Khi đất công bị lấn chiếm...

Thứ Sáu, 02/11/2018 | 16:18

Theo báo cáo của Sở TN-MT, tổng diện tích đất công trên địa bàn tỉnh khoảng 2.670ha; trong đó, đất đang quản lý 878,12ha, đất chưa sử dụng 1.672,5ha, đất bị lấn chiếm 26,6ha. Tuy nhiên, trên thực tế, con số đất công bị lấn chiếm không dừng lại ở 26,6ha. Vấn đề là cho đến thời điểm hiện tại, công tác thống kê, kiểm tra, xử lý những vi phạm liên quan đến đất công hầu như chưa đến nơi đến chốn.

Đoàn giám sát HĐND tỉnh giám sát tình hình quản lý sử dụng đất công tại Sở TN-MT. Ảnh: K.P

Lãng phí đất công

Tại địa bàn huyện Đông Hải, đơn vị đang có tổng diện tích đất công trên 37ha được quản lý, sử dụng với nhiều hình thức. Quỹ đất công tập trung nhiều ở địa bàn các xã: Long Điền Tây, Điền Hải, Long Điền Đông. Phần lớn các diện tích đất này dân đã tự chiếm sử dụng, hoặc giao khoán cho các hợp tác xã, giao cho hộ dân, xã viên canh tác hàng chục năm. Cũng có nhiều trường hợp, đất công được giao cho lực lượng vũ trang, các đơn vị này lại cho thuê lại. Chồng chéo qua nhiều thời kỳ, có trường hợp tự chiếm, hoặc thuê, có trường hợp tự chuyển nhượng với nhau…, đến nay vẫn chưa có số liệu cụ thể. Qua đây cũng cho thấy rất nhiều diện tích đất công có thể được báo cáo trên giấy, nhưng số lượng chưa sử dụng trên thực tế hầu như không còn, bị người dân lấn, bao chiếm sử dụng mà chính quyền địa phương không kiểm soát nổi.

Tại các nơi đoàn giám sát của HĐND tỉnh đến làm việc, chính quyền các địa phương phải thừa nhận một thực tế về tình hình quản lý quá lỏng lẻo đối với đất công bị lấn chiếm. Một phần cũng mang yếu tố lịch sử để lại, khi mà qua nhiều giai đoạn lịch sử, công tác quản lý đất đai trước đây còn hạn chế, không có bản đồ chính quy. Việc lấn chiếm đất công không bị xử lý, nhiều nơi người dân cứ thế mà bao chiếm, khai thác sử dụng vào mục đích nông nghiệp, thậm chí chuyển nhượng, sang bán giấy tay với nhau.

Tại TP. Bạc Liêu, tính đến thời điểm này, đất công chưa khai thác sử dụng giao cho UBND các phường, xã quản lý khoảng 134,5ha (gồm 57 khu). Diện tích đất bị hộ dân lấn chiếm tồn tại qua nhiều thời kỳ khoảng 1,468ha. Diện tích đất công đưa vào kế hoạch bán đấu giá quyền sử dụng đất hơn 67ha. Tương tự, TX. Giá Rai có tổng diện tích đất công đang quản lý trên địa bàn là 351ha, tổng diện tích đất chưa khai thác sử dụng là 1,83ha, đất công bị lấn chiếm chưa xử lý trên 7ha. Từ năm 2015 - 2017, TX. Giá Rai đã thực hiện 29 công trình, dự án lớn nhỏ, trong đó có 10 dự án có thu hồi đất, tổng diện tích thu hồi gần 10ha.

