Vì một nền nông nghiệp phát triển có chiều sâu

Chỉ trong khoảng một tuần, Thủ tướng Chính phủ đã dự hai hội nghị lớn liên quan đến việc tìm giải pháp thúc đẩy sự phát triển của ngành Nông nghiệp trong giai đoạn sắp tới, chứng tỏ sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đối với lĩnh vực trọng yếu này.

Năm 2016 là năm đất nước ta phải chịu đựng thiên tai khủng khiếp nhất trong vòng 10 năm qua: hạn hán, xâm nhập mặn, bão to, lũ lớn liên tiếp diễn ra trên diện rộng từ Bắc tới Nam. Cả nền kinh tế và đời sống người dân các vùng thiên tai đều bị thiệt hại nghiêm trọng. Năm qua, mặc dù khó khăn chồng chất như vậy, nhưng ngành Nông nghiệp - một ngành nhạy cảm nhất trước những biến động của thời tiết, vẫn tăng trưởng 1,2%, vẫn xuất khẩu đạt mức cao kỷ lục 32,1 tỷ USD (tăng hơn 6% so với năm 2015). Đó quả là một nỗ lực vượt bậc của ngành. Tuy nhiên, điều đó cũng cho chúng ta thấy một thực tế rằng, ngành Nông nghiệp buộc phải có tư duy, cách làm đột phá thì mới bảo đảm tăng trưởng, phát triển bền vững trong một môi trường khí hậu, một môi trường kinh tế ngày càng thay đổi nhanh.

Ảnh minh họa: TTXVN

Để phát triển mạnh hơn trong thời gian tới, ngành Nông nghiệp cần phải tăng cường tư duy kinh tế, tư duy công nghiệp, áp dụng cách tổ chức sản xuất theo kiểu công nghiệp. Cần phải nhìn nông nghiệp như một lĩnh vực đầu tư bền vững, vì dù loài người có phát triển đến thế nào thì ăn uống vẫn luôn là nhu cầu thiết yếu, sống còn. Vì thế, phát triển nông nghiệp chất lượng cao là hướng đi đúng của nước ta và cần có chính sách phù hợp để thu hút được thêm nhiều doanh nghiệp, nhiều nhà đầu tư vào lĩnh vực thế mạnh này.

Bởi vì, chỉ có sự tham gia của các nhà đầu tư, các doanh nghiệp thì mới giải được các bài toán về vốn, nhân lực chất lượng cao, dây chuyền sản xuất, khoa học công nghệ, tìm thị trường... Chỉ có sự tham gia của doanh nghiệp thì ngành Nông nghiệp Việt Nam mới đi từ sản xuất, chế biến tới tiêu thụ. Có doanh nghiệp mới có đủ lực để đầu tư trên diện rộng những công nghệ sản xuất nông nghiệp tiên tiến, thông minh, tiết kiệm, thích nghi được với biến đổi khí hậu, nâng cao năng suất lao động, hiệu quả sản xuất. Cùng với đó, các hợp tác xã ngày càng phải đề cao được vai trò.

Thế nhưng, muốn thu hút được doanh nghiệp đầu tư lớn vào lĩnh vực nông nghiệp thì cần phải tạo cho họ những điều kiện cần thiết, tư liệu sản xuất cần thiết, mà quan trọng nhất trong lĩnh vực nông nghiệp chính là đất đai. Nếu không có những mảnh đất canh tác đủ rộng thì sẽ khó tạo ra hiệu quả sản xuất nông nghiệp, vì thế doanh nghiệp không thể yên tâm đầu tư tiền bạc, máy móc, công nghệ, con người vào được.

Trong hội nghị tổng kết ngành Nông nghiệp vừa diễn ra, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã một lần nữa thể hiện quyết tâm rất lớn trong việc bãi bỏ những quy định đã không còn phù hợp với yêu cầu phát triển một ngành kinh tế nông nghiệp năng động, chất lượng cao. Trong đó, vướng mắc nào thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì sẽ bãi bỏ sớm; vướng mắc nào thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Trung ương Đảng thì sẽ đề nghị xem xét, nghiên cứu giải pháp tháo gỡ. Thủ tướng nhấn mạnh rằng: “Thể chế do chúng ta nghĩ ra. Thể chế ràng buộc sự phát triển thì phải bãi bỏ ngay, đừng để các thể chế đó bắt chúng ta phải chạy theo, phải sợ nó một cách vô lý”.

Hai vướng mắc lớn về đất đai và vốn vay đã được Thủ tướng chỉ đạo từng bước tìm giải pháp tháo gỡ. Theo đó, một thị trường quyền sử dụng đất sẽ được nghiên cứu để hình thành; rồi hạn mức cho vay trong lĩnh vực nông nghiệp sẽ được nghiên cứu để gia tăng.

Cho đến nay, nông nghiệp Việt Nam không chỉ bảo đảm vấn đề an ninh lương thực quốc gia, mà còn là ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước, có tên tuổi trong bản đồ nông nghiệp thế giới. Thế nhưng, ngành Nông nghiệp bấy lâu nay vẫn chủ yếu phát triển theo chiều rộng, nhiều nhưng chưa tinh, giá trị lợi nhuận chưa cao, chưa vững chắc. Phải có những bước đột phá từ thể chế, từ chính sách thì mới giúp cho ngành Nông nghiệp tăng tốc, phát triển theo chiều sâu.

HỒ QUANG PHƯƠNG