Phát huy sự chủ động của hộ nghèo

Cuối năm, khi niềm vui xuân mới đang đến gần, nhiều hộ nghèo cũng đó nhận tin được công nhận thoát nghèo. Trước đây, được công nhận thoát nghèo, ấy là khi không còn nhận được nhiều sự hỗ trợ từ Nhà nước và xã hội, với nhiều người không phải lúc nào cũng là tin vui!

Ấy là khi sự phụ thuộc của hộ nghèo vào những hoạt động hỗ trợ, giúp đỡ của Nhà nước và xã hội là rất nhiều. Hộ nghèo, gần như không có sự chủ động nào cho quá trình vươn lên thoát nghèo, tất cả đều được đưa đến tận cửa: vốn làm ăn, chính sách hỗ trợ về y tế, giáo dục, nhà cửa… mà đôi khi không phân biệt hộ ấy đang thiếu gì, cần gì và đâu là mấu chốt để kích thích năng lực vượt khó cho các thành viên trong gia đình. Vì vậy, mất đi chỗ “nương tựa”, hộ nghèo khó an tâm để tự mình vươn lên dù đã đi qua giai đoạn khó khăn nhất.

Tất nhiên, mỗi giai đoạn lịch sử khác nhau thì có những chủ trương, chính sách khác nhau. Và hiện nay, khi mà nền kinh tế - xã hội của đất nước ngày càng phát triển hơn, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân đã được nâng lên một bước cao hơn, chuẩn hộ nghèo theo đó cũng khác trước thì chính sách giảm nghèo cũng đã thay đổi một cách tích cực hơn. Thuật ngữ “giảm nghèo đa chiều” được nhắc đến nhiều trong năm 2016 vừa qua khi việc phân loại hộ nghèo không còn chỉ căn cứ đơn thuần vào thu nhập bình quân hàng tháng. Cách tiếp cận đa chiều giúp xã hội có cái nhìn sát với thực tế đời sống từng hộ nghèo, từ đó có những biện pháp hỗ trợ phù hợp và hiệu quả hơn. Nhưng điều quan trọng hơn cả là qua cách tiếp cận đó, ngành chức năng hy vọng hộ nghèo sẽ chủ động hơn trong quá trình vượt khó. Mọi người hay nói “trao cần câu hơn trao con cá”, nhưng đôi khi chúng ta quên rằng người câu đôi khi cũng chẳng thèm… đi câu. Chỉ khi hộ nghèo ý thức tự mình vươn lên thì công tác giảm nghèo mới thật sự bền vững, điều đó ai cũng biết nhưng không phải chính sách nào cũng làm cho sự chủ động ấy được phát huy tốt.

Chúng ta hoàn toàn có quyền hy vọng những giải pháp mới trong công tác giảm nghèo sẽ giúp cho hộ nghèo có động lực để vượt qua khó khăn, làm giàu cho bản thân và xã hội, hay chí ít cũng giảm được áp lực cho Nhà nước trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Sự chủ động của hộ nghèo chính là điều kiện cần thiết nhất cho bài toán giảm nghèo của hôm nay và ngày mai.

N.L