Quản lý đô thị và những mặt trái của đô thị

Kỳ họp thường lệ cuối năm 2013, HĐND tỉnh đã thông qua đề nghị nâng TP. Bạc Liêu trở thành đô thị loại II. Ở Giá Rai, hai thị trấn Hộ Phòng, Giá Rai đã chính thức được công nhận tiêu chuẩn đô thị loại IV. Những đô thị được hình thành và phát triển, đời sống kinh tế - xã hội của địa phương sẽ tươi sắc hơn, chất lượng người dân cũng sẽ được nâng lên. Song, đi kèm với sự phát triển của đô thị luôn là những vấn đề gây đau đầu cho các cấp quản lý. Và vì vậy, chuyện quản lý đô thị không hề là chuyện dễ.

Những đô thị trẻ

Được công nhận là đô thị loại III từ năm 2006 và trở thành thành phố từ năm 2010, TP. Bạc Liêu là một đô thị trẻ so với các thành phố trực thuộc tỉnh khác trong cả nước cũng như khu vực ĐBSCL.

Đường Nguyễn Tất Thành (TP. Bạc Liêu). Ảnh: Đ.H.L

Là trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học - kỹ thuật của tỉnh, TP. Bạc Liêu còn có vị trí hết sức quan trọng về kinh tế và quốc phòng của vùng ĐBSCL. Để nâng tầm đô thị, tỉnh và thành phố đã có nhiều chủ trương, chính sách khá mạnh mẽ về thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội, chỉnh trang đô thị… Đến nay, trên bình diện chung, bộ mặt đô thị của TP. Bạc Liêu đã trở nên khang trang hơn rất nhiều so với trước đây. Không gian đô thị được mở rộng, các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội được cải thiện đáng kể, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên… Vào thời điểm cuối năm 2013, TP. Bạc Liêu có 45/49 chỉ tiêu của đô thị loại II đạt và vượt, đạt tiêu chuẩn đô thị loại II theo quy định của Bộ Xây dựng. Nếu được công nhận, đây sẽ là bước phát triển mới đầy khả quan của TP. Bạc Liêu.

Với hai thị trấn Giá Rai và Hộ Phòng, được công nhận đô thị loại IV là một bước đệm quan trọng để trở thành thị xã vào năm 2015. Là trung tâm kinh tế, thương mại - du lịch lớn thứ hai của tỉnh sau TP. Bạc Liêu, thị trấn Giá Rai, Hộ Phòng cũng như huyện Giá Rai có vai trò quan trọng trong việc kết nối các đô thị khác trong tỉnh, thúc đẩy phát triển kinh tế các huyện phía tây của tỉnh. Sau khi hai thị trấn được công nhận là đô thị loại IV, tỉnh đang tiếp tục xin chủ trương thành lập thị xã Giá Rai vào năm 2015 để đô thị năng động này tiếp tục phát triển theo đúng định hướng của Tỉnh ủy cũng như để khai thác tối đa tiềm lực của đô thị.

... Và các vấn nạn của đô thị

Đô thị phát triển bao giờ cũng kèm theo nhiều vấn đề phát sinh từ mặt trái của nó. Rác thải, ô nhiễm môi trường, sự quá tải của hạ tầng giao thông, các vấn đề xã hội… luôn là vấn nạn của các đô thị dù lớn hay nhỏ trên con đường vươn lên. TP. Bạc Liêu, thị trấn Hộ Phòng, Giá Rai hay các thị trấn nhỏ ở các huyện đều gặp phải những vấn đề phát sinh làm đau đầu các cấp quản lý Nhà nước.

Không chỉ tại kỳ họp HĐND cuối năm, khi buổi chất vấn của đại biểu HĐND tỉnh nóng lên vì chuyện đô thị, công tác quản lý đô thị từ lâu đã là mối quan tâm của Thành ủy, UBND TP. Bạc Liêu và các phường nội ô của thành phố. Vất vả với việc giải quyết chuyện giải phóng mặt bằng trong những ngày cuối năm để đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm trước Tết, phục vụ Festival Đờn ca tài tử quốc gia lần I - Bạc Liêu 2014, ông Vương Phương Nam, Chủ tịch UBND thành phố, đúc kết: “Bốn vấn đề lớn nhất trong quản lý đô thị là quản lý quy hoạch, quản lý kiến trúc đô thị, ý thức người dân và nguồn lực. Phải có những giải pháp lâu dài và hiệu quả với tất cả những vấn đề này thì mới hy vọng công tác quản lý đô thị đi vào nền nếp”. Theo người đứng đầu chính quyền thành phố, khó khăn lớn nhất của TP. Bạc Liêu lúc này là quản lý quy hoạch và kiến trúc đô thị. Chỉ riêng chuyện quản lý kiến trúc đô thị, quy định về kiến trúc đô thị chỉ mới vừa được ban hành để đáp ứng tiêu chuẩn của đô thị loại II, trong khi đáng lẽ việc này phải nên làm từ lâu. Bên cạnh đó, ý thức người dân không theo kịp sự phát triển nhanh của đô thị cũng để lại cho thành phố một loạt vấn nạn mà tiêu biểu là chuyện chặt phá cây xanh hay xả rác vô tội vạ ở đường phố, công viên… Tình trạng người ăn xin ở các khu du lịch, trên đường phố làm nhếch nhác bộ mặt đô thị cũng là một trong những vấn đề bận tâm cho TP. Bạc Liêu hiện nay.

Với đô thị loại IV, thị trấn Giá Rai và Hộ Phòng - một đô thị “mới toanh” cũng phải đương đầu với khó khăn được nhận diện là ý thức của một bộ phận người dân còn kém, chưa tự giác bảo vệ cây xanh, giữ gìn vệ sinh môi trường... Ngoài vấn đề chưa có nhà máy xử lý rác tập trung theo tiêu chí của đô thị loại IV vốn vượt quá khả năng của huyện, chuyện ý thức kém của một bộ phận người dân sẽ là sự khởi đầu của hàng loạt khó khăn về sau trong công tác quản lý đô thị nếu không có giải pháp lâu dài và hiệu quả.

Lâm Anh