương là chuyện không phải dễ làm.

Điểm lại tình hình phát triển doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua cho thấy, việc khuyến khích phát triển và thành lập mới doanh nghiệp ở khu vực nông thôn gặp nhiều khó khăn và gần như không đạt kế hoạch đề ra. Qua thống kê thực trạng doanh nghiệp của Sở Kế hoạch - Đầu tư (năm 2018), nhiều địa phương có số doanh nghiệp rất ít như: huyện Hồng Dân chỉ có 85 doanh nghiệp, huyện Phước Long có 194 doanh nghiệp, huyện Vĩnh Lợi có 197 doanh nghiệp…

Một doanh nghiệp tư nhân kinh doanh hàng điện máy ở huyện Phước Long. Ảnh: K.T

Những con số trên cho thấy, các địa phương yếu về nguồn lực và chưa tạo được những đột phá trong phát triển sản xuất, kinh doanh. Bằng chứng là các hoạt động giao dịch hàng hóa từ đầu ra của cây lúa, rau màu đến con tôm đều phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái thay vì hình thành nên những doanh nghiệp đầu mối.

Một khó khăn mang tính nền tảng khác nên chưa thể khuyến khích doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đầu tư vào phát triển NN-NT là yếu kém về hạ tầng giao thông. Mặc dù các địa phương đã thực hiện nhiều chính sách ưu đãi về đất đai, chủ động giao “đất sạch”, nhưng sự yếu kém về giao thông đã làm cho doanh nghiệp và các nhà đầu tư chưa mặn mà. Đơn cử như tuyến giao thông kết nối giữa huyện Hồng Dân với Phước Long và huyện Hồng Dân với TP. Bạc Liêu về trung tâm huyện gần như bị ách tắc, nhất là đoạn từ xã Ninh Quới A, Ninh Hòa về thị trấn Ngan Dừa chỉ dành cho xe có tải trọng thấp vì đường hẹp! Do vậy chưa thể khuyến khích doanh nghiệp tham gia đầu tư để sản xuất hàng hóa lớn.

Ngoài hạ tầng giao thông, hạ tầng thương mại, dịch vụ và sức mua ở vùng nông thôn phát triển còn khá chậm, thiếu quy hoạch, định hướng, chưa tạo được sự an tâm cho doanh nghiệp, thì một số địa phương chưa “mặn mà” vào cuộc, chỉ quan tâm đến việc triển khai các dự án đầu tư, còn phần “hậu dự án” thì để doanh nghiệp “tự bơi”. Cụ thể là nhiều dự án xây dựng trung tâm thương mại, chợ nông thôn, nhà ở xã hội… khi xây dựng xong nhưng không thu hút tiểu thương, người dân, gây lãng phí vốn đầu tư. Cũng vì lý do này mà nhiều dự án phát triển thương mại, dịch vụ và hạ tầng nông thôn ít thu hút doanh nghiệp tham gia do tiềm ẩn rủi ro và mất nhiều thời gian trong thu hồi vốn.

Bên cạnh đó, chính sách về tín dụng tuy được khuyến khích hỗ trợ các doanh nghiệp, nhưng doanh nghiệp lại khó tiếp cận vốn vay từ các ngân hàng; tâm lý ngại hợp tác và chưa hình thành sản xuất hàng hóa lớn thông qua tích tụ ruộng đất của nông dân liên kết với doanh nghiệp tạo ra nhiều lực cản; mặc dù tỉnh ban hành chính sách ưu đãi đầu tư, nhưng chưa ban hành một chính sách riêng cho phát triển NN-NT…

Để hóa giải những khó khăn trên, việc huy động và tranh thủ nhiều nguồn lực để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông phải được xem là khâu đột phá. Đồng thời, cần tập trung phát triển đa dạng các hình thức hợp tác, đầu tư và nghiên cứu để ban hành một chính sách thu hút đầu tư đặc thù cho phát triển lĩnh vực NN-NT.

Kim Trung

Viết bình luận mới
thăm dò ý kiến

Theo bạn, điều gì có thể giữ chân và thu hút người tài vào khu vực công?

THÔNG TIN CẦN BIẾT
Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.