Giáo viên nhiều áp lực do quá tải học sinh

Năm học 2022 - 2023 đã diễn ra hơn một tháng, nhưng nhiều địa phương, trường học vẫn còn tình trạng thiếu giáo viên (GV). Do không đủ GV đứng lớp nên nhiều trường đã “dồn” học sinh (HS), dồn lớp khiến lớp học quá tải, gây nhiều áp lực cho GV đứng lớp.

Thực trạng này đã diễn ra nhiều năm nhưng đến nay vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu để khắc phục.

Tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh” cho các nhà giáo trên địa bàn TX. Giá Rai.

Thiếu giáo viên trầm trọng

Theo Sở GD-KH&CN, toàn ngành hiện có 9.714 công chức, viên chức và người lao động. Trong đó có 7.504 GV trực tiếp giảng dạy trong các cơ sở giáo dục công lập (có 572 GV hợp đồng). Riêng hệ giáo dục phổ thông thì hiện nay vẫn còn tình trạng thừa, thiếu cục bộ ở một số môn học, cấp học. Nhiều cơ sở giáo dục thiếu GV vẫn chưa được tuyển bổ sung. Bên cạnh đó, chất lượng, cơ cấu đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý trong các cơ sở giáo dục vẫn còn bất cập.

Cụ thể, tính đến cuối tháng 6/2022, đối với cấp THCS, toàn tỉnh có 2.651 người. Trong đó có 132 cán bộ quản lý, 2.238 GV, 191 nhân viên. Cấp THCS thừa 27 GV, nhưng lại thiếu đến 137 GV. Trong đó, GV thừa ở các môn: Ngữ văn 5 người, Địa lý 3 người, Sinh học 7 người, Hóa học 2 người, các môn Tiếng Anh, Âm nhạc, Mỹ thuật, Vật lý mỗi môn thừa 1 người… Trong khi đó lại thiếu 17 GV Toán, Ngữ văn 17 người, Tin học 11 người, Tiếng Anh 11 người, GV dạy tiếng Khmer 14 người…

Cấp THPT có 965 người. Trong đó có 59 cán bộ quản lý, 760 GV và 146 nhân viên. Cấp THPT không thừa GV, nhưng lại thiếu đến 145 GV. Trong đó môn Toán thiếu 19 GV, Vật lý 6 GV, Hóa học 10 GV, Sinh học 10 GV, Ngữ văn 21 GV, Lịch sử 5 GV, Địa lý 7 GV, Giáo dục công dân 4 GV, Tin học 8 GV, Tiếng Anh 22 GV, Hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp 7 GV…

Nhìn chung, 20 trường THPT trong tỉnh đều thiếu GV. Trong đó, thiếu nhiều nhất là Trường THPT Lê Thị Riêng (huyện Hòa Bình) với 18 GV, kế đến là Trường THPT Bạc Liêu (TP. Bạc Liêu) với 17 GV, Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh và Trường THPT Vĩnh Hưng (huyện Vĩnh Lợi) đều thiếu 14 GV, Trường THPT Võ Văn Kiệt (huyện Phước Long) thiếu 11 GV…

Theo quy định của Bộ GD-ĐT, tỷ lệ GV/lớp bình quân của tỉnh chưa đáp ứng được nhu cầu khi thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 (Chương trình giáo dục phổ thông mới). Ông Nguyễn Bá Long - Phó Giám đốc Sở GD-KH&CN, cho biết: “Theo quy định, GV tiểu học phải đảm bảo tỷ lệ 1,5 GV/lớp, nhưng tỷ lệ của tỉnh hiện nay chỉ là 1,3 GV/lớp. Trong khi đó, Chương trình giáo dục phổ thông 2018 bắt buộc cấp tiểu học phải học môn Tiếng Anh và Tin học. Do đó, trước tình trạng thiếu GV, nhiều địa phương đã “chữa cháy” bằng cách hợp đồng, thỉnh giảng, biệt phái, dạy liên trường… Thời điểm hiện tại đã tạm thời đảm bảo 100% HS tiểu học được học Tiếng Anh và Tin học, tuy nhiên đây không phải là giải pháp căn cơ để giải quyết bài toán thiếu GV của toàn ngành”.

