Thủ tướng Chính phủ - Phạm Minh Chính: Phải có giải pháp khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên, thiếu trường học ở các vùng sâu, vùng xa

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Bạc Liêu.

Chiều 18/8, Bộ GD-ĐT tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết năm học 2022 - 2023 và triển khai nhiệm vụ năm học 2023 - 2024. Dự hội nghị có Thủ tướng Chính phủ - Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Chính phủ - Trần Hồng Hà và lãnh đạo các bộ, ban, ngành, cơ quan trung ương.

Tại điểm cầu Bạc Liêu, Bí thư Tỉnh ủy - Lữ Văn Hùng chủ trì hội nghị. Cùng dự còn có ông Phạm Văn Thiều - Chủ tịch UBND tỉnh, lãnh đạo các sở, ban, ngành, địa phương…

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, năm học 2022 - 2023 là thời điểm đánh dấu giữa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025 và Chương trình hành động của Chính phủ nhiệm kỳ 2021 - 2026 thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025; là năm thứ 10 ngành Giáo dục thực hiện Nghị quyết 29 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT.

Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; phối hợp hiệu quả của các ban, bộ, ngành, cơ quan trung ương và các cấp uỷ đảng, chính quyền các địa phương; quyết tâm, trách nhiệm của đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục các cấp; cố gắng, nỗ lực của học sinh, sinh viên, học viên, toàn ngành Giáo dục đã triển khai thực hiện hiệu quả Chỉ thị 14 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường điều kiện đảm bảo thực hiện hiệu quả, chất lượng giáo dục mầm non, phổ thông và hoàn thành kế hoạch năm học 2022 - 2023, đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Theo đó, năm học 2022 - 2023, ngành GD-ĐT tiếp tục thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT; chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn được nâng lên; kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 được tổ chức thành công; học sinh Việt Nam tiếp tục đạt nhiều thành tích cao trong các hội thi khoa học - kỹ thuật quốc tế.

Bên cạnh đó, Bộ GD-ĐT đã trình và được Chính phủ thống nhất thông qua về sự cần thiết ban hành Luật Nhà giáo; hướng dẫn các địa phương tuyển dụng được 17.208 giáo viên trong tổng số 65.980 biên chế giáo viên được Bộ Chính trị cho phép bổ sung giai đoạn 2022 - 2026. Cơ sở vật chất và các điều kiện phục vụ dạy và học được tăng cường…

Giám đốc Sở GD-ĐT - Lâm Thị Sang tặng giấy khen cho các tập thể hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học 2022 - 2023 của cấp học mầm non.

Tuy nhiên, ngành GD-ĐT vẫn còn những tồn tại, khó khăn như: Tình trạng thiếu giáo viên, thiếu trường, thiếu lớp; áp lực tuyển sinh đầu cấp; điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học chưa đáp ứng yêu cầu; việc triển khai chương trình, sách giáo khoa mới còn bất cập… Theo thống kê sơ bộ trên cơ sở dữ liệu ngành, hiện nay cả nước còn thiếu 118.253 giáo viên.

Năm học 2023 - 2024, toàn ngành GD-ĐT tập trung triển khai thực hiện một số nhiệm vụ như: Hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục; thực hiện hiệu quả chương trình giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên, Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Bên cạnh đó, nâng cao chất lượng, chuẩn hóa đội ngũ giáo viên, giảng viên và cán bộ quản lý giáo dục các cấp; thu hút và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư cho giáo dục; quy hoạch, phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, đẩy mạnh thực hiện tự chủ đại học; tăng cường chuyển đổi số, cải cách hành chính và công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực GD-ĐT…

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ - Phạm Minh Chính ghi nhận, GD-ĐT tiếp tục được đổi mới và có bước phát triển. Đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT theo Nghị quyết 29 được triển khai tích cực, bước đầu có hiệu quả.

Ngoài ra, hệ thống giáo dục quốc dân ngày càng hoàn thiện, tiệm cận với chuẩn mực quốc tế. Chất lượng giáo dục ở các cấp học tiếp tục được củng cố, duy trì. Công tác thi, kiểm tra và đánh giá kết quả học tập thực chất, hiệu quả hơn, nhất là việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT, tuyển sinh đại học được thực hiện nghiêm túc, công bằng và tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh và gia đình, giảm áp lực, tốn kém cho xã hội…

Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, Thủ tướng cũng thẳng thắn nêu một số tồn tại, hạn chế cần tập trung khắc phục trong thời gian tới như: Công tác hoàn thiện thể chế, tạo hành lang pháp lý cho đổi mới GD-ĐT triển khai còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển thực tế của giáo dục trong nước và xu hướng hội nhập quốc tế, nhất là đối với tự chủ đại học.

