Nhớ mùa bắt cá đồng

Nhiều ngày, mưa liên tiếp đổ xuống, nước trên đồng ruộng đã đủ cho nhà nông chuẩn bị dọn đất cấy. Dưới các con kênh nội đồng, năn, bông súng cùng hình thành những mảng xanh dọc 2 bên bờ. Thời điểm này, bọn trẻ chúng tôi chuẩn bị vào mùa câu cá rô tăm tích (cá rô non).

Hồi đó, cá đồng nhiều vô tận, cá sống dưới những con kênh đào hay các lung, bàu tự nhiên, nơi nào có nước là có cá. Sa mưa cũng là lúc cá sinh sản, nên đến mùa cấy nước ngập mênh mông là cá con đủ lớn để tự do tìm mồi và chúng đi từng đàn ven các sông, rạch. Cách bắt được nhiều cá nhất là cất vó. Vó làm bằng một miếng lưới hình vuông, mỗi cạnh chừng 2 - 3m, người ta làm một khung tre chia làm 4 góc gắn vào 4 phía của tấm lưới có trụ đỡ để đặt xuống nước cho cá lội vào, rồi cất lên thì cá mắc vào vó. Mê nhất là lúc sau những đám mưa, cá con lội dày đặc dưới kênh, những chiếc vó cất liên tục từ sáng đến khi trời tối mới nghỉ. Đám trẻ con thì dùng vải mùng làm lưới để kéo, chúng tôi mải miết với thú vui này khi mùa cá con bắt đầu, tha hồ vùng vẫy, ngụp lặn cả buổi để mang về những thùng, giỏ cá con đen tuyền. Quần áo ướt nhem không có nắng để phơi khô, cứ vắt ráo nước là mặc. Mưa kèm theo gió mạnh khiến đám trẻ lạnh cóng, co ro quanh căn bếp lá bên nồi cơm trắng với mẻ cá tăm tích kho tiêu, đã làm nên “bữa tiệc” ngon lành của đám trẻ nghèo ngày ấy.

Ảnh minh họa: B.T

Bây giờ, tuy thời tiết có những biến đổi so với ngày xưa, nhưng mùa mưa đến vẫn đủ gợi nhớ đến mùa bắt cá đồng. Nhớ những tiếng cười đùa của đám trẻ trong mưa khi kéo được mẻ cá đầy. Những bữa cơm đạm bạc, vài cọng bông súng, rau muống chấm với cá rô tăm tích kho muối mặn chát do bọn trẻ tự chế biến mà vị ngon còn nhớ đến bây giờ.

Buổi sáng ở các chợ tự sản tự tiêu vẫn thấy vài người bưng những thau cá con đem bán nhưng phải giấu giếm khi có lực lượng tuần tra, vì bảo vệ nguồn lợi cá đồng là một chủ trương đúng mà mọi người phải có trách nhiệm. Những thứ ngày xưa tưởng chừng như vô tận giờ thật hiếm hoi, nên nhất thiết chúng ta phải giữ gìn!

LÊ NGỌC DIỄM