Nâng cao công tác quản lý trật tự xây dựng và quy hoạch xây dựng

Thời gian qua, Sở Xây dựng luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh nên công tác quy hoạch xây dựng (QHXD), quản lý trật tự xây dựng (TTXD) trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực.

SỐ VỤ VI PHẠM GIẢM

Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy và UBND tỉnh về công tác này, lãnh đạo các sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND cấp huyện, cấp xã nhận thức được vai trò, trách nhiệm của mình đối với công tác quản lý nhà nước về QHXD và TTXD. Qua đó, số lượng đồ án quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết được tăng lên, tỷ lệ đô thị hóa đạt 35,48%. Số vụ vi phạm TTXD giảm so với cùng kỳ năm trước (13/66 vụ), tỷ lệ chấp hành quyết định xử phạt có cao hơn so với trước (69,2% so với năm 2022 là 59,09%).

Để đạt kết quả như trên, với vai trò là cơ quan chuyên môn, Sở Xây dựng đã tham mưu cho Ban cán sự Đảng UBND tỉnh trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị 04 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác QHXD và quản lý TTXD trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 105 về tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác QHXD và quản lý TTXD trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, để đảm bảo hành lang pháp lý cho công tác quản lý TTXD và quản lý kiến trúc trên địa bàn tỉnh, Sở Xây dựng đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quyết định 10 quy định về quản lý TTXD trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu và Quyết định 01 quy định về phân cấp quản lý kiến trúc trên địa bàn tỉnh. Sở Xây dựng cũng đã tham mưu với UBND tỉnh tổ chức thành công Hội nghị chuyên đề “Tăng cường công tác QHXD, quản lý TTXD trên địa bàn tỉnh năm 2023”.

Người dân xây dựng nhà ở trên địa bàn TP. Bạc Liêu. Ảnh: T.A

CÒN NHIỀU KHÓ KHĂN, VƯỚNG MẮC

Tuy nhiên, cùng với những kết quả đạt được trong thời gian qua, công tác QHXD và quản lý TTXD vẫn còn tồn tại một số khó khăn. Đó là nguồn kinh phí còn hạn chế nên chưa thể bố trí đầy đủ cho công tác rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch, lập và phê duyệt mới các đồ án quy hoạch. Tỷ lệ phủ kín quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết chưa cao gây khó khăn cho công tác cấp phép xây dựng và quản lý TTXD, nhất là công tác mời gọi đầu tư.

Bên cạnh đó, đội ngũ làm công tác quản lý QHXD, TTXD cấp huyện, cấp xã còn thiếu về số lượng, hạn chế về chuyên môn, một số công chức kiêm nhiệm nhiều công việc, chưa đúng chuyên môn nghiệp vụ, thường xuyên luân chuyển đã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác quản lý, xử lý. Hiện nay, việc thành lập Đội quản lý TTXD cấp huyện chưa được cho phép do còn vướng về cơ chế, chính sách. Một số đơn vị tư vấn lập quy hoạch trên địa bàn tỉnh chưa đáp ứng được yêu cầu năng lực, việc lựa chọn đơn vị ngoài tỉnh cũng gây khó khăn không nhỏ cho công tác lập, thẩm định đồ án quy hoạch.

Thêm vào đó, tình trạng xây dựng lấn chiếm lộ giới như: tuyến Quốc lộ 1A, Cầu  Sập - Ninh Quới… và xây dựng trên đất không đúng mục đích sử dụng, xây dựng không phép, sai phép, sai quy hoạch, tái chiếm đất đã thu hồi, lấn chiếm hành lang bảo vệ đê, thủy lợi vẫn tiếp diễn. Nổi cộm là tình trạng xây dựng lấn chiếm vỉa hè, lối thoát hiểm, mương thoát nước công cộng tại các dự án khu dân cư, khu đô thị mới… gây mất mỹ quan đô thị, an toàn phòng, chống cháy nổ và bức xúc trong dư luận nhưng chưa được chính quyền địa phương và các ngành chuyên môn trong quản lý đất đai, giao thông, nông nghiệp… quan tâm xử lý kịp thời và dứt điểm. Cùng với đó, Nghị định 19 của Chính phủ quy định xử lý rất nghiêm các hành vi vi phạm trong thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính (VPHC) như sai quy trình, biểu mẫu, không theo dõi đôn đốc… Từ đó tạo ra tâm lý sợ tồn quyết định, sợ sai trong thực thi nhiệm vụ dẫn đến đôi khi có trường hợp không dám xử lý vì sợ trách nhiệm.

Song song đó, các quy định về xử lý VPHC hiện nay vẫn còn một số điểm chưa đầy đủ làm ảnh hưởng đến việc xử lý vi phạm và cưỡng chế thi hành quyết định. Cụ thể như các biện pháp ngăn chặn, xác minh khấu trừ tài khoản, thu nhập, kê biên tài sản… đã cũ (2013) và chưa đảm bảo tính khả thi.

Ngoài ra, một số dự án triển khai chậm hoặc kéo dài, việc giải quyết yêu cầu, khiếu nại về đất đai tại các dự án chưa dứt điểm đã ảnh hưởng đến nhu cầu, quyền lợi của người dân trong việc xin phép xây dựng, sửa chữa nhà ở. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của một số địa phương chưa quyết liệt, còn tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm trong công tác xử lý. Sự phối hợp giữa các sở, ngành và chính quyền địa phương có lúc chưa tốt. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng của UBND cấp huyện tuy có thực hiện (qua hình thức phát tờ rơi, qua các đợt sinh hoạt khóm, ấp…) nhưng chưa thường xuyên, chưa tác động nhiều đến nhận thức của người dân về chấp hành các quy định về xây dựng. Ý thức chấp hành pháp luật của một số tổ chức, cá nhân chưa nghiêm, cố tình vi phạm vào các ngày nghỉ, ngày lễ… gây khó khăn cho công tác kiểm tra, xử lý.

Tăng cường công tác quản lý nhà nước về QHXD, TTXD

Để khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, trong thời gian tới, Sở Xây dựng sẽ chủ trì, phối hợp với UBND cấp huyện thực hiện công tác rà soát quy hoạch chung đô thị theo định kỳ. Phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu cho UBND tỉnh bố trí nguồn vốn cho công tác lập quy hoạch. Thực hiện nhiệm vụ theo phân công tại Chỉ thị 04 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Quyết định 10 và Kế hoạch 105 của UBND tỉnh. Đồng thời, kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các sở, ban, ngành cấp tỉnh và UBND cấp huyện thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ được phân công tại các văn bản trên.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác quản lý nhà nước về QHXD, TTXD đối với UBND cấp huyện, cấp xã nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý các sai phạm (kể cả kiến nghị xử lý trách nhiệm cán bộ, công chức), nhằm đảm bảo mọi hành vi vi phạm được phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời, dứt điểm ngay từ khi mới phát sinh. Kiểm tra, đôn đốc và giám sát việc chỉ đạo xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nghiêm trọng về TTXD trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố.

Phối hợp với Sở Nội vụ và UBND cấp huyện nghiên cứu việc cho thí điểm thành lập Đội quản lý trật tự đô thị trực thuộc UBND cấp huyện nhằm nâng cao năng lực, hiệu quả và tính chuyên nghiệp trong quản lý TTXD.

Tiếp tục phối hợp với UBND cấp huyện, các cơ quan báo, đài để tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về quy hoạch và TTXD trong Nhân dân. Hằng tháng, mỗi địa phương có ít nhất một đợt tuyên truyền, giáo dục pháp luật về quy hoạch và TTXD…

TRẦN TÂM