Thiếu giáo viên: Các địa phương “chữa cháy” bằng nhiều cách

Trong số báo 3676, ra ngày 6/10/2022, Báo Bạc Liêu đã phản ánh tình trạng thiếu giáo viên (GV), gây nhiều áp lực cho GV đứng lớp qua bài “Giáo viên nhiều áp lực do quá tải học sinh”. Theo tìm hiểu được biết, để “ứng phó” với tình trạng thiếu GV, nhiều địa phương trong tỉnh đã “chữa cháy” bằng cách hợp đồng, thỉnh giảng..., tạm thời đảm bảo cho học sinh được học các môn bắt buộc.

Giờ dạy và học của giáo viên và học viên Trung tâm GDTX-HN tỉnh.

HỢP ĐỒNG, THỈNH GIẢNG ĐỂ LẤP CHỖ TRỐNG

Theo số liệu rà soát của Sở GD-KH&CN, toàn ngành hiện có 9.714 công chức, viên chức và người lao động. Trong đó có 7.504 GV trực tiếp giảng dạy trong các cơ sở giáo dục công lập (có 572 GV hợp đồng).

Với số lượng cán bộ, giáo viên, nhân viên hiện có, nếu tính theo định biên, biên chế được giao thì toàn ngành còn thiếu trên 1.000 biên chế. Cụ thể, cấp học mầm non thiếu 270 biên chế, cấp tiểu học thiếu 374 biên chế, cấp THCS thiếu 248 biên chế và cấp THPT thiếu 108 biên chế.

Còn nếu tính theo định mức GV/lớp so với quy định của Bộ GD-ĐT thì toàn ngành hiện thiếu khoảng 1.200 GV. Theo đó, với định mức chung 2,2 GV/lớp thì cấp mầm non thiếu 375 GV; với định mức chung 1,5 GV/lớp của cấp tiểu học thì toàn ngành thiếu 389 GV; cấp THCS với định mức trung bình 1,9 GV/lớp thì thiếu khoảng 190 GV; cấp THPT với định mức chung 2,25 GV/lớp (trừ các trường chuyên biệt như Trường THPT Chuyên, phổ thông Dân tộc nội trú…) thì thiếu 246 GV.

Trước thực trạng trên, để “ứng phó” với tình trạng thiếu GV, nhiều địa phương trong tỉnh đã “chữa cháy” bằng cách hợp đồng, thỉnh giảng..., tạm thời đảm bảo cho học sinh được học các môn bắt buộc.

Ghi nhận trên địa bàn TX. Giá Rai cho thấy, trước khi năm học 2022 - 2023 bắt đầu, địa phương cũng đã rất “đau đầu” với tình trạng thiếu GV (toàn ngành thiếu hơn 100 GV ở các cấp học).

Do khó khăn về biên chế vì không thể tuyển mới, ngành Giáo dục đã tham mưu và được UBND TX. Giá Rai chấp thuận cho ngành tuyển GV theo hình thức hợp đồng lao động (theo Nghị quyết 102/NQ-CP ngày 3/7/2020 của Chính phủ về giải pháp đối với biên chế sự nghiệp giáo dục và y tế).

Ông Nguyễn Văn Bình - Trưởng phòng GD-ĐT TX. Giá Rai, cho biết: “Với hình thức tuyển giáo viên hợp đồng lao động, ngành Giáo dục thị xã đã cơ bản giải quyết được tình trạng thiếu giáo viên trong năm học 2022 - 2023. Bên cạnh đó, ngành cũng đã làm tờ trình gửi Phòng Nội vụ thị xã cho phép thi tuyển viên chức sự nghiệp giáo dục để giải quyết bài toán thiếu giáo viên về lâu về dài”.

Theo đó, ngành Giáo dục thị xã đã tiến hành ký hợp đồng với 110 GV và nhân viên trường học. Trong đó có 39 GV mầm non, 33 GV tiểu học, 32 GV THCS và 6 nhân viên.

Hình thức này cũng được các địa phương khác thực hiện để tạm thời giải bài toán thiếu GV.

