Phòng chống tội phạm mua bán người: Cần phát huy sức mạnh tổng hợp

Ngày 13/2, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch phòng, chống mua bán người năm 2023. Theo đó, phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị, toàn dân; xác định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm nhằm nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành và địa phương. Thực hiện đồng bộ các giải pháp, tăng cường hợp tác quốc tế để phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với tội phạm mua bán người.

Để thực hiện tốt kế hoạch trên, cần sự đồng thuận cao của các tổ chức, nhất là quần chúng nhân dân. Quan trọng nhất là các biện pháp phòng ngừa, tuyên truyền giáo dục nhận thức cho mọi người, mọi tầng lớp trong cộng đồng.

Pa-nô tuyên truyền phòng chống mua bán người được lắp ở các điểm công cộng trên địa bàn tỉnh. Ảnh: K.K

VƯỚNG VÒNG LAO LÝ VÌ THIẾU KIẾN THỨC PHÁP LUẬT

Mấy hôm trước, Tòa soạn nhận được một cuộc gọi tư vấn pháp luật. Bạn này còn khá trẻ, chuẩn bị sang Hàn Quốc lấy chồng. Bạn gọi đến nhờ tư vấn vì muốn sang bên đó và tìm cách mai mối cho một số bạn bè cùng quê cũng tìm được chồng Hàn Quốc mà đổi đời.

Nghe bạn trẻ trình bày, tôi bỗng giật mình nhận ra, trong suy nghĩ của nhiều cô gái và cả gia đình của họ, việc giới thiệu đi lấy chồng nước ngoài (dân gian gọi là “làm mai”) rất đơn giản. Vừa giúp bạn bè cùng quê được đổi đời, vừa lại có thêm tiền mai mối. Ít ai biết rằng, đó là tiền môi giới, tiền vi phạm pháp luật, mà nếu bị điều tra, khởi tố phải gánh chịu trách nhiệm hình sự, bị xử phạt tù với các tội liên quan đến mua bán người.

Giống như nhiều phiên tòa mà TAND tỉnh đã đưa ra xét xử nhiều bị cáo tham gia trong các đường dây môi giới, mua bán phụ nữ dưới hình thức đưa sang biên giới lấy chồng nước ngoài. Thậm chí có phiên tòa, cả gia đình đều vướng vòng lao lý từ cha mẹ đến các con, dâu, rể. Ra tòa, người thì ngẩn ngơ vì mức án đề nghị quá cao, kẻ thì khóc không thành tiếng. Nhưng oan nghiệt nhất là tình trạng con gái - nạn nhân của các vụ môi giới hôn nhân - là bị hại, còn cha mẹ, người thân của các cô gái lại trở thành bị cáo - kẻ phải đứng trước vành móng ngựa. Những phiên tòa như thế thật là chua xót, nặng nề và ám ảnh mãi người trong cuộc.

TỘI ÁC NÚP BÓNG DƯỚI HÌNH THỨC KẾT HÔN

Trong tháng 2/2023, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh đã triệt phá thành công đường dây mua bán người, qua đó khởi tố, bắt tạm giam nhiều bị can về các hành vi “Mua bán người”, “Mua bán người dưới 16 tuổi” và “Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép”.

Liên quan vụ án, Công an Bạc Liêu đã khởi tố, ra lệnh tạm giam Lương Thị Hải (29 tuổi, quê quán xã Quang Phong, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An), Huỳnh Mộng Linh (36 tuổi) và Phạm Thị Tú (61 tuổi, cùng ngụ huyện Vĩnh Lợi) về các tội “Mua bán người”, “Mua bán người dưới 16 tuổi” và “Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép”. Các đối tượng cấu kết với nhau tìm kiếm phụ nữ Việt Nam có nhu cầu lấy chồng Trung Quốc để tổ chức cho họ xuất cảnh trái phép. Nếu thỏa thuận thành công, gia đình các phụ nữ sẽ nhận được từ 90 - 100 triệu đồng; các đối tượng đưa phụ nữ vượt biên bằng các đường mòn, lối mở tại khu vực biên giới và giao cho những người chồng Trung Quốc, nhận về mức giá tiền từ 300 - 400 triệu đồng. Nếu sau khi các cô gái lấy chồng mà bị đánh đập, ngược đãi không sống được, gia đình các cô gái muốn đón con về thì phải trả lại tiền đã nhận trước đây, cộng thêm các khoản tiền phát sinh khác.

Chỉ bằng những chiêu trò như trên, nhiều phụ nữ, trong đó có trẻ vị thành niên tại các tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau, Hậu Giang, Bình Dương đã bị đưa sang Trung Quốc trái phép. Và rất nhiều người sau đó đều có cuộc sống bất hạnh, thậm chí bị đánh đập, ngược đãi, phải trốn hoặc nhờ gia đình chuộc về. Các em này sau đó, dù có được hỗ trợ, giúp đỡ như thế nào đi nữa, thì những tổn thương, hệ lụy mà họ phải chịu đựng ở xứ người cũng hằn sâu, ám ảnh mãi.

Do đó, đấu tranh phòng chống, triệt phá đối với tội phạm mua bán người, nhất là mua bán phụ nữ là vấn đề không chỉ của riêng Việt Nam mà là cả thế giới. Và làm sao để phụ nữ, nhất là trẻ em gái hiểu được giá trị của bản thân, biết cách nói không với các loại tội phạm mua bán người, dù dưới bất kỳ hình thức nào vẫn là câu chuyện thời sự nóng, cần sự chung sức, đồng lòng của toàn xã hội.

KIM TUẤN