Song hành cùng lợi ích của Nhân dân

Bài cuối: Xây dựng thiết chế dân chủ ngày càng văn minh, tiến bộ

>>Bài 1: Tích cực đổi mới, hoạt động hiệu quả

>>Bài 2: “Sứ mệnh” đại biểu dân cử - kỳ vọng của Nhân dân

Với vai trò và trách nhiệm, các cơ quan dân cử (Quốc hội và HĐND các cấp) đã và đang đại diện cho ý chí và nguyện vọng, sử dụng quyền lực của Nhân dân để giám sát hoạt động của các cơ quan chính quyền, phản ánh những vấn đề trong đời sống nhân dân đến những nơi có trách nhiệm, đặc biệt là quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương, của đất nước. Để thiết chế dân chủ ngày càng văn minh, tiến bộ, các cơ quan dân cử nói chung, đại biểu (ĐB) dân cử nói riêng luôn nỗ lực củng cố mối quan hệ máu thịt với cử tri. Qua đó, phát huy quyền làm chủ, sức sáng tạo của Nhân dân, tạo cơ chế và vận động Nhân dân tham gia xây dựng Ðảng, chính quyền, xây dựng đất nước ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.

Các đại biểu Quốc hội tiếp xúc cử tri huyện Phước Long. Ảnh: M.Đ

DÕI THEO QUÁ TRÌNH, TIN VÀO KẾT QUẢ

“Quá trình” mà cử tri luôn dõi theo ở đây chính là hoạt động gắn bó mật thiết với Nhân dân của cơ quan và ĐB dân cử. Những năm gần đây, Quốc hội và HĐND tỉnh đã thường xuyên đổi mới tiếp xúc cử tri, các cuộc tiếp xúc được tổ chức sát với đối tượng và địa bàn dân cư. Hoạt động giám sát của các cơ quan dân cử cũng đã chạm đến những vấn đề được đông đảo cử tri quan tâm, trăn trở, bức xúc. Bởi, các ĐB khi tham gia giám sát luôn có sự kết hợp chặt chẽ giữa nghe báo cáo, nghiên cứu tài liệu và dành thời gian thỏa đáng cho việc đi khảo sát thực tế tại cơ sở, lắng nghe ý kiến của Nhân dân.

Vừa qua, khi thực hiện chuyên đề giám sát về thực hiện đổi mới chương trình và lựa chọn sách giáo khoa phổ thông, các ĐB HĐND tỉnh đã tổ chức buổi khảo sát đột xuất ở một số trường; hỏi han, lắng nghe ý kiến của giáo viên trước khi làm việc với ngành chức năng. Từ đó, rất nhiều ý kiến phản biện của ĐB đặt ra khi ngành Giáo dục cho rằng hầu hết đều thuận lợi. Đó là việc giáo viên phải vừa dạy vừa nghiên cứu với nội dung, chương trình mới, thậm chí dành cả thời gian nghỉ ngơi để dạy thêm miễn phí cho học sinh ở nhà. Còn với phụ huynh thì hầu hết đều cho rằng nên thống nhất một bộ sách, vừa để tiết kiệm vừa tránh bất đồng, phân hóa trong giáo dục các vùng, miền. Đặc biệt, cũng từ việc tìm hiểu kỹ càng thông tin mà HĐND tỉnh đã nhất quyết không đồng ý với việc ngành chức năng chỉ cấp kinh phí cho Hội đồng chọn lựa sách giáo khoa cấp tỉnh, trong khi theo quy định và thực tế thì nhà trường và giáo viên tổ chuyên môn mới là “nhân vật chính” cho việc chọn lựa này.

Đây cũng có thể xem là kết quả vô cùng đáng tin cậy trong quá trình giám sát và ra quyết định của cơ quan dân cử, bởi không chỉ những người dân liên quan mà các tầng lớp nhân dân dõi theo hoạt động của cơ quan, ĐB dân cử đều hết sức hài lòng và ngày càng tín nhiệm. Chính vì thế, khi nghe phản ánh của cử tri, Đoàn ĐBQH tỉnh đã tiến hành giám sát “việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các nhà máy, cơ sở chế biến thủy hải sản” trên địa bàn tỉnh. Sau khi có kết luận, đề xuất, kiến nghị, ĐB lại tiếp tục nghe phản ánh của cử tri thông qua việc tái giám sát, vẫn thấy vi phạm nên trực tiếp kiến nghị và cơ quan chức năng đã phạt 2 cơ sở vi phạm, gây ô nhiễm môi trường. Hiện tại, vấn nạn ô nhiễm môi trường vẫn là “bài toán” nan giải của tỉnh và cơ quan, ĐB dân cử tỉnh vẫn tiếp tục đi đến cùng thông qua hoạt động tái giám sát liên tục, đề xuất trực tiếp với ngành chức năng, chính quyền địa phương, thậm chí chất vấn tại các kỳ họp quan trọng. Mới đây, khi tiếp tục tái giám sát về việc thực hiện ý kiến, kiến nghị của các đoàn giám sát trước đây, câu chuyện môi trường vẫn là nỗi băn khoăn tiếp tục được các ĐB HĐND xoáy sâu để ngành chức năng, chính quyền có giải pháp cụ thể.

