Tố giác, tố cáo sai sự thật, bị xử lý như thế nào?

Hỏi: Không ít người, trong đó có cả cán bộ, công chức, lợi dụng quy định pháp luật về quyền được tố giác, tố cáo, biết là sai sự thật vẫn cố tình tung những thông tin nhằm hạ uy tín, danh dự của người khác. Hành vi đó có bị xử lý hay không? Xử lý như thế nào?

Trương Thanh Hà (TX. Giá Rai)

Trả lời: Theo khoản 5 Điều 144 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, người nào cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật thì tùy tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật.

Theo đó, mức xử phạt hành chính đối với hành vi tố giác, báo tin tội phạm sai sự thật được quy định tại Điều 9 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH có hiệu lực từ ngày 1/9/2022. Cụ thể, người nào cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật sẽ bị phạt tiền từ 1 - 5 triệu đồng. Phạt đến 15 triệu đồng nếu cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, người có thẩm quyền; lôi kéo, xúi giục, lừa dối, mua chuộc, đe dọa hoặc sử dụng vũ lực buộc người khác tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật. Nếu là luật sư thì có thể bị phạt đến 30 triệu đồng.

Ngoài ra, hành vi tố giác, báo tin tội phạm sai sự thật còn có thể bị phạt tù. Cụ thể, theo Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015, thì người nào bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vu khống với mức hình phạt cao nhất lên đến 7 năm tù. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm.

Trường hợp là cán bộ, công chức, viên chức, nếu biết rõ việc tố cáo là không đúng sự thật nhưng vẫn tố cáo nhiều lần; cưỡng ép, lôi kéo, kích động, dụ dỗ, mua chuộc người khác tố cáo sai sự thật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật theo Nghị định 31/2019/NĐ-CP hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Thân ái!

Luật gia KIM PHƯỢNG