Những điểm mới của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương

Luật quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, tiêu chí thành lập và số lượng biên chế tối thiểu để tổ chức đơn vị trực thuộc bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ. Quy định về tổ chức, khung số lượng, tiêu chí thành lập và số lượng biên chế tối thiểu để tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, UBND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, đơn vị trực thuộc cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2020.

Một buổi họp báo của HĐND tỉnh Bạc Liêu. Ảnh: K.K

CHÍNH PHỦ QUYẾT ĐỊNH SỐ LƯỢNG BIÊN CHẾ TỐI THIỂU

Điều 23 của Luật Tổ chức Chính phủ được sửa đổi, bổ sung theo hướng Chính phủ có thêm một số quyền. Quyết định số lượng biên chế tối thiểu để tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện và các đơn vị trực thuộc cơ quan chuyên môn của UBND cấp tỉnh. Quyết định quản lý cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập. Quy định số lượng cấp phó tối đa của người đứng đầu đơn vị trực thuộc cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện, đơn vị trực thuộc cơ quan chuyên môn của UBND cấp tỉnh...

Thủ tướng Chính phủ có thêm một số quyền, theo đó, người đứng đầu Chính phủ có thêm thẩm quyền chỉ đạo và thống nhất quản lý cán bộ, công chức, viên chức. Quyết định thành lập, sáp nhập, giải thể các cơ quan, tổ chức khác thuộc UBND cấp tỉnh. Thành lập hội đồng, ủy ban hoặc ban khi cần thiết để giúp lãnh đạo Chính phủ nghiên cứu, chỉ đạo, phối hợp giải quyết những vấn đề quan trọng liên ngành.

NÂNG CHẤT, GIẢM LƯỢNG ĐẠI BIỂU HĐND

Quy định mới liên quan đến quốc tịch của đại biểu. Điều 7 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương quy định, đại biểu HĐND phải đáp ứng điều kiện có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam. Đại biểu có thể là người mang nhiều quốc tịch nhưng trong đó phải có quốc tịch Việt Nam.

Một trong những điểm đáng chú ý nhất của Luật sửa đổi Luật Tổ chức chính quyền địa phương là giảm số lượng đại biểu HĐND các cấp. Trong đó, HĐND tỉnh bầu giảm số lượng trung bình 10 đại biểu, trừ miền núi, vùng cao có từ 500 ngàn dân trở xuống vẫn được bầu 50 đại biểu. HĐND huyện giảm 5 đại biểu; HĐND xã giảm từ 1 - 5 đại biểu, tùy theo số lượng dân cư.

Luật sửa đổi cũng thay đổi cơ cấu tổ chức của UBND cấp xã. Trong đó, cho phép xã loại II được có tối đa 2 Phó Chủ tịch xã (trước đây chỉ có 1 Phó Chủ tịch). Xã loại I vẫn có tối đa 2 Phó Chủ tịch xã và xã loại III vẫn chỉ có 1 Phó Chủ tịch xã như trước đây.

Đặc biệt, Luật mới bỏ hẳn khái niệm “họp bất thường”. Ở cả Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, khái niệm “họp bất thường” đã được sửa đổi thành “họp để giải quyết công việc phát sinh đột xuất hoặc họp chuyên đề”.

KIM KIM