Phát huy vai trò, trách nhiệm các địa phương trong quản lý trật tự xây dựng

Có thể nói, công tác quản lý trật tự xây dựng (TTXD) bước đầu tuy gặt hái được một số kết quả đáng ghi nhận, số vụ vi phạm về TTXD có giảm, nhưng về lâu dài cũng cần có những giải pháp căn cơ hơn, nhất là phát huy vai trò, trách nhiệm của các địa phương.

Xây dựng công trình nhà trên địa bàn TP. Bạc Liêu. Ảnh: T.A

PHÁT HIỆN, XỬ LÝ CHƯA KỊP THỜI

Từ khi triển khai Chỉ thị 04 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy (khóa XVI) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quy hoạch xây dựng (QHXD) và quản lý TTXD trên địa bàn tỉnh và Kế hoạch 105 của UBND tỉnh về thực hiện Chỉ thị 04, công tác quản lý TTXD đã được các ngành, địa phương quan tâm nhiều hơn. Tuy nhiên, tình hình vi phạm TTXD trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố vẫn chưa chuyển biến tích cực; việc triển khai các văn bản chỉ đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh còn chưa tốt; một số địa phương chưa thật sự quyết tâm... Có nhiều nguyên nhân, nhưng dễ nhận thấy nhất là do công tác quản lý nhà nước về TTXD của UBND cấp huyện trước đây thực hiện chưa tốt, từ đó tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân xây dựng công trình vi phạm TTXD, dẫn đến tình trạng công trình vi phạm tồn đọng nhiều, khó xử lý.

Bên cạnh đó, quy hoạch đô thị tại các địa phương chưa được phủ kín, chất lượng một số đồ án quy hoạch chưa cao. Công tác rà soát, điều chỉnh quy hoạch, nhất là điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung, điều chỉnh quy hoạch chi tiết tại các đô thị, khu tập trung đông dân cư còn thiếu tính hợp lý, chưa đồng bộ dẫn đến chưa đảm bảo mỹ quan đô thị. Ngoài ra, kinh phí phục vụ cho công tác QHXD chưa được UBND cấp huyện quan tâm và còn hạn chế, gây cản trở trong công tác QHXD và quản lý TTXD. Đặc biệt, đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác quản lý TTXD, đất đai tại UBND cấp xã rất ít (chỉ có từ 1 - 2 người), có địa phương thường xuyên thay đổi vị trí việc làm của cán bộ, công chức làm công tác này nên có lúc không thể đảm nhận hết công việc được giao, không hoàn thành nhiệm vụ. Ngoài ra, công chức làm công tác quản lý TTXD ở Phòng Kinh tế - Hạ tầng, Phòng Quản lý đô thị các huyện, thị xã, thành phố là kiêm nhiệm nên công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý vi phạm TTXD chưa được thường xuyên và kịp thời.

Hiện nay, theo Quyết định 26/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về thí điểm thành lập Đội Quản lý TTXD đô thị trực thuộc UBND quận, huyện, thị xã tại TP. Hà Nội, do đó việc các địa phương thuộc các tỉnh, thành còn lại chưa có chủ trương cho thành lập Đội Quản lý TTXD đô thị đã làm hạn chế tính chủ động trong kiểm tra, xử lý và kiện toàn lực lượng làm công tác quản lý TTXD ở địa phương. Các địa phương hiện đang gặp khó khăn trong việc xác định mốc phạm vi hành lang bảo vệ công trình kênh theo Quyết định 26/2019/QĐ-UBND của UBND tỉnh ban hành Quy định phân cấp quản lý, khai thác công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu. Từ đó, việc xử lý các công trình xây dựng trong phạm vi đất bảo vệ công trình thủy lợi gặp nhiều khó khăn…

THIẾU KIÊN QUYẾT TRONG XỬ LÝ CÁC CÔNG TRÌNH VI PHẠM

Một bất cập khác trong quản lý TTXD lâu nay chính là UBND cấp huyện, cấp xã thiếu kiên quyết trong việc xử lý các công trình vi phạm TTXD phát sinh mới, chưa thực hiện nhiều việc cưỡng chế tháo dỡ các công trình vi phạm tồn đọng, các công trình vi phạm mới (theo quy định là phải tháo dỡ); vẫn còn có tình trạng dễ dãi, nể nang, phạt tiền rồi cho tồn tại, dẫn đến việc xử lý đã qua của các địa phương chưa đủ sức răn đe, không hiệu quả. Từ đó tạo tâm lý xem thường pháp luật về TTXD của một bộ phận người dân, không chấp hành các quyết định xử phạt của cơ quan nhà nước.

