Phát hiện nhiều sai phạm trong công tác mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế phòng, chống COVID-19

Thanh tra tỉnh vừa triển khai Thông báo kết luận thanh tra (số 16, ngày 20/5/2022) việc thanh tra đột xuất công tác mua sắm, quản lý, sử dụng thuốc, hóa chất, sinh phẩm, vật tư, trang thiết bị y tế, phương tiện phòng, chống dịch bệnh COVID-19 và thực hiện quy trình, định mức, giá dịch vụ xét nghiệm chẩn đoán COVID-19 đối với Sở Y tế và các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh.

Theo kết luận trên, có nhiều sai phạm được phát hiện. Đáng chú ý là Thanh tra tỉnh kiến nghị chuyển hồ sơ sang Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) - Công an tỉnh điều tra, làm rõ đối với hồ sơ thẩm định giá 3 hợp đồng liên quan đến 4 gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế do Sở Y tế làm chủ đầu tư và 3 gói thầu do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC Bạc Liêu) mua kit test của Công ty Việt Á với tổng trị giá hơn 23,7 tỷ đồng.

Nhân viên y tế lấy mẫu tầm soát COVID-19 trong cộng đồng (ảnh chụp ngày 24/11/2021).

Phát hiện nhiều sai phạm

Qua công tác thanh tra, việc mua sắm, quản lý, sử dụng thuốc, hóa chất, sinh phẩm, vật tư, trang thiết bị y tế, phương tiện phòng, chống dịch bệnh COVID-19 và thực hiện quy trình, định mức, giá dịch vụ xét nghiệm chẩn đoán COVID-19 đã có nhiều sai phạm bị phát hiện.

Cụ thể, theo kết luận thanh tra, đối với 4 gói thầu do Sở Y tế làm chủ đầu tư, đơn vị thẩm định giá là Công ty TNHH giá Tây Nam không tuân thủ các quy định về thẩm định giá, vi phạm quy trình, tiêu chuẩn thẩm định giá quy định tại khoản 4 mục II Thông tư 126/2015/TT-BTC, thiệt hại đến lợi ích của khách hàng là Sở Y tế, làm tăng trị giá của 8 mặt hàng, dẫn đến chủ đầu tư thực hiện mua sắm gây thiệt hại, thất thoát ngân sách nhà nước gần 823 triệu đồng. Đối với thiệt hại này, đơn vị thẩm định giá có trách nhiệm bồi thường theo quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 42 Luật Giá năm 2012.

Ngoài ra, gói thầu số 6, Sở Y tế mua trước khi có chủ trương của UBND tỉnh là sai về trình tự, thủ tục, trình phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu trễ hạn so với quy định. Công tác nghiệm thu, thanh lý hợp đồng thẩm định giá thiếu chặt chẽ, không phát hiện sai sót chứng thư thẩm định giá. Sở Y tế chưa đánh giá toàn diện về nhu cầu, tính cấp thiết trong việc mua sắm trang thiết bị. Vì vậy, có loại thiết bị mua sắm thiếu đồng bộ dẫn đến chưa đủ điều kiện đưa vào sử dụng, đơn vị khác có nhu cầu sử dụng nhưng chưa được trang bị kịp thời.

Kết luận thanh tra nêu rõ sai phạm trên thuộc trách nhiệm của Ban Giám đốc Sở Y tế, trọng tâm là Giám đốc và cấp phó phụ trách cùng các bộ phận, cá nhân có liên quan.

Nhân viên y tế CDC Bạc Liêu tiêm vắc-xin phòng COVID-19 cho trẻ từ 12 đến dưới 18 tuổi. Ảnh minh họa: C.K

Kiến nghị xử lý các tập thể, cá nhân liên quan

Đối với CDC Bạc Liêu, công tác lập, trình dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu, Giám đốc quyết định trên cơ sở đề xuất của Khoa Xét nghiệm, Phòng Tài chính - Kế hoạch, không thể hiện thông qua tập thể Ban Giám đốc. Hợp đồng thuê thẩm định giá chưa ràng buộc chặt chẽ, xác định sai mục đích thẩm định.

