Quy hoạch xây dựng và quản lý trật tự xây dựng: Những kết quả đáng ghi nhận

Qua hơn 1 năm triển khai và tổ chức thực hiện Chỉ thị 04 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy (khóa XVI) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quy hoạch xây dựng (QHXD) và quản lý trật tự xây dựng (TTXD), Bạc Liêu đã gặt hái được một số kết quả đáng ghi nhận và tạo nên những tiền đề quan trọng trong thực hiện Chỉ thị này.

TÍCH CỰC LÃNH ĐẠO, CHỈ ĐẠO

Để thực hiện tốt Chỉ thị 04, Sở Xây dựng đã tích cực làm tốt công tác tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các văn bản pháp luật để chỉ đạo, điều hành, quản lý nhà nước về QHXD và TTXD. Đồng thời, xây dựng dự thảo Quy định phân cấp, ủy quyền quản lý TTXD cho UBND cấp huyện, UBND cấp xã, nhằm đảm bảo phù hợp với quy định pháp luật và tình hình thực tế của địa phương.

Đặc biệt, định kỳ hàng tháng, Sở Xây dựng chỉ đạo Thanh tra Sở phối hợp với chính quyền địa phương kiểm tra TTXD trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố theo Quy chế phối hợp ban hành kèm theo Quyết định 72 của Chủ tịch UBND tỉnh. Với vai trò, trách nhiệm của mình, Sở Xây dựng đã thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh về công tác quản lý QHXD và TTXD. Qua đó, đã nhắc nhở, đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố cần phát huy, thể hiện vai trò, trách nhiệm hơn nữa trong công tác quản lý QHXD và TTXD, nhất là tập trung triển khai thực hiện nghiêm Chỉ thị 04, Nghị quyết 45 của HĐND tỉnh và Kế hoạch 105 của UBND tỉnh, đảm bảo mọi hành vi vi phạm đều được xử lý kịp thời, dứt điểm. Khẩn trương xử lý dứt điểm các công trình vi phạm TTXD còn tồn đọng và các công trình phát sinh mới trong năm 2022.

Trong năm 2022, Sở Xây dựng tiến hành 2 cuộc thanh tra công tác quản lý nhà nước về TTXD đối với UBND cấp huyện (thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật đối với công tác quản lý nhà nước về TTXD của UBND TP. Bạc Liêu và UBND huyện Đông Hải). Qua kết quả thanh tra, đã chỉ ra những mặt đạt được, hạn chế thiếu sót của UBND các địa phương và các cơ quan có liên quan: Phòng Quản lý đô thị, Phòng Kinh tế - Hạ tầng, UBND các phường, thị trấn trong công tác quản lý nhà nước về TTXD tại địa phương. Qua đó, Sở Xây dựng đã kiến nghị các biện pháp chấn chỉnh, khắc phục và kiến nghị xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân có liên quan theo quy định tại Quyết định 13 và Nghị định 19 của Chính phủ.

Xây dựng nhà đúng quy hoạch trên địa bàn TP. Bạc Liêu. Ảnh: K.T

VẪN CÒN GẶP KHÓ

Với việc tích cực lãnh đạo, chỉ đạo và tăng cường phối  hợp nêu trên, công tác quản lý QHXD và TTXD trên địa bàn tỉnh đã được các ngành, các cấp quan tâm triển khai thực hiện, siết chặt quản lý. Số công trình vi phạm đã giảm so với cùng kỳ (giảm 32 trường hợp), tỷ lệ chấp hành quyết định xử phạt tăng (tăng 24%).

Cùng với đó, công tác phối hợp giữa Sở Xây dựng và các ngành, UBND cấp huyện, UBND cấp xã trong quản lý TTXD hiện nay theo Quyết định 72 của Chủ tịch UBND tỉnh là tương đối tốt. Định kỳ hàng tháng, các đơn vị phối hợp kiểm tra tình hình TTXD trên địa bàn, không có trường hợp né tránh, không tham gia hoặc đùn đẩy trách nhiệm giữa các đơn vị. Công tác lập, quản lý QHXD đã được UBND cấp huyện chủ động triển khai ngay từ đầu năm 2022. Từ đó, từng bước tạo cơ sở quản lý và thực hiện cấp phép xây dựng cho người dân.

