Giải quyết tranh chấp đường đi chung

Hỏi: Năm 2010, tôi có mua một miếng đất, lúc mua có thỏa thuận miệng là có đường đi chung ngay trên đất của chủ bán cho tôi. Đường đi này được sử dụng từ đó đến nay. Mới đây, chủ đất bán toàn bộ đất của ông ấy để chuyển đi nơi khác sống. Người mua không đồng ý cho tôi sử dụng lối đi cũ vì lối đi này cũng nằm trong giấy đỏ của họ. Xin hỏi, tôi có quyền khiếu nại để có được lối đi hay không?

Trần Văn Hon (TX. Giá Rai)

Trả lời: Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 quy định quyền về lối đi qua, theo đó chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi. Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên. Nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.

Do đó, trong trường hợp đất nhà bạn không có lối đi riêng, bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu chủ đất mới là chủ sở hữu liền kề phải dành cho bạn lối đi. Và nếu đã có lối đi sẵn từ trước đến nay thì sử dụng tiếp tục lối đi đó. Nếu không thì cũng phải mở lối đi khác cho bạn vì đây là quyền mà công dân được hưởng. Đó cũng là nghĩa vụ của chủ sở hữu liền kề. Tuy nhiên, để được có lối đi này, gia đình bạn phải có trách nhiệm đền bù tương ứng lại cho chủ đất. UBND cấp xã sẽ có trách nhiệm tổ chức vận động, hòa giải giữa các bên trong trường hợp này. Nếu không thỏa thuận được thì bạn có thể khởi kiện ra Tòa án, yêu cầu có lối đi. Bản án của Tòa sẽ là quyết định có hiệu lực bắt buộc các bên phải làm theo.

Thân ái!

Luật gia KIM PHƯỢNG