Ai được hưởng thừa kế thế vị?

Hỏi: Ông nội tôi có làm di chúc cho tài sản là căn nhà lại cho cha của tôi. Nhưng không may, cha của tôi qua đời trước ông tôi. Không lâu sau, ông tôi cũng qua đời. Xin được hỏi, vậy tôi có được hưởng thừa kế thế vị từ cha của tôi không?

Huỳnh Ngọc Thảo (huyện Vĩnh Lợi)

Trả lời: Thừa kế thế vị là một trường hợp thừa kế đặc biệt chỉ xảy ra khi đủ những điều kiện quy định tại  Điều 652 Bộ luật Dân sự 2015.  Theo đó, trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống. Nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.

Như vậy, thừa kế thế vị là việc các con (cháu, chắt) được thay vào vị trí của cha hoặc mẹ (ông hoặc bà) để hưởng di sản của ông, bà (hoặc cụ) trong trường hợp cha hoặc mẹ (ông hoặc bà) chết trước hoặc chết cùng ông, bà (hoặc cụ).

Các trường hợp thừa kế thế vị bao gồm: Cháu thế vị cha hoặc mẹ để hưởng phần di sản của ông bà. Chắt thế vị cha hoặc mẹ để hưởng phần di sản của cụ.

Thừa kế thế vị chỉ phát sinh từ thừa kế theo pháp luật mà không phát sinh từ thừa kế theo di chúc. Nếu cha, mẹ chết trước hoặc chết cùng thời điểm với ông, bà hoặc cụ thì phần di chúc định đoạt tài sản cho cha mẹ (nếu có di chúc) sẽ vô hiệu. Phần di sản đó được chia theo pháp luật và lúc này cháu (chắt) mới được hưởng thừa kế thế vị.

Như vậy, trong trường hợp của bạn, do cha bạn chết trước ông nội bạn nên phần di chúc để lại tài sản cho cha bạn bị vô hiệu, bạn không thể hưởng thừa kế thế vị thay cho cha được. Bạn phải đợi phần di sản đó được phân chia theo pháp luật, và phần di sản nào thuộc quyền thừa kế của cha bạn thì bạn sẽ được hưởng thừa kế thế vị.

Thân ái!

Luật gia KIM PHƯỢNG