Nắng nóng kéo dài: Tôm trễ vụ - lúa thiếu nước

Mùa khô năm 2015, nắng nóng không chỉ gây ra tình trạng thiếu nước cho nông dân trồng lúa, mà còn gây khó khăn cho người nuôi tôm ở các huyện như Phước Long, Hồng Dân. Trong khi cây lúa thiếu nước ngọt, thì con tôm phải thả trễ vụ vì đối mặt với nguy cơ thiếu nước mặn.

2 vùng mặn - ngọt đều thiếu nước

Những ngày qua, người dân ở vùng tam giác Tha Na Rộn (thuộc xã Ninh Quới A, huyện Hồng Dân) đứng trước nỗi lo thiếu nước sản xuất vụ lúa đông xuân. Nắng nóng đã vắt kiệt nước ở các kênh nội đồng và kênh cấp 3. Khô hạn, nông dân đành đắp đập bơm chuyền vét cạn nước ở các dòng kênh để cứu hơn 100ha lúa đông xuân ở đây.

Nông dân vùng tam giác Tha Na Rộn (huyện Hồng Dân) bơm nước vào ruộng để cứu lúa. Ảnh: P.Đ

Ông Phạm Ru-by (ấp Ninh Thuận, xã Ninh Quới A) cho biết: “Bơm nước cứu lúa thì có thể thu lại được một phần thôi. Nước cạn quá nên khi bơm nước lên ruộng gặp phèn trong đất tích tụ, lại thêm nắng nóng, làm cho cây lúa nhiễm phèn nặng và khô cây. Tôi làm 15 công lúa, bị khô cây gần 4 công. Tuy nhiên, cái lo lớn nhất là khi thu hoạch lúa nhưng không có thương lái để bán vì nước sông đã cạn nên ghe không vào được”.

Trong khi cây lúa đang thiếu nước, thì gần 4.000ha đất nuôi tôm ở huyện Hồng Dân cũng phải xuống giống trễ. Theo nhiều nông dân, so với mọi năm, mực nước mặn về tương đối thấp và điều kiện sản xuất năm nay cũng bất lợi. Ông Danh Dậu (ấp Đầu Sấu Tây, xã Vĩnh Lộc) nói: “Ở đây còn nhiều nông dân chưa thả tôm. Bây giờ bà con mới tập trung cải tạo ao đầm, đợi con nước cuối tháng mới thả. Cũng có nhiều hộ thả trước nhưng tôm không phát triển tốt vì năm nay nắng nóng, nước sông thấp hơn năm trước và độ mặn cũng cao hơn”. Nếu nông dân huyện Hồng Dân thả tôm trễ như hiện nay, thì năm nay bà con chỉ sản xuất được 2 vụ tôm thay vì 3 vụ/năm như những năm trước.

Ở huyện Phước Long, người nuôi tôm cũng gặp không ít khó khăn do thời tiết. Theo Phòng NN&PTNT huyện, nắng nóng đã làm cho độ mặn ở các con kênh tăng cao. Cụ thể như độ mặn trên các trục kênh ngã tư Chủ Chí là 25‰, Phó Sinh 24‰, Xã Thoòng 24‰… Đồng thời, mực nước ở các tuyến kênh ở mức thấp, chưa đáp ứng nhu cầu nguồn nước bơm vào ao nuôi phục vụ nuôi trồng thủy sản.

Điều tiết nước để nông dân sản xuất

Những ngày này, ngành Nông nghiệp ở các huyện Hồng Dân, Phước Long đang tập trung thực hiện nhiều giải pháp để chủ động nguồn nước nhằm hỗ trợ nông dân sản xuất. Ngành quản lý cùng người dân đắp đập bơm chuyền để đảm bảo duy trì nguồn nước ngọt cho lúa đông xuân đến ngày thu hoạch. Các trạm bơm lưu động có công suất lớn được lắp đặt ở những vùng nóng như tam giác Tha Na Rộn. Nhiều nơi nông dân đã bắt tay vào thu hoạch lúa đông xuân.

Ngoài ra, các huyện cũng tổ chức nạo vét các kênh thủy nông nội đồng để giải quyết tình trạng thiếu nước cho con tôm và cây lúa. Đơn cử như huyện Phước Long đã nạo vét 64 tuyến kênh nội đồng và 10 kênh cấp 3.

Còn ở huyện Hồng Dân, ông Nguyễn Trung Hiếu, Phó trưởng Phòng NN&PTNT huyện cho biết: “Hiện, nguồn nước phục vụ sản xuất vụ lúa đông xuân cơ bản đã được đảm bảo. Còn con tôm, nông dân cũng sẽ tập trung thả giống dứt điểm trong tháng này. Đến nay, huyện đã thả tôm giống hơn 18.000ha. Ngoài việc đảm bảo đủ nước cho nông dân thả tôm, ngành Nông nghiệp huyện còn mở 35 lớp tập huấn về nuôi thủy sản. Một trong những nguyên nhân mà bà con thả tôm giống trễ hơn những năm trước là do nông dân phải kéo dài thời gian cải tạo đất để xử lý hết rơm rạ từ vụ lúa trước”.

Nắng nóng đã làm cho sản xuất của người nuôi tôm lẫn người trồng lúa gặp không ít khó khăn. Giải pháp để giải quyết triệt để thực trạng này vẫn là khâu điều tiết nước. Ông Trương Phước Hiền - Phó trưởng Phòng NN&PTNT huyện Phước Long, nói: “Năm nay, về cơ bản huyện đủ nước sản xuất một phần là nhờ khâu điều tiết nước. Ngành Nông nghiệp tỉnh đã linh hoạt phối hợp với tỉnh Sóc Trăng để chủ động trong việc đóng mở các cống phân ranh mặn ngọt. Nhờ đó, nông dân đảm bảo có nguồn nước sản xuất và ngăn chặn được tình trạng xâm nhập mặn”.

Phạm Đoàn