Nhìn từ đề thi minh họa kỳ thi THPT quốc gia - năm 2017

Bộ GD-ĐT vừa có công bố chính thức đề minh họa các bài thi THPT quốc gia - năm 2017. Các đề minh họa này có định dạng như đề chính thức. Theo đánh giá của giới chuyên môn, nếu ở các lần trước đề thi được công bố theo các môn thi thì lần này đề minh họa là dạng bài thi (với 5 bài thi). Nhìn chung, các câu hỏi được sắp xếp từ dễ đến khó như đề thi thật và ngoài môn Ngữ văn, các môn khác đều thi theo hình thức trắc nghiệm.

Học sinh lớp 12, Trường THPT Chuyên Bạc Liêu thử sức với đề thi minh họa môn Toán. Ảnh minh họa: Đ.K.C

Giàu sáng tạo, bám sát chương trình

Ngay khi có thông tin chính thức về bộ đề minh họa, nhiều học sinh đã nóng lòng lên mạng tìm hiểu và tải các đề thi về thử sức trước khi nhà trường, giáo viên các bộ môn công bố đề thi. Tổ chuyên môn các đơn vị THPT cũng tổ chức các buổi họp khẩn để bàn bạc, trao đổi bộ đề và cho học sinh tham khảo, thử sức như một đề thi “thật”. Nhiều giáo viên nói vui: Đề thi minh họa lần này xem ra “dễ thở” hơn đề thi thử vừa qua của Sở GD-ĐT. Nói như vậy không phải để chúng ta chủ quan, xao lãng công tác ôn tập. Mà chúng tôi muốn học trò của mình hãy tự tin vào bản thân, vào định hướng ôn tập của trường trước khi “vượt vũ môn”.

Theo đánh giá chung, đề thi Toán rất hay, học sinh phải hiểu bản chất và các tính chất trong sách giáo khoa mới có thể hoàn thành bài thi trọn vẹn. Với những câu hỏi thuộc mức độ vận dụng cao luôn đòi hỏi tính sáng tạo trong cách giải, vững chắc kiến thức nền. Nhiều bài toán mang đúng tính chất thực tế ứng dụng được đưa vào, giúp môn Toán không còn là kiến thức suông. Nhiều câu còn chống “mẹo vặt” khi dùng máy tính cầm tay giải toán.

Với môn Hóa học, đề có mức phân loại cao, kiểm tra được kiến thức - kỹ năng toàn diện của thí sinh (TS). Nhiều câu hỏi hay liên hệ với thực tiễn, kỹ năng thực hành, khai thác sâu các nội dung kiến thức cốt lõi của môn Hóa, đặc biệt là lý thuyết. Nhưng theo đánh giá chung, đề thi này khá dài và khó, nhiều câu hỏi phải tính toán phức tạp. TS trung bình chỉ có thể đạt từ 4 - 6 điểm; TS khá đạt từ 6 - 8 điểm; TS giỏi chỉ đạt từ 8 - 9 điểm và rất khó để đạt điểm 10.

Riêng đề Vật lý, vẫn theo xu hướng từ dễ đến khó, nhưng không xuất hiện câu hỏi khó và lạ để làm khó TS. Chỉ có phân loại TS bằng 2 câu cực trị và 1 câu nặng về toán học buộc TS phải học tốt môn Toán mới có thể vượt qua. Đề Sinh học không hề thách đố với độ dài vừa phải. TS hoàn toàn có thể tự tin chinh phục 40 câu trong đề chỉ với 50 phút. Một giáo viên dạy Sinh học của Trường THPT Giá Rai (TX. Giá Rai) khuyên rằng: “Với đề thi này, học sinh khối 12 cần điều chỉnh phương pháp ôn tập giai đoạn cuối. Không được học tủ vì đề ra khá toàn diện. Khi ôn cần liên hệ thực tế, đặc biệt chú trọng phần sinh thái và di truyền học người…”.

Cần tư duy, tránh học tủ

Đề thi Ngữ văn tiếp tục ra theo hướng mở, đánh giá đúng năng lực thật sự của TS. Câu đọc hiểu và viết nghị luận xã hội tạo hứng thú làm bài cho TS, nhưng cũng đòi hỏi các em phải có tư duy sâu sắc, có cái nhìn đa chiều và kỹ năng làm bài tốt.

Đối với đề minh họa Tiếng Anh được phân hóa rõ ràng theo 4 mức độ yêu cầu của ma trận đề (nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao). Tỷ lệ rất hợp lý: 3:4:2:1. Có thể dễ dàng nhìn thấy mức độ nhận biết, TS chỉ cần xem dạng bài là chọn được đáp án, các quy tắc về dấu nhấn, đuôi tận cùng “ed”, so sánh, đại từ quan hệ… Các câu ở mức độ thông hiểu, TS có thể dễ dàng áp dụng trực tiếp các kiến thức từ vựng đã học. Mức độ vận dụng thì rơi vào các câu 1, 10, 11, 19, 30… Các câu ở mức độ vận dụng cao thì rơi vào phần đọc hiểu (2 bài). Bài đọc hiểu từ câu 36 - 42, TS có thể dễ dàng dò được đáp án ngay trên bài đọc từ 4 - 5 câu. Bài đọc hiểu từ câu 43 - 50 khó hơn một chút, TS trung bình có thể tìm được 3 câu ngay trên bài. “Nhìn chung, đề thi minh họa môn Tiếng Anh lần 3 có độ khó hơn lần 1 và lần 2. Mức độ các câu nhận biết và thông hiểu thì tương ứng như các đề cao đẳng từ năm 2008 - 2012. Nếu đề thi thật sự ở mức độ này thì TS trung bình dễ dàng đạt 5 điểm và tỷ lệ điểm dưới trung bình, thậm chí là điểm liệt sẽ được hạn chế rất nhiều so với đợt thi 2016”, một giáo viên dạy Ngoại ngữ của Trường THPT Gành Hào (huyện Đông Hải) nhận định.

Có thể thấy rằng, đề thi minh họa mà Bộ GD-ĐT mới công bố tương đối giống đề minh họa trước đó của Bộ. Đề vừa sức, không khó, nằm hết trong chương trình lớp 12 và bao quát kiến thức toàn bộ chương trình lớp 12. Điều này cũng đồng nghĩa TS không thể học tủ được. Đề thi có tới 60% câu hỏi thuộc phần lý thuyết, 40% là bài tập. Tuy nhiên, số điểm không chia đều ra 4 đáp án nên TS không thể khoanh bừa vì dễ rơi vào điểm liệt.

Bám vào đề minh họa lần 3 của Bộ GD-ĐT, thầy và trò các trường đang nỗ lực ôn luyện trong giai đoạn nước rút. Hy vọng kỳ thi THPT quốc gia - năm 2017, TS tỉnh nhà sẽ gặt hái nhiều thành công.

Kim Trúc