Giúp kẻ cướp cũng là… cướp

Bị cáo Nguyễn Văn Khởi bị bắt theo lệnh truy nã trong một vụ án xảy ra đã khá lâu mà hầu hết những kẻ thực hiện hành vi phạm tội đều đã chấp hành xong hình phạt. Tuy không nằm trong nhóm tội phạm đó, nhưng do là người biết rõ hành vi phạm tội có thể xảy ra và nhận lời làm giúp các đối tượng phạm tội một việc “nho nhỏ” đã khiến Khởi phải ra hầu tòa…

Sự việc diễn ra từ năm 2005. Vào khoảng 18 giờ, cả nhóm gồm Nguyễn Văn Khởi, Tô Văn Hấu, Cù Văn Năm, Phạm Văn Thừa và Nguyễn Quốc Toàn cùng ngồi uống cà phê tại một quán nước ở thị trấn Phước Long (huyện Phước Long). Tại đây, khi nhìn thấy chị Hoàng Thị Q. điều khiển mô tô chở bạn chạy ngang qua (hướng thị trấn Phước Long đi xã Ninh Quới), Năm bèn rủ Khởi, Hấu, Thừa và Toàn chặn xe chị Q. để cướp tài sản nhưng Khởi, Hấu không hưởng ứng. Khoảng 30 phút sau, do không muốn tham gia cướp nên Khởi và Hấu điều khiển xe sang quán khác tiếp tục uống nước. Các đối tượng còn lại gồm Năm, Thừa, Toàn mang mã tấu và dao Thái Lan di chuyển đến khu vực chòm mả (thuộc ấp Phước Hòa Tiền) chờ chị Q. chạy xe về để thực hiện hành vi phạm tội đã bàn trước đó.

Đến khoảng 20 giờ, trên đường về nhà, khi đi ngang khu vực chòm mả, nghe Năm gọi nên Khởi kêu Hấu dừng xe cách đó một đoạn. Khởi xuống xe đến gặp Năm và Năm tiếp tục rủ Khởi tham gia chặn xe chị Q. Thấy Khởi cương quyết không tham gia, Năm bèn nhờ Khởi, trên đường đi, nếu có gặp xe chị Q. hướng ngược lại thì mở đèn xi nhan làm ám hiệu cho Năm biết. Khởi nhận lời giúp đỡ. Do vậy, khi đi khoảng 100m thì gặp chị Q., Khởi kêu Hấu mở đèn xi nhan trái và cả hai cho xe rẽ trái để về nhà. Sự việc sau đó diễn ra như thế nào, Khởi không quan tâm và cũng không biết. Cho đến khi nghe tin cả nhóm cướp cạn bị công an bắt quả tang và đang vào bắt mình thì Khởi hoảng sợ bỏ trốn.

Trở lại vụ chặn cướp xe, sau khi nhận được tín hiệu đèn xi nhan từ Khởi, Năm cùng đồng bọn dùng mã tấu, dao ra chặn xe và khống chế chị Q., trấn lột tài sản (chủ yếu là nữ trang đeo trên người) thì bị bắt quả tang…

Mới đây, Khởi bị xét xử bằng một phiên tòa riêng, bị xử phạt 3 năm tù về tội Cướp tài sản. Không chỉ riêng bị cáo mà nhiều người khi nghe xét xử cũng thắc mắc, cho rằng Khởi không tham gia cướp, ngay từ đầu đã không nhận lời thực hiện kế hoạch cướp. Chỉ là việc bật đèn xi nhan, sao lại bị buộc tội cướp?! Tòa nhận định, hành vi dùng đèn xi nhan làm ám hiệu là nhằm mục đích để đồng bọn của Năm chặn xe, chiếm đoạt tài sản, nên đủ dấu hiệu cấu thành tội Cướp tài sản. Tuy không trực tiếp thực hiện tội phạm, xâm phạm đến tài sản của bị hại, nhưng chính Khởi là người tạo điều kiện cho việc thực hiện tội phạm của các bị cáo khác, nên hành vi của Khởi là đồng phạm với vai trò giúp sức. Hành vi này cũng nguy hiểm cho xã hội cho nên cần phải bị xử phạt thật nghiêm.

Trên thực tế, cũng có không ít trường hợp các bị cáo biết hành vi phạm tội của bạn bè, người thân là nguy hiểm, là tội phạm nên không hưởng ứng, không tham gia. Tuy nhiên, lại nhận lời giúp đỡ những việc nhỏ, như đi ngang xem nhà đó đã ngủ chưa, tắt đèn hết chưa, hay bật đèn báo hiệu khi phát hiện con mồi (như trường hợp của Khởi), thậm chí không tham gia thực hiện tội phạm nhưng lại đi chung nhóm… Mãi đến khi bị bắt, bị xét xử vì hành vi đồng phạm với vai trò giúp sức, bị xử tù thì mới té ngửa. Âu đó cũng là việc thiếu hiểu biết pháp luật, có suy nghĩ không tới nơi tới chốn trong quá trình “nói không với hành vi phạm tội”.

Kim Phượng