Việc thực hiện chương trình sách giáo khoa giáo dục phổ thông còn một số bất cập; quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục ở một số địa phương chưa phù hợp, còn tình trạng thiếu trường, thiếu lớp ở một số khu đô thị, khu công nghiệp, khu chế xuất, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Nhiều khu đô thị, khu công nghiệp không dành quỹ đất để đầu tư xây dựng trường, lớp dẫn đến tình trạng quá tải của các trường, sĩ số học sinh/lớp cao hơn nhiều so với quy định, làm gia tăng áp lực trong tuyển sinh đầu cấp, nhất là tuyển sinh lớp 10.

Điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học chưa đáp ứng yêu cầu; tại một số địa phương vẫn còn phòng học nhờ, phòng học tạm; thiếu các phòng chức năng, thiết bị dạy học tối thiểu; vấn đề nhà vệ sinh trong các trường học vẫn còn bất cập.

Vẫn còn tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ, bất cập giữa các cấp học, giữa các địa bàn; nhiều địa phương chưa đảm bảo đủ định mức giáo viên theo quy định; đặc biệt là giáo viên mầm non và giáo viên để thực hiện chương trình giáo dục mới.

Chính sách, chế độ đãi ngộ còn bất cập, chưa hấp dẫn, khó thu hút, giữ chân đội ngũ giáo viên, nhất là nhân lực chất lượng cao ở các thành phố lớn hoặc các địa bàn khó khăn…

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan, địa phương tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung kịp thời thể chế, cơ chế, chính sách, hoàn thiện hành lang pháp lý thuận lợi để thực hiện đổi mới GD-ĐT.

Đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục, trong đó ưu tiên xây dựng Luật Nhà giáo; Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 và sớm công bố Phương án thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Cần tiếp tục đổi mới thi, công nhận tốt nghiệp THPT, đảm bảo nghiêm túc, gọn nhẹ, giảm áp lực nhưng phải nâng cao chất lượng.

Thủ tướng cũng yêu cầu tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, phát triển Chương trình giáo dục phổ thông 2018 phù hợp với mục tiêu, yêu cầu đặt ra. Đồng thời, khẩn trương hoàn thành việc biên soạn sách giáo khoa điện tử, sách giáo khoa tiếng dân tộc thiểu số, thử nghiệm và sử dụng sách chữ nổi cho người khiếm thị.

Xây dựng, sửa đổi, bổ sung các chính sách, chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ giáo viên phù hợp; có giải pháp tài chính hỗ trợ giáo viên vùng sâu, vùng xa, giáo viên mầm non; nâng cấp, bổ sung điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học bảo đảm hiệu quả, phù hợp yêu cầu tình hình thực tiễn.

Nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên sư phạm và các lớp tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục phổ thông về nội dung, đổi mới phương pháp giáo dục, đổi mới phương pháp đánh giá chất lượng giáo dục theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Thủ tướng giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành; trong đó yêu cầu Bộ GD-ĐT chủ trì, phối hợp với các địa phương tổ chức tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29 của Trung ương bảo đảm nghiêm túc, khách quan, sát thực tiễn, làm cơ sở để tham mưu với Bộ Chính trị ban hành văn bản chỉ đạo nhằm tạo đột phá trong đổi mới GD-ĐT theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII.

Bộ GD-ĐT cần nghiêm túc thực hiện Kết luận của Đoàn giám sát Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tình hình thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông; trong đó tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được về xây dựng chương trình, thẩm định sách giáo khoa, đổi mới phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá…

Đồng thời khắc phục những tồn tại, hạn chế, trong đó chú trọng bảo đảm điều kiện về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhất là ở vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; công tác cung ứng và giá thành sách giáo khoa.

Thủ tướng cũng gợi mở một số vấn đề cần triển khai thực hiện trong năm học mới như: Kiên quyết không để ma túy xâm nhập học đường, khắc phục tình trạng bạo lực học đường. Chương trình, sách giáo khoa cần tiếp tục đổi mới nhưng cũng cần chuẩn mực và ổn định phát triển…

Chú trọng nâng cao chất lượng giáo dục đại học, cao đẳng, giáo dục thường xuyên. Rà soát việc dạy học môn Giáo dục công dân trong trường phổ thông. Phải có giải pháp khắc phục thiếu giáo viên, thiếu trường học ở các vùng sâu, xa, biên giới, hải đảo…

Tin, ảnh: C.K