Hoạt động giám sát chuyên đề của HĐND: Lắng nghe ý kiến từ cơ sở

Ngay từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026, hoạt động giám sát chuyên đề của HĐND các cấp đã được chú trọng triển khai sôi nổi, từng bước có những đổi mới từ chọn nội dung đến cách thức tổ chức hoạt động giám sát. Từ đó, chất lượng của các cuộc giám sát chuyên đề của HĐND các cấp được nâng lên rõ rệt, được đông đảo cử tri quan tâm, ủng hộ.

HĐND huyện Đông Hải làm việc với Chi cục Thi hành án dân sự và Tòa án nhân dân huyện. Ảnh: T.T

Tập trung vào các lĩnh vực trọng yếu

Từ đầu năm đến nay, các ban của HĐND tỉnh đã tổ chức 6 cuộc giám sát chuyên đề, HĐND cấp huyện cũng đã tổ chức từ 2 - 3 chuyên đề. Nội dung giám sát tập trung vào các lĩnh vực trọng yếu, nổi cộm, bức xúc trong dư luận xã hội được cử tri quan tâm như: kết quả triển khai thực hiện đầu tư xây dựng và quản lý khai thác, sử dụng Dự án khu dân cư, tái định cư rừng phòng hộ trên địa bàn tỉnh; việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường trong mô hình nuôi tôm siêu thâm canh ở huyện Đông Hải; tiến độ thực hiện một số dự án, công trình xây dựng cơ bản do TP. Bạc Liêu làm chủ đầu tư; việc thực hiện Nghị quyết 02 của HĐND tỉnh về mức phụ cấp, mức khoán kinh phí đối với những người hoạt động không chuyên trách cấp xã…

Nhiệm kỳ mới 2021 - 2026, đại biểu cũng như thành viên của các ban, đoàn giám sát được cơ cấu mới khá nhiều. Tuy nhiên, hầu hết đều đáp ứng các tiêu chí: có năng lực, kinh nghiệm, am hiểu về nội dung, lĩnh vực giám sát, nhất là trưởng, phó trưởng ban hoạt động chuyên trách, thành viên các ban của HĐND. Bên cạnh đó, các đoàn giám sát cũng đã mời những chuyên gia có chuyên môn sâu, kinh nghiệm trên lĩnh vực giám sát.

Trước khi giám sát, các đại biểu đều nghiên cứu kỹ nội dung để xác định yêu cầu, đối tượng, phạm vi giám sát, đồng thời xây dựng kế hoạch cụ thể. Khi giám sát, thành viên đoàn đều thực hiện kỹ năng so sánh, đối chiếu kết quả thực hiện với các quy định hiện hành của Nhà nước, nghị quyết của HĐND để có những trao đổi, chất vấn thẳng thắn với đơn vị, địa phương. Làm việc với ngành chức năng, địa phương, Đoàn giám sát Ban Pháp chế HĐND tỉnh chất vấn thẳng: vì sao các chính sách cho cán bộ cơ sở đã có nhiều đổi mới, nâng cao nhưng trình độ cán bộ cơ sở, nhất là người hoạt động không chuyên trách vẫn còn thấp; nhiều người vì phải lo kinh tế gia đình mà chưa tập trung vào nhiệm vụ được giao. Các thành viên đoàn cũng đặt vấn đề về việc bố trí chức danh Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng khóm, ấp ở một số địa phương địa bàn rộng, dân cư đông có phù hợp không, có cần thay đổi không…

Đổi mới cách thức giám sát

Để hiệu quả các cuộc giám sát chuyên đề được nâng lên, HĐND các cấp đã tập trung đổi mới, không chỉ nâng cao trình độ, nghiệp vụ mà cả trong tổ chức, cách thức của từng cuộc giám sát. Trước khi thực hiện giám sát, ngành chức năng, địa phương, các thành viên trong đoàn đã tiếp cận, lắng nghe ý kiến của nhân dân từ cơ sở; đi khảo sát, nghiên cứu thực tế để hiểu rõ tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cử tri. Từ đó, trong quá trình giám sát, đại biểu đã kết hợp nghe báo cáo với khảo sát thực tế tại cơ sở và nghiên cứu hồ sơ, tài liệu có liên quan để thẩm định và phát hiện sự chưa “ăn khớp” giữa báo cáo của đơn vị chịu sự giám sát và thực tế. Cách làm này giúp đoàn giám sát thu thập được thêm các thông tin, đồng thời xác minh tính chính xác của các nội dung trong báo cáo và nắm bắt rõ hơn những kết quả, ưu điểm, khuyết điểm thực tế của các cơ quan chịu sự giám sát, qua đó có cơ sở trao đổi, thảo luận. Với phương pháp đó, đại biểu đã nắm rõ tình hình trước khi tiến hành chất vấn ngành chức năng về các dự án chậm tiến độ, dự án xuống cấp và dự án dù đã hoàn thành nhưng chưa được đưa vào sử dụng gây lãng phí rất lớn… khi giám sát tình hình thực hiện Khu dân cư tái định cư rừng phòng hộ tại Ban quản lý dự án NN&PTNT.

Ngoài ra, kết thúc cuộc giám sát, đoàn giám sát có văn bản đánh giá ưu điểm, chỉ rõ khuyết điểm, tồn tại và nguyên nhân, trên cơ sở đó kiến nghị những biện pháp, thời gian khắc phục cụ thể để làm căn cứ tổ chức theo dõi hoặc giám sát lại việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát của các cơ quan, đơn vị đó.

Hoàng Uyên