Học tập suốt đời trở thành quy luật sống

Cách mạng công nghiệp 4.0 đặc trưng bởi sự phát triển nhanh chóng của công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, vạn vật kết nối (IoT)... Tri thức và kỹ năng cũng nhanh chóng trở nên lỗi thời, đòi hỏi con người phải liên tục cập nhật và học hỏi. Cho nên trong bài viết mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định: “Trong bối cảnh đó, học tập suốt đời trở thành một quy luật sống” bắt nguồn từ nhu cầu của mỗi cá nhân và để phụng sự đất nước, phục vụ Nhân dân tốt hơn.

Tổng Bí thư Ban Chấp hành Đảng Cộng sản Việt Nam - Tô Lâm. Ảnh: baochinhphu.vn

THẤY CƠ HỘI PHÁT TRIỂN TRONG THÁCH THỨC

Bài viết “Học tập suốt đời” của Tổng Bí thư Tô Lâm đã tập trung phân tích tác động của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ đối với Việt Nam, đặc biệt là đối với cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị. Tổng Bí thư nhấn mạnh, cách mạng khoa học - công nghệ đang diễn ra mạnh mẽ trên quy mô toàn cầu, tạo ra những biến đổi sâu sắc trong mọi mặt của đời sống xã hội. Điều này phản ánh thực tế rằng công nghệ đang thay đổi cách chúng ta làm việc, giao tiếp, học tập và sinh hoạt hằng ngày.

Sự biến đổi này đặt ra những yêu cầu mới, nhu cầu mới, nhiệm vụ mới, suy nghĩ mới và hành động mới đối với mỗi người dân Việt Nam. Điều này cho thấy sự cần thiết phải thích ứng và đổi mới để không bị tụt hậu trong bối cảnh toàn cầu hóa. Việc đưa ra con số 65% công việc được thay thế bởi công nghệ, thể hiện tính cấp thiết của việc phải nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Đặc biệt, người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tận dụng tối đa thời cơ và vận hội, đi tắt đón đầu để đưa đất nước phát triển. Đây là một mục tiêu quan trọng của Việt Nam trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Bài viết khẳng định Việt Nam đang đứng trước thời cơ, vận hội mới để “sánh vai” với thế giới, thực hiện ước nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh và khát vọng của toàn dân tộc. Điều này thể hiện sự lạc quan và quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc tận dụng cơ hội để đưa đất nước phát triển.

Bối cảnh toàn cảnh đó, Đảng, Nhà nước và Nhân dân cần đội ngũ cán bộ có tư duy, tầm nhìn, việc làm đột phá, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám hy sinh vì lợi ích chung. Đây là những phẩm chất quan trọng của người cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện nhiệm vụ và trọng trách của mình. Đặc biệt, cần có những cán bộ năng động, sáng tạo trong việc thực hiện các cuộc cách mạng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia.

Mỗi cá nhân giữ vai trò then chốt trong tiến trình xây dựng xã hội học tập suốt đời. Ảnh: N.Q

CHÌA KHÓA NÂNG CAO DÂN TRÍ, BỒI DƯỠNG NHÂN LỰC

Trong bối cảnh biến đổi nhanh chóng, học tập suốt đời trở thành một quy luật sống. “Học mãi để tiến bộ” không chỉ giúp cá nhân thích nghi với sự thay đổi, mà còn là chìa khóa để nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Học hành không ngừng nghỉ giúp mỗi người nhận thức được trách nhiệm đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nâng cao năng lực làm chủ, tổ chức cuộc sống, cải thiện sức khỏe và chất lượng sống. Học không ngừng nghỉ còn góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa dân tộc; củng cố niềm tin vào tương lai đất nước, đường lối lãnh đạo của Đảng, và khát vọng phát triển đất nước. Nâng cao năng suất lao động, phát huy sức mạnh tổng hợp của tập thể và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao phó cũng là mục tiêu của “học không bao giờ cùng”.

Để xây dựng một xã hội học tập suốt đời, cần có sự chung tay của toàn xã hội, từ Chính phủ, các tổ chức giáo dục, doanh nghiệp đến từng cá nhân. Muốn có một xã hội học tập suốt đời, trước hết cần nâng cao nhận thức và khuyến khích tinh thần học hành. Các tổ chức tăng cường tuyên truyền về vai trò và lợi ích của học tập không ngừng nghỉ trên các phương tiện truyền thông. Mở những chương trình giáo dục cộng đồng về kỹ năng tự học và học tập suốt đời; đồng thời xây dựng văn hóa học tập thông qua khuyến khích các gia đình tạo môi trường học tập cho con em; phát động các phong trào thi đua học tập trong cộng đồng, cơ quan, doanh nghiệp; và chú trọng tôn vinh những tấm gương học tập tiêu biểu.

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư, việc phát triển môi trường học tập số đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng xã hội học tập suốt đời. Môi trường học tập số không chỉ mang đến sự tiện lợi, linh hoạt trong việc tiếp cận kiến thức, mà còn mở ra những cơ hội học tập đa dạng, phong phú cho mọi đối tượng. Sự phát triển của các nền tảng học tập trực tuyến, kho học liệu mở, các ứng dụng di động giáo dục, cùng với việc phổ cập Internet và trang thiết bị công nghệ thông tin, đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc học tập mọi lúc, mọi nơi. Đồng thời, việc nâng cao năng lực số cho người dân, nhất là những người ở vùng sâu, vùng xa, cũng là một yếu tố quan trọng để đảm bảo mọi người đều có cơ hội tham gia vào tiến trình học tập suốt đời. Sự kết hợp giữa môi trường học tập số và các hình thức học tập truyền thống sẽ tạo ra một hệ thống giáo dục toàn diện, đáp ứng nhu cầu học hành đa dạng của xã hội.

Nhưng những yếu tố nêu trên chỉ là khách quan, vai trò của mỗi cá nhân vô cùng quan trọng và không thể thay thế khi kiến tạo phong trào học tập cả đời. Mỗi người dân, từ học sinh - sinh viên đến người lao động và người cao tuổi, đều là chủ thể tích cực trong tiến trình học tập không ngừng nghỉ. Ý thức tự giác, chủ động tìm kiếm kiến thức và kỹ năng mới, cũng như khả năng áp dụng những kiến thức đó vào thực tiễn cuộc sống và công việc, là phần cốt yếu tạo nên một xã hội học tập vững mạnh. Cá nhân không chỉ là người tiếp nhận kiến thức mà còn là người chia sẻ, lan tỏa tinh thần học tập, góp phần xây dựng một cộng đồng học tập văn minh và tiến bộ. Sự nỗ lực của mỗi cá nhân trong việc “Học, học nữa, học mãi” không chỉ mang lại lợi ích cho bản thân mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước.

NGUYỄN QUỐC