Giờ học của học sinh lớp 1 Trường tiểu học Phùng Ngọc Liêm (TP. Bạc Liêu). Ảnh minh họa: C.K

Nhiều áp lực cho giáo viên đứng lớp

Tình trạng thiếu GV đã và đang ảnh hưởng rất lớn đến công tác dạy và học của các trường, cụ thể là ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục khi lớp học bị quá tải. Ông Trần Bằng Phi - Trưởng phòng GD-ĐT TP. Bạc Liêu, cho biết: “Hiện tại, nếu so với tổng biên chế được giao thì ngành Giáo dục TP. Bạc Liêu thiếu hơn 100 GV. Nguyên nhân thiếu GV là do số lượng HS hàng năm đều tăng, trong khi qua thời gian thì nhiều GV đến tuổi nghỉ hưu nhưng ngành không được tuyển bổ sung kịp thời”.

Do thiếu GV trầm trọng nên trên địa bàn TP. Bạc Liêu, nhất là ở cấp tiểu học đã dẫn đến tình trạng “quá tải” HS ở nhiều trường. Không đủ GV đứng lớp, buộc trường phải “dồn lớp, dồn HS”, có trường thậm chí phải chấp nhận việc nhiều lớp học có sĩ số trên 60 HS/lớp. Một cán bộ quản lý giáo dục chia sẻ: “Theo quy định thì cấp tiểu học chỉ bố trí sĩ số 35 HS/lớp. Tuy nhiên, với việc thiếu GV thì bắt buộc trường phải dồn lớp với trên 60 HS/lớp. Với đặc thù của cấp tiểu học hiện nay là dạy 2 buổi/ngày, mỗi tuần dạy 9 buổi thì các trường không thể thực hiện việc thỉnh giảng hay hợp đồng GV dạy liên trường được vì GV không có thời gian để dạy hợp đồng. Do đó, áp lực đối với GV là rất lớn. Ban Giám hiệu trường chỉ biết động viên đội ngũ nhà giáo chia sẻ khó khăn, chờ được bổ sung GV mới”.

Một GV trực tiếp đứng lớp với sĩ số 62 HS/lớp tâm sự: “Với cấp tiểu học, đặc biệt là khối lớp 1, việc sĩ số quá đông như thế khiến người đứng lớp rất vất vả. Chỉ riêng chuyện giữ trật tự cho lớp thôi là đã mất rất nhiều thời gian. Do HS đông, việc kiểm tra bài, chấm bài… cũng tăng lên gấp đôi so với lớp bình thường nên GV có rất ít thời gian để thực dạy cho các em. Vì thế, chất lượng giáo dục chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều”.

Theo bà Lâm Thị Sang - Giám đốc Sở GD-KH&CN thì quy mô phát triển giáo dục hàng năm của tỉnh trong những năm gần đây đều tăng, nhất là đối với cấp THCS và THPT. Vì vậy, nhu cầu GV giảng dạy cũng tăng theo, trong khi biên chế được giao còn thấp so với định mức quy định. Bên cạnh đó, nhiều năm liền biên chế sự nghiệp giáo dục chưa được xem xét, giải quyết bổ sung theo quy mô phát triển giáo dục và hàng năm lại bị cắt giảm nên biên chế được giao chưa đảm bảo cho yêu cầu thực hiện nhiệm vụ, nhất là GV đáp ứng giảng dạy Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Tình trạng thừa - thiếu GV đã xảy ra rất nhiều năm nay ở nhiều địa phương, nhiều trường học. Tuy nhiên, theo ngành Giáo dục, bài toán này rất khó giải vì liên quan đến nhiều cơ chế, chính sách. Vì thế, thực trạng này không thể một sớm một chiều và đơn phương ngành Giáo dục có thể giải quyết được.

Châu Khánh

Vẫn phải chờ biên chế

Bà Lâm Thị Sang - Giám đốc Sở GD-KH&CN, cho biết: “Về biên chế GV, Bộ Chính trị đã có quyết định tăng thêm biên chế cho ngành Giáo dục đến năm 2025. Năm học này, Bộ GD-ĐT cũng đã có văn bản tăng biên chế cho ngành Giáo dục gửi các địa phương. Tuy nhiên chỉ triển khai khi có ý kiến của cơ quan có thẩm quyền, do đó chúng ta vẫn phải chờ”.