Tranh chấp lối đi chung

Hỏi: Nhà tôi ở quê có chung lối đi với nhà hàng xóm, đất thuộc quyền sở hữu của nhà hàng xóm nhưng đã đi chung gần 20 năm. Năm 2018, người hàng xóm bán nhà cho người khác, người này ngang nhiên bít lối đi chung hiện hữu lại, mặc kệ sự phản đối của gia đình tôi. Khi xảy ra tranh chấp, chính quyền địa phương có hòa giải nhưng xác định do lối đi đó nằm trong sổ đất của gia đình hàng xóm nên họ có quyền quyết định. Xin được hỏi, gia đình tôi phải làm sao?

N.N.T (TP. Bạc Liêu)

Trả lời: Vấn đề bạn hỏi liên quan đến tranh chấp lối đi chung, bạn không nói rõ, lối đi chung đó có phải là lối đi duy nhất của gia đình bạn hay không. Chúng tôi tạm chia 2 trường hợp như sau:

Thứ nhất, lối đi chung không phải lối đi duy nhất. Mặc dù là lối đi chung tồn tại nhiều năm giữa hai gia đình, nhưng nếu xét về mặt giấy tờ sử dụng đất, nó hoàn toàn thuộc về nhà hàng xóm thì đương nhiên họ có toàn quyền với phần đất đó. Họ có thể tiếp tục cho gia đình bạn sử dụng làm lối đi chung, cũng có thể lấy lại để sử dụng vào mục đích khác phù hợp với nhu cầu của họ. Gia đình bạn phải sử dụng lối đi riêng của mình mà thôi.

Thứ hai, lối đi chung đó là lối đi duy nhất. Theo quy định tại Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 khi căn nhà của bạn bị vây bọc bởi bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra thì bạn có quyền yêu cầu một trong những chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đường công cộng. Người được bạn yêu cầu có nghĩa vụ phải thực hiện yêu cầu đó. Đồng thời bạn phải đền bù cho người được bạn yêu cầu (nếu không có thỏa thuận khác).

Như vậy, nếu nhà bạn nằm trong trường hợp thứ hai, dù là đất thuộc quyền sử dụng của nhà hàng xóm, nhưng họ phải tạo điều kiện để gia đình bạn có quyền có lối đi ra. Việc yêu cầu này, bạn nên khởi kiện ra TAND cấp huyện nơi có tranh chấp phát sinh.

Thân ái!

Luật gia Kim Phượng