Số hóa di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch: Bạc Liêu quyết tâm nhập cuộc

Chuyển đổi số (CĐS) lĩnh vực văn hóa, trong đó số hóa di sản văn hóa (DSVH) đang trở thành xu thế tại nhiều địa phương, góp phần phục vụ công tác bảo tồn, tạo nên những sản phẩm du lịch (DL) hấp dẫn. Dù còn nhiều khó khăn, nhất là hạ tầng số yếu kém nhưng Bạc Liêu vẫn quyết tâm nhập cuộc để giúp những DSVH trở nên sống động trong mắt du khách, góp phần nâng tầm giá trị loại hình DL văn hóa.

Đại diện Công ty Cổ phần Vietsoft Pro giới thiệu bản trình diễn số hóa không gian 3D Bảo tàng tỉnh.

CẦU NỐI ĐƯA DSVH ĐẾN VỚI CỘNG ĐỒNG

Lâu nay, việc phát huy giá trị DSVH được nhiều địa phương, trong đó có Bạc Liêu thực hiện theo cách thức truyền thống là bán vé cho du khách tham quan và nghe thuyết minh. Tuy nhiên, cách thức này đang dần lỗi thời trong bối cảnh công nghệ bùng nổ, khi các DSVH được số hóa, ứng dụng trên các nền tảng số để thay người thuyết minh “kể” cho du khách nghe câu chuyện của chính nó.

Tại hội nghị giới thiệu giải pháp công nghệ CĐS trong lĩnh vực DSVH và DL tỉnh Bạc Liêu, ông Huỳnh Quốc Việt - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Vietsoft Pro cho rằng, số hóa DSVH ở nước ta chậm được đầu tư hơn so với các lĩnh vực khác. Trong khi đó, số lượng DSVH do ông cha để lại rất đồ sộ, với nhiều cổ vật và bảo vật quý nhưng cũng đặt ra thách thức trong việc bảo tồn hiện vật trước sự tác động của thời gian, môi trường. Vì vậy, số hóa không chỉ có ý nghĩa xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu phục vụ công tác bảo tồn DSVH cho địa phương, cả nước mà còn gia tăng giá trị kinh tế về phát triển DL.

Trên thực tế, một số địa phương sau khi số hóa di sản đã thu phí dịch vụ thuyết minh tự động, xem phim 3D mỗi năm cao hơn tiền bán vé thông thường như trước đây. Hay mô hình đi DL bằng xe đạp đã khuyến khích du khách sử dụng các thiết bị thông minh để tự dò tìm cung đường, khám phá giá trị di sản. Với cách làm này, các địa phương đã tạo cầu nối đưa DSVH đến với du khách, giúp họ cảm thấy thú vị hơn khi được chiêm ngưỡng di sản trong không gian 3D, tương tác với hiện vật, quan sát được những hoa văn, họa tiết rất nhỏ mà mắt thường khó có thể thấy được.

Nghệ thuật Đờn ca tài tử - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại sẽ được tỉnh số hóa nhằm bảo tồn, phát huy giá trị phục vụ phát triển du lịch. Ảnh: H.T

LAN TỎA DSVH BẠC LIÊU

Bạc Liêu là vùng đất hội tụ nhiều DSVH, thế nên tỉnh có nhiều tài nguyên để triển khai số hóa đối tượng này. Trước hết là phải xây dựng hệ sinh thái ứng dụng (nền tảng lưu trữ, quản lý dữ liệu) gồm có: cổng thông tin điện tử và App quảng bá DSVH, bản đồ số, bảo tàng số, công nghệ thực tế ảo AR/VR 3D, thuyết minh tự động hay trợ lý ảo ứng dụng trí tuệ thông minh nhân tạo AI…

Theo Công ty Cổ phần Vietsoft Pro, việc số hóa DSVH của tỉnh cần có quá trình dài hơi, công phu. Bởi, để tập hợp, biên tập tài liệu, hình ảnh, sử dụng thuyết bị chuyên dụng quét các hiện vật sẽ mất khá nhiều thời gian. Đơn cử, Bảo tàng tỉnh hiện có 4 bảo vật quốc gia, khoảng 5.000 hiện vật thể khối nên phải có lộ trình xây dựng cơ sở dữ liệu số, các nền tảng số và dự kiến đến năm 2030 mới có thể hoàn thành. Dù mất nhiều thời gian, song số hóa di sản thật sự cần thiết trong bối cảnh mới. Bởi, đa số du khách hiện nay đều thích sử dụng các thiết bị thông minh trong DL, họ không chỉ xem hiện vật mà còn muốn cảm nhận câu chuyện của hiện vật bằng những loại hình đa phương tiện.

Bà Trần Thị Lan Phương - Giám đốc Sở VH-TT&DL, nhấn mạnh: “Trong bối cảnh phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, số hóa di sản là xu hướng tất yếu, giải pháp tối ưu hóa khả năng lưu trữ, bảo tồn và phát huy giá trị DSVH theo hướng bền vững. Sau hội nghị, Sở và các đơn vị, địa phương liên quan sẽ tiến hành khảo sát hiện trạng DSVH trên địa bàn tỉnh, đưa ra dự toán kinh phí trình UBND tỉnh phê duyệt. Đồng thời, cùng với Công ty Cổ phần Vietsoft Pro nghiên cứu lựa chọn các giải pháp phù hợp để thực hiện CĐS, góp phần lan tỏa giá trị DSVH, thúc đẩy phát triển lĩnh vực văn hóa và DL của tỉnh trong thời gian tới”.

HỮU THỌ