Sống lại quá khứ oai hùng

Những trận đánh oai hùng ngày nào như sống lại trong tâm khảm mỗi người lính khi ngày chiến thắng, thống nhất non sông 30/4 lại đến...

Bia tưởng niệm chiến thắng Mỹ Trinh (xã Hưng Phú, huyện Phước Long). Ảnh: N.Q

Trận đánh nhanh ở kênh Mười Xứ

Sau hai lần hẹn, tôi được gặp ông Phạm Văn Tánh (thường gọi Ba Tánh, Đại đội trưởng Đại đội bộ binh huyện Giá Rai những năm 70 của thế kỷ XX), người chỉ huy trận vận động phục kích tại kênh Mười Xứ (ấp Công Điền, xã Long Điền Tây, huyện Giá Rai - nay là huyện Đông Hải). Sau sự kiện Mậu Thân (năm 1968), địch chuyển sang bình định cấp tốc, lấn chiếm, đóng các đồn bót trong toàn xã Long Điền Tây để kìm kẹp nhân dân ta. Ngoài ra, ngụy quân, ngụy quyền còn sử dụng nhiều toán biệt kích thám báo rình rập, tìm diệt lực lượng và cán bộ ta. Chúng sử dụng lực lượng bảo an của chi khu Giá Rai, tiểu khu Bạc Liêu phối hợp với Sư đoàn 21 đi càn quét, biệt kích thường xuyên vào vùng giải phóng của ta.

Thời điểm đó, Đại đội mới được củng cố vì qua nhiều trận chiến đấu, quân số bị hao hụt, và sở trường của đơn vị là đánh vận động phục kích và tập kích. Trưa 16/4/1972, đơn vị chuẩn bị học Nghị quyết 01 của Trung ương tại ấp Công Điền thì người dân và du kích xã phát hiện có một trung đội biệt kích địch đi từ ngã tư xuống. Sau khi xin ý kiến Ban Chỉ huy Quân sự huyện và được chấp thuận chiến đấu, Đại đội trưởng - Ba Tánh tổ chức đội hình chiến đấu thành 4 tổ, bí mật đưa quân ém sẵn để địch lọt vào trận địa. Lực lượng du kích nổ súng vào đội hình tạm dừng của địch, buộc chúng quay lại hướng kênh Mười Xứ. Khi địch lọt vào trận địa, tổ kìm chế diệt ngay mấy tên đi đầu, còn tổ đánh diệt và ngăn chặn (do ông Ba Tánh chỉ huy) nhanh chóng cơ động vòng sườn đông để giữ chân không cho địch tháo chạy và nổ súng diệt tên chỉ huy, thông tin. Sau đó, cả đơn vị xuất kích bắn găm, bắn gần tiêu diệt toàn bộ quân địch. Trận đánh kết thúc thắng lợi sau 15 phút diễn ra, quân ta thu được 1 máy thông tin PRC25, 18 súng.

Đồng chí Trần Hoàng Đậm kể lại diễn biến trận diệt Đại đội bảo an 915 của Trung đội đặc công huyện Hồng Dân. Ảnh: N.Q

8 phút diệt gọn Đại đội bảo an 915

Thượng tá Trần Hoàng Đậm, nguyên Phó chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự huyện Hồng Dân, người viết sử trận phục kích tiêu diệt Đại đội bảo an 915 đưa chúng tôi về với năm tháng hào hùng ấy. Khu vực diễn ra trận địa phục kích nằm ở phía tây ấp Mỹ Trinh (xã Vĩnh Hưng, huyện Hồng Dân, nay là xã Hưng Phú, huyện Phước Long). Các kênh rạch thông nhau bao bọc cả bốn phía trận địa, hai bên kênh rạch cây cối rậm rạp. Thực hiện âm mưu càn quét, bình định, ngày 10/11/1972, chi khu Phước Long nã pháo tới tấp khu vườn ấp Mỹ Trinh, cho máy bay L19 bay quần đảo, kiểm tra khu vực xung quanh và đưa quân vào đánh phá, bởi chúng nghi lực lượng của ta đang bám trụ hoạt động nơi này.

Đến chiều 12/11/1972, tên Trung úy Quyến - Đại đội trưởng Đại đội bảo an 915 cho 2 trung đội đánh thẳng vào mục tiêu vườn Mỹ Trinh, nhưng chúng không ngờ đã lọt vào đội hình phục kích của Trung đội đặc công của ta. Địch chủ quan vì nhận được báo cáo lực lượng của ta đã bị tiêu diệt bằng bom pháo, nên không nổ súng đánh chiếm mục tiêu và thu đội hình dồn cục đi thẳng vào khu vườn. Còn bên kia kênh ở hướng đông, lực lượng thám báo và lực lượng 5 đồn dân vệ của địch lùng sục kiếm hầm bí mật của ta.

Khoảng 16 giờ, đội hình địch còn cách công sự của ta tầm 5m, đồng chí Cù Văn Đẹt - Huyện đội phó Hồng Dân phát lệnh, toàn trung đội đồng loạt nổ súng. Bộ phận chặn đầu diệt ngay 30 tên, địch chạy tán loạn về phía sau. Bộ phận khóa đuôi của Trung đội đặc công nhanh chóng vận động khóa chặt phía sau đội hình địch. Khi địch phát hiện lực lượng ta phục kích thì không còn đối phó kịp, bị xóa xổ trong vòng 8 phút...

Trong thời điểm ta chưa giành được quyền chủ động trên địa bàn huyện Giá Rai, chiến thắng kênh Mười Xứ đã thúc đẩy phong trào quần chúng nổi dậy, từng bước giành lại thế chủ động. Còn trận phục kích tại ấp Mỹ Trinh đã góp phần giữ vững địa bàn huyện Hồng Dân, từng bước bẻ gãy kế hoạch càn quét, bình định của địch. Hai chiến thắng đó đã thúc đẩy phong trào chiến tranh nhân dân, khẳng định sức mạnh của Quân đội nhân dân Việt Nam, góp sức cùng cả nước tạo nên ngày 30/4 đại thắng, đất nước hòa bình thống nhất.

Nguyễn Quốc