Cần “chất” hay “lượng”?

Để nông dân sản xuất vụ lúa đông xuân có lãi, Chính phủ đã giao Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) tổ chức thu mua lúa, gạo tạm trữ cho nông dân và ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ 100% lãi suất tiền vay. Nghe tin này nông dân mừng lắm, vì khoảng 1 tháng nữa, Bạc Liêu sẽ thu hoạch rộ vụ lúa đông xuân.

Tuy nhiên, xem ra giải pháp hỗ trợ thu mua lúa gạo tạm trữ cho nông dân chỉ là giải pháp tình thế, chỉ làm giảm một phần khó khăn cho nông dân chứ chưa phải là giải pháp bền vững. Vì mục đích chính của thu mua tạm trữ suy cho cùng là giúp nông dân giải quyết đầu ra, còn đầu ra đó có tiếp tục tìm được nơi để tiêu thụ tiếp theo hay không vẫn là chuyện đáng bàn.

Nông dân huyện Hòa Bình bán lúa cho thương lái. Ảnh: K.T

Sở dĩ phân tích vấn đề này, vì hạt gạo ở vụ đông xuân luôn đẩy doanh nghiệp thu mua lương thực vào thế khó. Không mua thì không được, vì có doanh nghiệp phải thực hiện theo chỉ đạo của VFA, còn mua thì phải bán cho ai khi hạt gạo không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu?! Bởi phần lớn diện tích sản xuất vụ đông xuân ở Bạc Liêu chủ yếu là giống lúa IR 50404. Đây là loại gạo ít được các doanh nghiệp thu mua vì chất lượng thấp, rất khó xuất khẩu. Khổ nỗi, mặc cho Bộ NN&PTNT, VFA đã khuyến cáo hạn chế sử dụng giống lúa này, nhưng diện tích sản xuất loại lúa này vẫn tăng và trở thành giống lúa được nhiều nông dân trồng ở vụ đông xuân.

Nói điều này để thấy rằng, mặc dù Chính phủ khuyến khích doanh nghiệp thu mua lúa gạo cho nông dân, nhưng chưa chắc doanh nghiệp lại tích cực làm việc này. Để doanh nghiệp luôn đồng hành cùng nông dân, bà con nên quan tâm nhiều hơn đến chất lượng thay vì chạy theo số lượng. Vì đây không chỉ là việc mở rộng, chiếm lĩnh thị trường xuất khẩu, mà còn là thương hiệu, uy tín của hạt gạo Bạc Liêu nói riêng hay hạt gạo Việt Nam nói chung. Mặt khác, khi hạt gạo Việt Nam khẳng định được chất lượng, thương hiệu, lúc đó sẽ không còn cảnh mua lúa gạo tạm trữ. Lúc ấy doanh nghiệp cũng sẽ tích cực thu mua lúa gạo, vì chẳng có doanh nghiệp nào lại không muốn làm giàu. Do vậy, bà con nông dân mình nên suy nghĩ lại về việc lựa chọn giống lúa để sản xuất cho vụ sau.

HAI LÚA