Còn tại Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh, nhiều năm liền đã sử dụng hình thức thỉnh giảng để “bù” vào số GV thiếu của cấp học THCS do không được bổ sung GV khi thành lập cấp học này.

Giờ dạy và học của cô trò Trường tiểu học Hộ Phòng A (TX. Giá Rai). Ảnh: C.K

NHIỀU KHÓ KHĂN KHI TUYỂN BIÊN CHẾ

Bà Lâm Thị Sang - Giám đốc Sở GD-KH&CN, cho biết: “Trên cơ sở rà soát, sắp xếp, bố trí đội ngũ viên chức của các đơn vị trực thuộc Sở và số lượng người làm việc được UBND tỉnh giao năm 2022, được sự phân cấp của Sở Nội vụ, Sở sẽ tổ chức tuyển dụng 97 người vào làm giáo viên tại các trường THPT, trường THPT có cấp THCS. Các cấp học khác, Sở sẽ tiếp tục rà soát, trình UBND tỉnh xem xét bổ sung”.

Theo thông báo, vị trí GV THCS được tuyển mới là 17 người, GV THPT là 80 người. Cụ thể, GV môn Toán: 9 người, Hóa học: 5 người, Ngữ văn: 12 người, Lịch sử: 12 người, Sinh học: 5 người, Âm nhạc: 4 người, Mỹ thuật: 4 người, Giáo dục công dân: 4 người, Tin học: 4 người, Quốc phòng - an ninh: 2 người, Tiếng Anh: 12 người, Vật lý: 2 người, Thể dục: 2 người, Địa lý: 6 người, Công nghiệp: 4 người.

Theo thông báo tuyển dụng của Sở GD-KH&CN, đến ngày 30/9/2022 là hết hạn nhận hồ sơ. Tuy nhiên, theo thống kê vị trí ứng tuyển, số ứng viên thuộc các môn Toán, Ngoại ngữ, Ngữ văn có số dư, còn lại nhiều vị trí dự tuyển không có số dư. Điều này có nghĩa khi tuyển vẫn không đủ GV so với yêu cầu.

Đối với việc bố trí biên chế cho sự nghiệp giáo dục, ông Phan Thanh Duy - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, cho biết: “Biên chế GV cho ngành Giáo dục phải xin ý kiến từ cấp Trung ương, nếu không cho bổ sung thì rất khó. Tuy nhiên, việc thiếu GV để giảng dạy như hiện nay cũng rất khó cho ngành Giáo dục. Do đó, sắp tới làm cách nào thi tuyển đảm bảo GV bình quân trên lớp theo quy định là rất quan trọng. Trước mắt, đề nghị Sở GD-KH&CN phối hợp với Sở Nội vụ làm các thủ tục để sớm trình HĐND tỉnh ban hành nghị quyết bổ sung biên chế cho ngành Giáo dục giai đoạn 2022 - 2026. Khi có nghị quyết rồi, từ đó chúng ta có cơ sở để thi tuyển GV cho ngành Giáo dục nhằm đảm bảo việc dạy và học theo định mức quy định”.

Có thể thấy, chuyện thiếu GV đã trở thành chuyện “muôn thuở” của ngành Giáo dục do quy mô học sinh mỗi năm mỗi tăng nhưng đội ngũ GV lại không được bổ sung kịp thời. Và, việc bố trí biên chế cho ngành Giáo dục lại liên quan đến rất nhiều cấp, nhiều ngành nên câu chuyện này vẫn chưa có hồi kết…

CHÂU KHÁNH

Không chỉ thiếu GV, các cơ sở giáo dục còn thiếu các chức danh khác, như nhân viên văn thư, kế toán, thư viện, y tế, bảo vệ… nhưng không thể tuyển dụng được. Do năm 2015, Văn phòng Chính phủ có công văn về việc tạm dừng tuyển viên chức ở vị trí nhân viên tại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập. Đến nay, chưa có văn bản chỉ đạo cho tuyển dụng vị trí nhân viên.

Để đảm bảo hoạt động, các trường đã phải thực hiện hợp đồng các chức danh nêu trên từ nguồn kinh phí hoạt động nên ảnh hưởng rất lớn đến kinh phí hoạt động của đơn vị.