Không chỉ thế, UBND cấp huyện, cấp xã còn chưa mạnh dạn xử lý trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân làm công tác quản lý TTXD buông lỏng, thiếu kiểm tra, xử lý không kịp thời, dung túng, bao che cho sai phạm theo quy định tại Quyết định 13/2019/QĐ-UBND của UBND tỉnh, từ đó chưa tạo tâm lý răn đe đối với cán bộ, công chức làm công tác quản lý lĩnh vực này. Công tác phối hợp kiểm tra, xử lý vi phạm TTXD giữa Thanh tra Sở Xây dựng và UBND cấp huyện, cấp xã theo Quyết định 72/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh chưa được UBND cấp huyện, cấp xã thực hiện tốt. Một số địa phương vẫn còn tình trạng cấp huyện đùn đẩy trách nhiệm lên cấp tỉnh, hoặc có tư tưởng chờ cấp tỉnh đến thì mới phối hợp xử lý; các chế độ thông tin, báo cáo theo quy chế phối hợp cũng chưa được UBND cấp huyện thực hiện tốt. Điều này làm cho công tác quản lý TTXD gặp không ít khó khăn, các công trình vi phạm không được phát hiện kịp thời, ngăn chặn và xử lý theo quy định…

Tất cả những nguyên nhân và yếu kém trong quản lý về TTXD trên cần được các cấp ủy đảng, địa phương quan tâm và có ngay các giải pháp khắc phục, nhằm thực hiện thắng lợi Chỉ thị 04 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy (khóa XVI) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác QHXD và quản lý TTXD trên địa bàn tỉnh.

Để tháo gỡ những khó khăn trong công tác quản lý TTXD, Sở Xây dựng sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc quản lý nhà nước về TTXD của UBND cấp huyện, cấp xã, nhằm kịp thời chấn chỉnh, khắc phục, kể cả xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân để xảy ra các sai phạm. Đồng thời, tăng cường tổ chức hoặc phối hợp với UBND cấp huyện tổ chức các lớp bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức công vụ và kỹ năng giao tiếp cho cán bộ, công chức trực tiếp làm công tác quản lý TTXD trên địa bàn tỉnh.

Song song đó, tiếp tục kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở, hướng dẫn các sở, ban, ngành cấp tỉnh và UBND cấp huyện thực hiện nghiêm các nhiệm vụ tại Chỉ thị 04 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Nghị quyết 45 của HĐND tỉnh và Kế hoạch 105 của UBND tỉnh về tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác QHXD và quản lý TTXD trên địa bàn tỉnh. Tiếp tục kiểm tra tình hình quản lý TTXD, tiến độ thi công các hạng mục đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật tại các dự án khu dân cư, khu đô thị mới trên địa bàn tỉnh để kịp thời chấn chỉnh, xử lý sai phạm của các tổ chức, cá nhân theo đúng quy định.

Tổng hợp, giải quyết các khó khăn, vướng mắc của các sở, ban, ngành cấp tỉnh và UBND cấp huyện trong công tác quản lý QHXD, quản lý TTXD để kịp thời hướng dẫn, giải quyết theo thẩm quyền hoặc báo cáo UBND tỉnh xem xét, giải quyết.

Tham mưu cho UBND tỉnh tổ chức hội nghị chuyên đề về tăng cường công tác quản lý quy hoạch, quản lý TTXD trên địa bàn tỉnh để tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện trong thời gian qua và đề ra giải pháp triển khai trong thời gian tới, từng bước nâng cao chất lượng công tác QHXD và quản lý TTXD trên địa bàn tỉnh.

TÚ ANH