Vụ lúa thu đông: Khởi đầu với nhiều khó khăn

Hơn 51.000ha đất sản xuất lúa (bao gồm lúa thu đông, lúa cao sản và lúa trên đất nuôi tôm) đang được nông dân trong tỉnh tập trung xuống giống. Theo dự báo của ngành Nông nghiệp, vụ thu đông năm nay, sản xuất của nông dân sẽ gặp nhiều khó khăn bởi nhiều nguyên nhân như: thời tiết xấu, ngập úng, sâu bệnh, xâm nhập mặn…

Mới xuống giống đã lo lỗ

Đối với các huyện chuyên lúa như Hòa Bình, Vĩnh Lợi, Phước Long, Hồng Dân thì vụ thu đông được xem là vụ lúa quan trọng thứ hai trong năm. Tuy nhiên, do điều kiện thời tiết bất lợi nên bà con đã gặp không ít khó khăn ngay từ đầu vụ. Theo nhiều nông dân, chi phí cho vụ lúa thu đông năm 2014 sẽ tăng cao hơn so với những năm trước và những vụ lúa khác trong năm.

Nông dân huyện Hòa Bình cải tạo đất để xuống giống vụ lúa thu đông. Ảnh: P.Đ

Cần sạ ngầm kết hợp với diệt ốc bươu vàng Theo kỹ sư Lê Hữu Ân, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh, trong điều kiện thời tiết mưa nhiều như hiện nay, để xuống giống lúa thu đông, nông dân cần sạ ngầm kết hợp với diệt ốc bươu vàng và xử lý rơm rạ thật kỹ. Trước khi gieo sạ, cần làm tốt khâu cải tạo đất. Tốt nhất là nên cài vùi rơm rạ và dùng hóa chất Trico để xử lý. Cần có thời gian để rơm rạ phân hủy, như thế sẽ tránh được tình trạng ngộ độc hữu cơ sau khi xuống giống. Hoàn thành khâu cải tạo đất, bà con tập trung diệt ốc bươu vàng. Cách tốt nhất là giữ mực nước trong ruộng từ 5 - 10cm và đánh thuốc diệt ốc. Sau đó, để ruộng cách đêm (để có thể diệt hoàn toàn ốc bươu vàng), và sáng hôm sau gieo sạ. Sau khi diệt ốc, nên giữ mực nước từ 5 - 10cm và gieo sạ. Cách sạ này giúp giống không bị vùi, trôi dạt khi gặp những đám mưa lớn, và giống sẽ nảy mầm tốt hơn. Sạ 3 - 5 đêm, có thể tháo nước khỏi ruộng.

Những ngày qua, 1.000/8.700ha lúa thu đông của nông dân huyện Phước Long vừa gieo sạ đã bị ngập úng. Tập trung ở thị trấn Phước Long, xã Hưng Phú, xã Vĩnh Phú Đông, xã Vĩnh Phú Tây… Nguyên nhân là do mưa lớn kéo dài. Ngành Nông nghiệp tỉnh phải mở cống phân ranh mặn ngọt để điều tiết nước. Và nông dân phải vất vả gieo sạ lại. Kéo theo đó là những khó khăn trong khâu cải tạo đất, như: mưa nhiều làm cho rơm rạ còn sót lại trên đồng ruộng (từ vụ lúa hè thu) rất khó xử lý. Từ đó, lúa mới sạ có nguy cơ ngộ độc hữu cơ cao.

Ông Tạ Văn Hưng (xã Long Thạnh, huyện Vĩnh Lợi) cho biết: “Nông dân xuống giống vụ lúa thu đông không được thuận lợi. Ngay đầu vụ mà chi phí bơm tát nước, cải tạo đất, giống, thuốc diệt ốc đã lên đến gần 1 triệu đồng/công. Nếu tính các khoản chi phí có thể lên đến từ 3 - 3,5 triệu đồng/công, còn năng suất thì chưa biết ra sao. Vụ trước không có lời, vụ này mới xuống giống đã phải tốn nhiều khoản chi phí”.

Cần chủ động phòng trừ sâu bệnh

Theo dự báo của ngành Nông nghiệp tỉnh, thời gian tới, vụ lúa thu đông còn phải đối mặt với nhiều rủi ro, nhất là dịch bệnh.

Ông Lê Bình Châu, Trưởng phòng Bảo vệ thực vật - Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh cho rằng: “Trong vụ lúa thu đông sẽ có nhiều đợt nắng nóng kéo dài, nhiệt độ cao hơn những năm trước. Do đó sâu bệnh có điều kiện phát triển mạnh, nhất là rầy nâu và bệnh đạo ôn. Ngoài ra, do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên nông dân cần chủ động bơm tát, gia cố bờ bao đề phòng nước ngập do mưa lớn”.

Bên cạnh việc chủ động phòng trừ sâu bệnh, ngành Nông nghiệp tỉnh còn khuyến cáo nông dân tập trung xuống giống đúng lịch thời vụ. Bởi, xuống giống trễ không chỉ ảnh hưởng đến năng suất, mà còn làm cho vụ đông xuân tới cũng bị trễ lịch thời vụ. Ngoài ra, đối với lúa trên đất nuôi tôm, bà con cần tranh thủ xuống giống sớm để thu hoạch trước khi nước mặn đổ về.

Theo kế hoạch của Sở NN&PTNT, diện tích lúa - tôm cần được xuống giống hơn 17.000ha. Tuy nhiên, đến thời điểm này, nông dân chỉ mới gieo sạ hơn 6.000ha. Nếu xuống giống trễ, nguy cơ bị xâm nhập mặn trước khi thu hoạch là rất cao.

Thiết nghĩ, với nhiều dự báo khó khăn như trên, nông dân cần chủ động hơn trong sản xuất, phải tính toán thật kỹ chi phí đầu tư. Đồng thời, ngành Nông nghiệp tỉnh cần có giải pháp hỗ trợ nông dân, nhằm góp phần đem lại thắng lợi cho vụ lúa thu đông.

Phạm Đoàn