Festival Nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu 2025
Những hạt muối trắng của đời
Nghề làm muối ở Bạc Liêu không chỉ là kế sinh nhai mà còn là niềm tự hào, một nét đẹp văn hóa được lưu truyền trăm năm theo dòng lịch sử. Trải dài theo những cánh đồng muối trắng phau lấp lánh dưới ánh mặt trời, nghề làm muối nơi đây góp phần làm nên bản sắc của vùng đất Tây Nam Bộ, nơi thấm đẫm tình người và dư vị quê hương.
Hạt muối Bạc Liêu mang nét riêng biệt, như một dấu ấn của biển trời phương Nam. Trắng mịn, khô chắc, hạt muối ôm trọn trong mình vị mặn dịu dàng, thấm nơi đầu lưỡi rồi tan dần thành chút hậu ngọt, không chát, không gắt, mà đằm thắm như lòng người nơi này - những con người chân chất, hiền hòa, nồng hậu, để ai đến cũng thương, ai đi cũng nhớ.
Những ngày trời đẹp, đồng muối tựa như một bức tranh tuyệt mỹ, phản chiếu sắc trời trong từng tinh thể nhỏ bé. Nhưng khi mưa về bất chợt, bao công sức đổ sông đổ bể, ruộng muối hóa thành những bãi bùn nhão nhoẹt. Khó khăn là thế nhưng chưa bao giờ khiến diêm dân chùn bước. Ghé thăm cánh đồng muối Điền Hải (huyện Đông Hải) - nơi có diện tích sản xuất muối lớn nhất Bạc Liêu, có thể cảm nhận rõ sự gắn bó sâu sắc của diêm dân với nghề. Những năm gần đây, người dân đã áp dụng phương pháp trải bạt nhựa trên sân kết tinh, giúp tăng sản lượng muối, hạt muối trắng hơn, đẹp hơn, bán được giá cao hơn.
Muối Bạc Liêu được trưng bày tại Quảng trường Hùng Vương, nơi diễn ra nhiều hoạt động của Festival. Ảnh: M.Đ
Những câu chuyện về nghề làm muối không chỉ đến từ những con số mà còn là sự gắn bó của những con người tận tụy với ruộng muối. Ông Nguyễn Văn Hùng (xã Điền Hải), chia sẻ: “Tôi theo nghề của cha ông từ bé, năm nay đã 65 tuổi, dù cực khổ nhưng chưa bao giờ tôi có ý định bỏ nghề. Hạt muối này là máu thịt của bao thế hệ, là niềm tự hào của chúng tôi”. Nghe câu nói của ông Hùng mà thương đứt ruột!
Nhìn cánh đồng muối lấp lánh dưới nắng, lòng tôi không khỏi bồi hồi. Mỗi hạt muối là một câu chuyện về sự kiên nhẫn, về niềm tin vào những điều giản dị nhưng giàu ý nghĩa. Những giọt mồ hôi lăn dài trên gương mặt diêm dân giữa cánh đồng nắng cháy, những đôi tay chai sạn cầm chắc cây cào muối, tất cả là minh chứng cho sự bền bỉ, gắn bó máu thịt với nghề. Nhưng đứng trước sự phát triển của xã hội hiện đại, nghề làm muối cũng đối mặt với nhiều thử thách: giá cả bấp bênh, tác động của biến đổi khí hậu và sự cạnh tranh từ muối nhập khẩu. Để bảo tồn và phát triển nghề làm muối, cần có sự hỗ trợ từ chính quyền và cộng đồng nhằm nâng cao giá trị sản phẩm, xây dựng thương hiệu vững chắc hơn trên thị trường. Việc phát triển mô hình hợp tác xã và kết hợp du lịch trải nghiệm cũng là một hướng đi khả thi giúp nghề làm muối phát triển bền vững hơn.
Bạc Liêu không chỉ là vùng đất của những câu vọng cổ da diết, của giai thoại công tử hào hoa, mà còn là xứ sở của muối, thứ gia vị không thể thiếu trong bữa cơm Việt. Hạt muối nhỏ bé nhưng mang trong mình câu chuyện lớn lao về con người và biển cả. Cuộc sống hiện đại mang theo nhiều đổi thay, nhưng những cánh đồng muối Bạc Liêu vẫn giữ được nét đẹp nguyên sơ, gắn bó với trời - đất - nước và sức vóc con người.
Mặt trời ngả bóng, những gánh muối lại được oằn vai chở về nhà. Hạt muối nhỏ nhoi, nhưng mang theo bao nỗi niềm và ký ức, một thứ gia tài chẳng thể cân đo, chỉ có thể cảm nhận bằng cả tấm lòng. “Chừng nào chưa cạn biển Đông/ Bạc Liêu còn muối, anh không sợ nghèo”, câu ca ấy không chỉ là lời khẳng định mà còn là lời nhắn nhủ đến thế hệ mai sau.
Nghề làm muối ở Bạc Liêu đã là di sản văn hóa của dân tộc. Giữ gìn, trân quý hạt muối - bởi đó là vị ngọt của đời, vị ngọt của tình đất, tình người.
Cao Minh Tèo