Tự tay mở cánh cửa tương lai

Một mùa tuyển sinh mới lại bắt đầu. Những hoạt động tư vấn giúp học sinh định hướng, chọn con đường đi tới tương lai đã trở nên sôi nổi ở khắp các địa phương, đến với tất cả các trường học. Nhờ đó, học sinh cuối cấp ngày càng được tiếp cận nhiều thông tin hơn về sự lựa chọn nghề nghiệp cho bản thân sau này…

Tư vấn tuyển sinh là hoạt động thường xuyên trong mỗi mùa tuyển sinh, nhất là khi số lượng cử nhân, kỹ sư không kiếm được việc làm ngày càng nhiều, trở thành gánh nặng không nhỏ cho xã hội. Thông qua hoạt động tư vấn tuyển sinh, học sinh sẽ ít nhiều có được thông tin tổng quan về tình hình tuyển sinh trong năm, nhu cầu việc làm ở các ngành, các lĩnh vực, từ đó tự tìm hướng đi thích hợp cho bản thân nhưng đồng thời đáp ứng được nhu cầu nhân lực của xã hội. Tuy nhiên, dù tư vấn tuyển sinh được tổ chức đều khắp, mang đến với cả học sinh vùng sâu vùng xa thì việc chọn nghề của các em vẫn mang cảm tính. Nhiều sinh viên năm cuối mà chúng tôi từng tiếp xúc thẳng thắn chia sẻ, lúc nộp hồ sơ tuyển sinh các em hoàn toàn không biết về ngành học của mình, chỉ vì không vào được ngành mình yêu thích nên nộp vào đây, coi như cũng được đi học… đại học!

Có một truyền thống trong các gia đình Việt là cha mẹ can thiệp quá sâu vào việc định hướng tương lai cho con em mình. Trẻ lớn lên học gì, lập nghiệp ở đâu đều nằm trong kế hoạch của cha mẹ mà rất ít khi tham khảo tâm tư, nguyện vọng của “nhân vật chính”. Sự bảo bọc quá kỹ của cha mẹ khiến con em mình không chỉ thiếu kỹ năng sống mà nhiều khi còn gánh lấy sự thất bại trong sự nghiệp, cuộc sống về sau. Và cũng vì tâm lý chuộng học đại học từ phía cha mẹ mà không ít học sinh tốt nghiệp phổ thông không dám thừa nhận rằng mình chỉ thích (hay chỉ đủ năng lực) để học nghề. “Cơn sốt” đại học chưa bao giờ “hạ nhiệt”, dù cả nước đã cảnh báo tình trạng thừa thầy thiếu thợ, dù con số cử nhân, kỹ sư thất nghiệp không ngừng tăng lên qua mỗi năm, là cũng xuất phát phần lớn từ nguyên nhân này.

Đến khi nào học sinh tự quyết định mở cánh cửa nào cho tương lai, tất nhiên là từ những thông tin đầy đủ về nhu cầu nhân lực các ngành, các địa phương chứ không phải từ các “chiêu” tiếp thị của các trường chuyên nghiệp, thì lúc đó mới mong những bất cập trong đào tạo nguồn nhân lực mới giảm bớt!

N.L