Phụ huynh đau đầu vì những khoản thu “ngoài danh mục”

Năm học mới 2022 - 2023 đã bắt đầu được gần 1 tháng. Trong những tuần qua, các trường trên địa bàn tỉnh cũng đã tiến hành tổ chức họp phụ huynh để thông báo các khoản thu trong năm học. Theo phản ánh của nhiều phụ huynh, ngoài các khoản thu theo quy định như bảo hiểm y tế, tiền học chéo buổi… thì còn rất nhiều khoản thu “vô lý” mà phụ huynh không thể không đóng góp.

Chỉ đạo quyết liệt

Ngay từ đầu năm học 2022 - 2023, Sở GD-KH&CN đã có văn bản chỉ đạo “Tuyệt đối không để xảy ra tình trạng “lạm thu” vào đầu năm học. Theo đó, ngành Giáo dục cho biết năm học 2022 - 2023, để chia sẻ khó khăn, hỗ trợ kịp thời đối với học sinh - sinh viên, hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn, thu nhập thấp, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, trong thời gian chờ chủ trương của cấp có thẩm quyền, trước mắt Sở GD-KH&CN đề nghị các cơ sở giáo dục công lập mầm non và phổ thông tạm thời chưa thu học phí cho đến khi có thông báo mới.

Đối với khoản thu bảo hiểm y tế học sinh, các cơ sở giáo dục cần chủ động phối hợp với cơ quan Bảo hiểm xã hội tại địa phương thực hiện thu nhiều lần (3 tháng, 6 tháng, 12 tháng), không thu cùng một lúc nhằm giảm bớt gánh nặng, chia sẻ khó khăn với phụ huynh.

Ngành Giáo dục cũng yêu cầu các cơ sở giáo dục quán triệt đến Ban đại diện Cha mẹ học sinh thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định và chỉ được phép thu các khoản phục vụ trực tiếp cho hoạt động của Ban.

Đối với các khoản thu hộ để mua sắm phục vụ trực tiếp cho học sinh học tập, sinh hoạt như: quần áo đồng phục, học phẩm, vở học tập…, các cơ sở giáo dục thống nhất chủ trương, kiểu mẫu với phụ huynh học sinh, để phụ huynh tự lựa chọn và quyết định hình thức mua phù hợp.

Sở GD-KH&CN đề nghị các cơ quan quản lý tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các khoản thu - chi trong các cơ sở giáo dục, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng “lạm thu” đầu năm học; xử lý nghiêm đối với người đứng đầu cơ sở giáo dục để xảy ra tình trạng “lạm thu” và các khoản thu trái với quy định của Nhà nước.

Mặc dù ngành Giáo dục đã chỉ đạo quyết liệt như thế, nhưng thực tế vẫn có những trường triển khai, tổ chức thu quá nhiều khoản thu cùng lúc ngay đầu năm học, thậm chí trong đó có nhiều khoản “ngoài danh mục”, trái với quy định khiến phụ huynh bức xúc.

Phần vỉa hè trước cổng Trường tiểu học Lê Văn Tám (Phường 1, TP. Bạc Liêu) luôn bị lấn chiếm, gây khó khăn cho phụ huynh khi đưa, rước con nên nhà trường vận động phụ huynh đóng góp kinh phí để làm hàng rào. Ảnh: C.K

Đau đầu vì quá nhiều khoản phải đóng

Theo phản ánh của nhiều phụ huynh, nhất là ngay sau các buổi họp cha mẹ học sinh của các trường, các khoản đóng góp của phụ huynh ngày càng tăng. Trong đó có rất nhiều khoản đóng góp dù trên danh nghĩa tự nguyện nhưng vì nhiều nguyên nhân, nhưng Ban đại diện Cha mẹ học sinh của lớp coi như mặc định phải đóng. Một phụ huynh chia sẻ: “Năm học nào cũng vậy, khi nhà trường tổ chức họp phụ huynh là y như rằng phụ huynh phải thủ tiền theo để đóng các khoản như quỹ lớp và các vật dụng, trang thiết bị khác của lớp học như tivi, quạt gió, máy lạnh… Bên cạnh đó còn những khoản chi khác mà quỹ lớp phải chi như tiền mướn giặt màn cửa, tiền vệ sinh lớp… khiến cho các khoản đóng góp ngày càng lớn”.

