Xuất khẩu 2016: Quyết tâm tạo những đột phá mới

Năm 2015, hoạt động xuất khẩu thủy sản của cả nước gặp nhiều khó khăn, nhất là con tôm, một trong những mặt hàng chiến lược của Việt Nam. Theo thống kê của Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), năm 2015 xuất khẩu tôm của cả nước chỉ đạt 3 tỷ USD, giảm 25% so với năm 2014. Riêng Bạc Liêu, xuất khẩu thủy sản thực hiện 44.270 tấn, đạt 105,40% kế hoạch và tăng hơn 4% so với năm 2014.

Chế biến tôm tại Công ty Cổ phần chế biến thủy sản xuất nhập khẩu Âu Vững. Ảnh: L.D

Trong điều kiện khó khăn chung, nhưng xuất khẩu thủy sản của tỉnh vẫn duy trì sản xuất và có tăng trưởng, đã phản ánh sự nỗ lực rất lớn của các doanh nghiệp. Theo bà Âu Ngọc Vững, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần chế biến thủy sản xuất nhập khẩu Âu Vững I (TX. Giá Rai): “Xuất khẩu giảm là do ảnh hưởng tỷ giá đồng đô la (USD), phá giá của đồng nhân dân tệ (Trung Quốc) gây bất lợi. Đồng thời, các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản trong nước còn phải cạnh tranh khá khốc liệt với các nước xuất khẩu mạnh trong khu vực như: Ấn Độ, Thái Lan… Năm 2015, tuy có nhiều cố gắng, nhưng sản xuất của công ty vẫn gặp nhiều khó khăn và doanh thu giảm khoảng 30% so với năm 2014”.

Việt Nam đã ký kết và tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do song phương, đa phương như: Hiệp định thương mại tự do (FTA), tham gia cộng đồng ASEAN, Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP)... Điều đó sẽ mở ra nhiều cơ hội cho xuất khẩu thủy sản phát triển mạnh về thị trường, giá bán và tạo ra lợi thế cạnh tranh riêng. Thế nhưng, doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản phải đương đầu với nhiều khó khăn và thách thức mới. Một trong những khó khăn hàng đầu là chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc, xuất xứ. Đây được xác định là tấm thẻ thông hành cho con tôm xuất khẩu của tỉnh trong chinh phục thị trường khó tính và tạo nên lợi thế cạnh tranh cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Bạc Liêu.

Do đó, UBND tỉnh và ngành quản lý cần làm tốt hơn nữa công tác chỉ đạo sản xuất như: khuyến khích nông dân nuôi tôm sạch, không sử dụng các loại hóa chất cấm lưu hành, quản lý có hiệu quả vật tư đầu vào... Đặc biệt là xây dựng các vùng nuôi tôm siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao, tạo ra nguyên liệu sạch, có sản lượng lớn để cung ứng cho các nhà máy chế biến thông qua các hợp đồng bao tiêu sản phẩm, hạ giá thành sản xuất, rút ngắn các khâu trung gian không đáng có, hướng đến xây dựng chuỗi liên kết sản xuất từ cánh đồng đến nhà máy. Các doanh nghiệp kiến nghị lãnh đạo tỉnh, các ngành chức năng cần làm tốt các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp; nghiên cứu các chính sách, cơ chế đặc thù tạo điều kiện cho xuất khẩu thủy sản phát triển.

Một vấn đề quan trọng khác là tỉnh cũng cần nghiên cứu và đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp thật sự mang lại hiệu quả. Đó là hỗ trợ đổi mới công nghệ sản xuất tiên tiến, kết nối ngân hàng và doanh nghiệp, ưu tiên về cơ chế và lãi suất tín dụng, đào tạo nghề cho người lao động, thông tin về thị trường tiêu thụ...

Theo dự báo của Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, năm 2016, cùng với những khó khăn, xuất khẩu thủy sản cũng gặp nhiều thuận lợi và cơ hội mới. Với phương châm “không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo ra nhiều sản phẩm cho giá trị gia tăng cao và phát triển bền vững”, cùng với Đề án tái cơ cấu ngành nuôi trồng thủy sản và sự nỗ lực của các doanh nghiệp, sự hỗ trợ có hiệu quả của tỉnh, tin rằng xuất khẩu năm 2016 sẽ tạo những bước đột phá mới để ngành xuất khẩu thủy sản phát triển.

KIM TRUNG