Thêm vào đó, việc thu hút, mời gọi đầu tư vào các dự án khu dân cư, khu đô thị đã được UBND cấp huyện triển khai, nhằm tạo nơi ở ổn định cho người dân có thu nhập thấp, hạn chế các công trình xây dựng vi phạm TTXD. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về TTXD đã được các địa phương triển khai thực hiện bằng nhiều hình thức: thông qua các đợt kiểm tra, qua các đài truyền thanh, phát tờ rơi… từ đó giúp người dân nâng cao hiểu biết để thực hiện cũng như giám sát các công trình xây dựng trên địa bàn…

Tuy nhiên, cùng với những kết quả đạt được là số vụ vi phạm TTXD có giảm, nhưng còn ở mức cao (50 vụ/9 tháng), số vụ không chấp hành quyết định xử phạt còn cao (20/50 vụ, chiếm tỷ lệ 40%). Đặc biệt, các biện pháp khắc phục hậu quả đối với công trình vi phạm vẫn chưa được chính quyền địa phương theo dõi, giám sát, cưỡng chế thực hiện theo quy định.

Mặt khác, số công trình vi phạm TTXD giảm một phần là do hiện nay, theo quy định tại Nghị định 16 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng thì đối với các công trình xây dựng trên đất không đúng mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai thì xử phạt theo quy định tại Nghị định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Do đó, số công trình vi phạm TTXD tuy có giảm, nhưng số vi phạm trong lĩnh vực quản lý đất đai tăng. Như địa bàn TP. Bạc Liêu với 22 trường hợp vi phạm đất đai trong 9 tháng năm 2022.

Bên cạnh đó, UBND cấp huyện, cấp xã còn thiếu kiên quyết trong việc xử lý các công trình vi phạm TTXD mới phát sinh, không cưỡng chế phá dỡ các công trình vi phạm (theo quy định là phải phá dỡ), vẫn còn có tình trạng phạt tiền rồi cho tồn tại. Một bộ phận cán bộ, công chức chưa thực hiện đầy đủ tinh thần trách nhiệm, thiếu kiểm tra, dẫn đến việc quản lý nhà nước về TTXD trên địa bàn có lúc, có nơi chưa đảm bảo yêu cầu. Việc xử lý các công trình vi phạm TTXD còn tồn đọng của UBND cấp huyện là chưa nghiêm, không phù hợp quy định pháp luật, không đúng chỉ đạo của UBND tỉnh, hướng dẫn của Sở Xây dựng và cho tồn tại công trình vi phạm nhưng không thực hiện việc cưỡng chế tháo dỡ công trình vi phạm mặc dù công trình xây dựng không phù hợp quy hoạch xây dựng, xây dựng lấn chiếm hành lang đê, hành lang an toàn giao thông. Công tác rà soát, điều chỉnh, thay thế, bổ sung QHXD chưa được UBND cấp huyện triển khai quyết liệt, đồng bộ, không mang lại hiệu quả thiết thực. Một số địa phương không thực hiện nghiêm việc công khai, cắm mốc giới ngoài thực địa đối với các QHXD đã được duyệt. Từ đó gây khó khăn cho người dân trong việc giám sát, thực hiện và hạn chế công tác quản lý TTXD của địa phương và cơ quan chức năng. Đồng thời, việc ưu tiên nguồn vốn để thực hiện công tác QHXD chưa được UBND cấp huyện quan tâm và còn nhiều hạn chế. Việc xử lý các khu dân cư tự phát đã có trên địa bàn chưa được UBND cấp huyện thực hiện. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng của UBND cấp huyện tuy có thực hiện (qua hình thức phát tờ rơi, qua các đợt sinh hoạt khóm, ấp…) nhưng chưa thường xuyên, chưa tác động nhiều đến nhận thức của người dân về chấp hành các quy định trong xây dựng công trình…

KIM TRUNG

Trong năm 2022, được sự cho phép của UBND tỉnh về việc chấp thuận mở lớp tập huấn nghiệp vụ xử lý vi phạm TTXD trên địa bàn tỉnh, Sở Xây dựng đã phối hợp với Học viện Cán bộ quản lý xây dựng và đô thị thuộc Bộ Xây dựng tập huấn nghiệp vụ xử lý vi phạm TTXD trên địa bàn tỉnh theo quy định tại Nghị định 16/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng. Đợt tập huấn có hơn 160 đại biểu là lãnh đạo, công chức thuộc các phòng chuyên môn của UBND các huyện, thị xã, thành phố và cán bộ, công chức phụ trách quản lý QHXD và TTXD tại UBND các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh tham gia. Qua lớp tập huấn, đã góp phần nâng cao kiến thức về nghiệp vụ và trang bị thêm thông tin, chính sách mới cho đội ngũ làm công tác quản lý QHXD và TTXD, nhằm phục vụ tốt cho công tác lãnh đạo, điều hành và thực thi nhiệm vụ.