Vẫn là những câu chuyện cũ như phải mua tivi, máy lạnh, quạt gió… dù những trang thiết bị, vật dụng này đã được mua rất đắt tiền vào năm học trước, nhưng không hiểu vì sao chỉ qua 1 năm học (thực tế chỉ sử dụng được vài tháng vì năm học trước học sinh đa phần học trực tuyến) lại bị hư hỏng, bị mất… nên phụ huynh muốn con em mình được học trong môi trường thông thoáng, mát mẻ thì phải “cắn răng” đóng góp.

Trước những khoản đóng góp vô lý, ngoài danh mục như trên, trong cuộc họp phụ huynh đầu năm học của một trường tiểu học, một phụ huynh đã thẳng thắn đứng lên bày tỏ ý kiến “nếu tivi của lớp bị hư hỏng thì tôi sẽ nhận về để sửa chữa dùm cho lớp”. Tuy nhiên, ý kiến này lại không được ghi nhận, Ban đại diện Cha mẹ học sinh của lớp nhất định phải mua tivi mới, mua quạt gió mới…

Cũng tương tự như thế, tại một cuộc họp phụ huynh của một lớp bán trú, khi giáo viên thông báo phải mua máy lạnh mới vì máy lạnh hiện tại của lớp đã quá cũ, cũng đã có ý kiến cho rằng trong năm học trước đây, các phụ huynh cũng đã đóng tiền mua máy lạnh mới rồi. Nay máy lạnh đó ở đâu sao không dời qua phòng học mới mà lại phải mua mới? Trước “câu hỏi khó” này, giáo viên không thể trả lời mà chỉ chống chế là do “nhà trường yêu cầu” như thế?

Ghi nhận tại Trường tiểu học Lê Văn Tám (Phường 1, TP. Bạc Liêu) cho thấy, ngay sau buổi họp cha mẹ học sinh, cũng đã có nhiều ý kiến về các khoản đóng góp. Trong đó có khoản đóng góp tiền để làm hàng rào phía trước cổng trường với tổng kinh phí khoảng 100 triệu đồng. Để làm rõ về khoản đóng góp này, chúng tôi đã gặp trực tiếp Ban Giám hiệu nhà trường. Bà Lại Thị Phương Loan - Hiệu trưởng trường, cho biết: “Việc làm hàng rào trước cổng trường, trên phần vỉa hè là chủ trương của Phường 1 và lãnh đạo cấp trên chứ không phải chủ trương của trường. Mục đích là để cổng trường, phần vỉa hè trước trường học được thông thoáng, tạo thuận tiện cho phụ huynh đưa, rước học sinh, không gây ách tắc giao thông. Thực tế trong nhiều năm qua, phần vỉa hè trước cổng trường luôn bị các hộ dân lấn chiếm, để xe ba gác, xe ô tô… nên gây khó khăn cho phụ huynh khi đưa, đón con em mình”.

Có thể thấy, dù ngành Giáo dục đã có chỉ đạo quyết liệt trong việc chống “lạm thu”, nhưng trên thực tế, các khoản đóng góp của phụ huynh ngay đầu năm học 2022 - 2023 là rất nhiều. Do đó, để chia sẻ khó khăn với học sinh, phụ huynh, các trường nên định hướng các khoản thu nào thật sự cần thiết và có kế hoạch thu hợp lý. Bên cạnh đó, Ban đại diện Cha mẹ học sinh của lớp cũng nên cân nhắc, tìm hiểu kỹ tình hình lớp, vì không phải phụ huynh nào cũng có khả năng đóng góp như nhau.

Châu Khánh