TRÁCH NHIỆM HƠN, QUYẾT LIỆT HƠN

Sự song hành vì lợi ích Nhân dân của ĐB dân cử đã tạo sự chuyển biến tích cực trong hoạt động của các cơ quan dân cử. Thời gian gần đây, nhiều vụ việc liên quan đến tiêu cực, tham nhũng, nhũng nhiễu doanh nghiệp, người dân từ hoạt động giám sát, lắng nghe kiến nghị của Nhân dân đã được các ĐB kiến nghị, đi đến cùng và được giải quyết, xử lý đến nơi đến chốn. Đông đảo cử tri Bạc Liêu đã rất đồng tình, thỏa mãn khi thấy được những bức xúc luôn được cơ quan dân cử tháo gỡ như: yêu cầu, khiếu nại có liên quan đến việc thực hiện chính sách hỗ trợ cho các nhóm đối tượng bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19; hành vi tham nhũng vặt, nhũng nhiễu người dân, doanh nghiệp trong giải quyết thủ tục hành chính; ngăn chặn ô nhiễm tiếng ồn, ô nhiễm môi trường từ việc nuôi chim yến trong nội ô, khu dân cư đông đúc; hay thậm chí việc lấn chiếm đất công, xây dựng trái phép của một bộ phận Nhân dân nhận thức hạn chế hoặc cố tình vi phạm pháp luật…

Tuy nhiên, qua trao đổi với chúng tôi, các ĐB dân cử đều chia sẻ rằng, hình thức thực thi quyền lực của Nhân dân bằng dân chủ đại diện là một bước phát triển quan trọng, nhưng không dễ để đạt được kết quả cao nhất. Và để làm được điều này, đòi hỏi ĐB dân cử phải luôn luôn lắng nghe, thấu hiểu, đặc biệt phải có dũng khí, trách nhiệm đến cùng, vì lợi ích của cử tri và Nhân dân. Bên cạnh đó, theo bà Trần Thị Huỳnh Dao - ĐB HĐND tỉnh, ngoài việc nâng cao trình độ chuyên môn, thì cũng cần giảm bớt ĐB ngành chức năng kiêm nhiệm. Bởi họ không chỉ bị chi phối công việc chuyên môn của đơn vị mà ở cương vị “người phụ thuộc” cũng không mạnh dạn đề xuất, chất vấn ngành chức năng có liên quan hay cấp trên trực tiếp.

Ông Nguyễn Huy Thái - Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh, khẳng định: “Tôi rất tâm huyết với sự quan sát, nắm bắt và cách đặt vấn đề của phóng viên, qua một bài báo đăng trên báo Bạc Liêu, đại ý: Khi khoác trên mình “chiếc áo dân cử” luôn phải có một trái tim nhạy cảm, gần gũi... để song hành cùng lợi ích của Nhân dân. Muốn vậy, ĐB phải liên hệ thường xuyên, mật thiết với Nhân dân, phải lắng nghe, hỏi ý kiến để biết cử tri cần gì; làm sao để dân dám nói, dám bày tỏ quan điểm, chính kiến để tìm ra chân lý… Được như vậy sẽ khắc phục được thói áp đặt, quan liêu, mệnh lệnh, xa dân hay sự nghi ngờ, thiếu niềm tin của dân. Bên cạnh đó, phải thể hiện bản lĩnh chính trị, luôn hành động để đại diện quyền lực nhân dân trong cuộc chiến chống “giặc nội xâm”. Thông qua giám sát, kiểm tra, kiểm soát, vừa để giúp cho việc lãnh đạo đúng đắn, vừa để phát hiện, ngăn chặn, chấn chỉnh, kiến nghị xử lý kịp thời theo pháp luật các biểu hiện lạm quyền, sự vô cảm, vô trách nhiệm, quan liêu, tham nhũng…”.

Quả thật, để thiết chế dân chủ ngày càng văn minh, tiến bộ, khơi dậy tinh thần làm chủ, huy động sức dân vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, các cơ quan và ĐB dân cử trong tỉnh đã và đang thể hiện chí khí, trách nhiệm đến cùng để luôn song hành cùng Nhân dân, vì lợi ích của Nhân dân. Thành quả lớn nhất mà ĐB dân cử hiện đang “sở hữu” chính là niềm tin của cử tri, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - nền tảng quan trọng trên chặng đường phát triển bền vững của đất nước.

HOÀNG UYÊN