Từ năm 2015 - 2017, qua thanh tra, kiểm tra, Sở TN-MT, Sở NN&PTNT đã kiến nghị UBND tỉnh thu hồi 82.568m2 đất đối với các tổ chức sử dụng đất không đúng mục đích, không nộp tiền thuê đất và không triển khai dự án. Việc quản lý và sử dụng đất công, nhất là đối với các dự án được giao đất nhưng chậm triển khai, những dự án, những tổ chức giao đất không thu tiền sử dụng đất… đã gây lãng phí rất lớn. Chỉ riêng địa bàn TP. Bạc Liêu, TX. Giá Rai cũng đã có hàng chục dự án đã được giao đất nhưng tiến độ thực hiện gần như trì trệ, dẫn đến thiệt hại về tài chính, về chính sách thu hút đầu tư và hàng loạt vấn đề về dân sinh khác. Đơn cử như dự án giao đất cho Tập đoàn Nguyễn Kim với diện tích 16.062m2, đến nay dự án vẫn chưa được triển khai thực hiện. Hay như dự án giao 40.023,79m2 đất cho Công ty cổ phần quốc tế Phương Đông, dự án giao đất xây dựng khu du lịch sinh thái Nam Hải (DNTN Lý Toản)… đều vẫn còn trên giấy.

Tăng cường công tác quản lý

Đất công trước hết phải được xác định là tài sản của Nhà nước, cũng là tài sản chung của toàn dân. Việc quản lý, giám sát chặt chẽ với lĩnh vực này hết sức quan trọng và cần thiết,  nhưng một thời gian dài trước đây đã không được quan tâm đúng mức. Như đánh giá của ông Phạm Văn Thiều, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh, Trưởng đoàn giám sát của HĐND tỉnh Bạc Liêu về tình hình vi phạm trong quản lý đất công đã cho rằng, không ít địa phương, nhận thức pháp luật trong quản lý và sử dụng đất công vẫn còn hết sức cảm tính. Nhiều nơi gần như không quan tâm, nhất là trong công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức pháp luật trong việc chấp hành các quy định về sử dụng đất của người dân, cán bộ. Bên cạnh đó, việc giao khoán đất công, các dự án giao đất thu hút đầu tư, cũng cần phải theo dõi, giám sát chặt chẽ. Mạnh dạn xử lý đối với các tổ chức được Nhà nước cho thuê đất nhưng chậm triển khai thực hiện, gây lãng phí. Công tác thống kê sử dụng đất đai vẫn thực hiện chưa thống nhất ở các địa phương. Không ít địa phương có sự chênh lệch rất lớn giữa số liệu báo cáo với thực tế.

Đối với số lượng đất công bị lấn chiếm do lịch sử để lại, hầu hết người dân đã quản lý sử dụng từ lâu, nhiều địa phương cũng kiến nghị lập thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho dân. Đây cũng là giải pháp vừa giúp dân có được quyền sử dụng đất hợp pháp, vừa giúp Nhà nước thu được tiền sử dụng đất cho ngân sách, tránh thất thoát gây lãng phí. Tuy nhiên, cho đến nay, công tác cấp giấy cho những trường hợp này vẫn không được tiến hành rộng rãi, nhiều địa phương vẫn còn dè dặt, chờ chủ trương, xin ý kiến cấp trên.

Việc thực hiện chính sách,  pháp luật trong quản lý, sử dụng đất công là trách nhiệm của chính quyền các cấp và ngành chức năng. Phải làm sao để các chính sách, pháp luật về đất đai được áp dụng đúng, người dân vừa được hưởng lợi trên các thửa đất của mình vừa tăng cường ý thức chấp hành pháp luật ở lĩnh vực này. Nhà nước đảm bảo vai trò quản lý tốt, phát huy được giá trị từ tài sản là tài nguyên vô giá, nhất là khi giao đất cho các tổ chức đầu tư các dự án tạo động lực phát triển tỉnh nhà. Câu trả lời vẫn dừng lại ở sự quản lý và tăng cường sự quản lý trong việc chấp hành chính sách, pháp luật liên quan đến đất đai, nhất là đất công của tỉnh.

Kim Phượng

Viết bình luận mới
thăm dò ý kiến

Theo bạn, điều gì có thể giữ chân và thu hút người tài vào khu vực công?

THÔNG TIN CẦN BIẾT
Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.