Một số gói thầu tính pháp lý của hồ sơ chưa đảm bảo theo quy định để làm cơ sở lập dự toán; bảng báo giá sao chụp, không đủ 3 bảng báo giá, bảng báo giá không thể hiện đặc tính, chủng loại hàng hóa; dự toán không nêu rõ nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa; có mặt hàng không cùng đặc tính, chủng loại so với gói thầu trước đó.

Khi thực hiện hợp đồng cũng không tuân thủ đúng các quy định, sai với quyết định phê duyệt: Chia gói thầu để thực hiện hợp đồng; hợp đồng không ràng buộc bảo đảm thực hiện hợp đồng hoặc có ràng buộc nhưng không thực hiện; có mặt hàng thay đổi nước sản xuất; tăng, giảm số lượng; không tài liệu chứng nhận chất lượng, xuất xứ hàng hóa…

Đặc biệt, đối với 3 gói thầu mua sinh phẩm kit test COVID-19 của Công ty Việt Á, công tác lập, trình dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu có dấu hiệu thiếu minh bạch; vi phạm các quy định trong khâu lập kế hoạch và thực hiện hợp đồng. Nhất là chọn sinh phẩm của Công ty Việt Á có giá cao gấp 2 lần so với sinh phẩm Roche, Tib Molbiol sử dụng cho máy Bộ Y tế tài trợ thực hiện xét nghiệm chẩn đoán PCR, không gắn liền với hiệu quả và lợi ích, gây thiệt hại, lãng phí ngân sách nhà nước gần 9 tỷ đồng.

Vi phạm trên thuộc trách nhiệm của Giám đốc CDC Bạc Liêu trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thiếu kiểm tra giám sát, vi phạm các quy định trong mua sắm, gây thiệt hại đến tài sản nhà nước. Khoa Xét nghiệm và Phòng Tài chính - Kế hoạch chưa làm tốt vai trò tham mưu, đề xuất dẫn đến xảy ra các vi phạm.

Thanh tra tỉnh kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo tổ chức kiểm điểm, có hình thức xử lý vai trò trách nhiệm Ban Giám đốc Sở Y tế Bạc Liêu và Chủ tịch Hội đồng thẩm định (Phó Giám đốc Sở Y tế); Chỉ đạo Sở phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan kiểm điểm có hình thức xử lý vai trò trách nhiệm đối với Ban Giám đốc CDC Bạc Liêu, trọng tâm là Giám đốc, cấp phó phụ trách và các bộ phận, cá nhân có liên quan đến vi phạm trong công tác mua sắm, quản lý, sử dụng hóa chất, vật tư y tế, sinh phẩm.

Với những sai phạm trên, Thanh tra tỉnh đề nghị thu hồi và xuất toán thu hồi với tổng số tiền hơn 2,8 tỷ đồng; kiến nghị chấn chỉnh hơn 2,8 tỷ đồng; kiến nghị nộp ngân sách hơn 4,4 tỷ đồng, kiến nghị khác hơn 800 triệu đồng.

Kiến nghị chuyển hồ sơ sang Cơ quan CSĐT - Công an tỉnh điều tra, làm rõ, xử lý theo pháp luật đối với hồ sơ thẩm định giá 3 hợp đồng liên quan đến 4 gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế do Sở Y tế làm chủ đầu tư. Gồm: Hợp đồng số 69A/SVC/PN-VL, ngày 18/2/2020; Hợp đồng số 69B/SVC/PN-VL, ngày 18/2/2020 và Hợp đồng số 153/SVC/PN-VL, ngày 26/3/2020.

Ngoài ra, chuyển hồ sơ sang Cơ quan CSĐT - Công an tỉnh điều tra, làm rõ 3 gói thầu mua sinh phẩm, hóa chất, vật tư y tế liên quan đến Công ty Việt Á, do CDC Bạc Liêu làm chủ đầu tư, có tổng trị giá hơn 23,7 tỷ đồng.

Châu Khánh