Tinh giản biên chế và những bất cập: Nỗ lực giải bài toán khó

Thực hiện Nghị định 108 của Chính phủ và Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo lộ trình giai đoạn 2015 - 2021, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch 40 và Kế hoạch 28 về thực hiện chính sách này. Qua thời gian thực hiện, bên cạnh một số chuyển biến tích cực trong sắp xếp lại bộ máy thì cũng phát sinh nhiều vấn đề đáng bàn.

Tinh gọn bộ máy

So với thời điểm năm 2014, tỉnh đã tăng thêm 5 đơn vị sự nghiệp, nhưng cũng đã giảm 6 đơn vị sự nghiệp ở các sở, ngành. Đồng thời UBND tỉnh đã giải thể và đưa các Ban quản lý thuộc các sở vào 3 Ban quản lý dự án trực thuộc UBND tỉnh; chuyển Công ty Phát triển hạ tầng khu công nghiệp về Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh. Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập, UBND tỉnh đã xây dựng lộ trình giai đoạn 2016 - 2018 chuyển một số đơn vị thành công ty cổ phần, bao gồm: Trung tâm Dịch vụ đô thị; Trung tâm Giống nông nghiệp - thủy sản; Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; Đoạn quản lý đường bộ, đường sông; Trung tâm Kỹ thuật - Tài nguyên môi trường; Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật…

Các đơn vị huyện, thị xã, thành phố thì đang thực hiện chủ trương sáp nhập Trung tâm Thể dục - Thể thao với Trung tâm Văn hóa. Sở Y tế đã rà soát và có dự thảo kế hoạch trình UBND tỉnh sáp nhập 5 trung tâm tuyến tỉnh gồm Trung tâm Y tế dự phòng, Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS và Trung tâm Phòng chống các bệnh xã hội thành Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh. Ở tuyến huyện thì sáp nhập Trung tâm Y tế với bệnh viện thành Trung tâm Y tế huyện…

Thời gian tới, các sở, ngành chức năng tham mưu với UBND tỉnh tiếp tục sắp xếp lại bộ máy hành chính sự nghiệp cấp tỉnh, cấp huyện đối với một số đơn vị có nhiệm vụ chồng chéo, hoặc chức năng nhiệm vụ tương đối đơn giản như: sáp nhập Thư viện cấp huyện vào Phòng VH-TT; sáp nhập các trạm như Trạm Khuyến nông, Trạm Chăn nuôi và thú y, Trạm Kiểm dịch động vật… thành một trung tâm; sáp nhập Trung tâm Kỹ thuật tổng hợp - hướng nghiệp vào Trung tâm Giáo dục thường xuyên…

UBND TP. Bạc Liêu trao quyết định tuyển dụng công chức cấp xã. Ảnh: T.T

Tinh giản biên chế chưa đạt lộ trình

Để thực hiện công tác tinh giản biên chế đủ chỉ tiêu (giảm 10% biên chế của cơ quan) và đúng đối tượng thuộc diện phải tinh giản trong giai đoạn 2015 - 2021, UBND tỉnh đã có văn bản đôn đốc các cơ quan, đơn vị trong tỉnh chấp hành nghiêm việc tinh giản biên chế theo đúng đối tượng, trình tự, thủ tục và chính sách theo quy định. Trên thực tế, từ khi có chủ trương của Chính phủ thì việc quản lý, sử dụng biên chế thời gian qua chặt chẽ hơn. Việc tổ chức thi tuyển, xét tuyển, sử dụng, bổ nhiệm… cũng được thực hiện công khai, nghiêm túc, đúng quy định. UBND tỉnh đã phê duyệt đề án tinh giản biên chế cho 36 cơ quan, đơn vị với tổng số người tinh giản đến năm 2021 là 1.625 người. Tuy nhiên, tính đến cuối năm 2016 thì toàn tỉnh chỉ tinh giản 255 người, đạt 15% kế hoạch đề ra, trong đó đối tượng nghỉ hưu đúng tuổi có đến 119 người. Vì vậy, thực chất của số lượng biên chế được tinh giản lại không xuất phát từ việc làm gọn bộ máy.

Ở một số đơn vị, địa phương lại có tình trạng cấp phó vượt mức cho phép. Đơn cử như huyện Phước Long, tổng số công chức, viên chức, lao động hợp đồng hiện có của huyện gần 1.500 người; trong đó riêng viên chức sự nghiệp giáo dục hơn 1.200 người. Trong 2 năm 2015 và 2016, số biên chế của huyện được tinh giản là 83 người. Ngoài ra, một số đơn vị cũng được cơ cấu, sắp xếp lại cho phù hợp với nhiệm vụ mới như: Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất, Ban Quản lý đầu tư xây dựng huyện. Tuy nhiên, bất cập của huyện hiện nay ngoài việc chưa tinh giản đạt chỉ tiêu kế hoạch còn là vấn đề số lượng hợp đồng của huyện còn nhiều; một số đơn vị bố trí đến 3 cấp phó, vượt mức cho phép.

Qua các đợt giám sát về tình hình thực hiện Nghị định 108 về tinh giản biên chế của Chính phủ ở các đơn vị, địa phương, ông Lê Thanh Hùng, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh, cho rằng: “Các đơn vị, địa phương chưa thật sự quyết liệt trong thực hiện tinh giản biên chế, còn nhầm lẫn hoặc du di số lượng tinh giản biên chế theo Nghị định 108 với số người về hưu đúng tuổi. Thực chất có nhiều đơn vị do tính chất đặc thù vẫn còn thiếu biên chế, nhưng đa số các đơn vị hầu hết thừa và có thể sắp xếp tinh giản được vì số lượng công chức, viên chức còn nhàn rỗi, làm việc chưa hết công suất còn khá nhiều. Lãnh đạo, thủ trưởng các đơn vị thiếu kiên quyết trong đánh giá thực chất chất lượng công chức, viên chức nên khó có thể thực hiện tinh giản biên chế được…”.

Hoàng Uyên