​Giải pháp cho ô nhiễm nhựa

Ngày Môi trường thế giới năm 2023 được Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) phát động với chủ đề “Giải pháp cho ô nhiễm nhựa”. Đây được xác định là một trong những giải pháp cấp bách trong việc bảo vệ môi trường, nói không với rác thải nhựa và hướng đến tăng trưởng xanh.

Băng-rôn tuyên truyền sử dụng và bảo vệ tài nguyên nhân Ngày Môi trường thế giới trên địa bàn TP. Bạc Liêu.

XÂY DỰNG LỐI SỐNG HÀI HÒA VỚI THIÊN NHIÊN

Chủ đề “Giải pháp cho ô nhiễm nhựa” năm nay nhằm truyền tải mạnh mẽ thông điệp cùng xây dựng lối sống bền vững, hài hòa với thiên nhiên. Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và ứng phó với biến đổi khí hậu. Đồng thời, kiểm soát, giải quyết ô nhiễm rác thải nhựa thông qua các chính sách, sáng kiến và tham gia cơ chế hợp tác toàn cầu, khu vực. Hướng tới lối sống xanh hơn, sạch hơn và tăng cường tái chế, tái sử dụng. Thúc đẩy xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững và thực thi hiệu quả chính sách chống rác thải nhựa.

Theo đánh giá của UNEP, ô nhiễm môi trường từ rác thải nhựa đã và đang trở thành vấn đề nóng bỏng, bức thiết hàng đầu mà các quốc gia trên thế giới phải đối đầu. Hằng năm, trên thế giới có khoảng 400 triệu tấn nhựa được sản xuất, một nửa trong số đó được thiết kế chỉ sử dụng một lần và ít hơn 10% được tái chế. Ước tính có khoảng 19 - 23 triệu tấn được thải ra hồ, sông và biển hằng năm. Trong đó, microplastic là các hạt nhựa nhỏ đi vào thức ăn, nguồn nước và không khí. Ước tính mỗi người trên hành tinh có thể phải tiếp nhận hơn 50.000 hạt nhựa mỗi năm. Cùng với đó, nhựa dùng một lần bị vứt bỏ hoặc đốt cháy gây hại cho sức khỏe con người, gây ô nhiễm các hệ sinh thái, từ mặt đất đến đáy đại dương.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, trong đại dương, ô nhiễm nhựa tác động đến rùa biển, cá voi, chim biển, cá, rạn san hô, vô số loài sinh vật biển và môi trường sống khác. Trên thực tế, các nhà khoa học ước tính có hơn một nửa số rùa biển trên thế giới và gần như mọi loài chim biển trên Trái đất đã ăn nhựa trong suốt cuộc đời của chúng. Ô nhiễm nhựa cũng ảnh hưởng đến những bãi biển đẹp, đường bờ biển và các điểm lặn với ống thở trên toàn thế giới, ngay cả ở những vùng xa xôi như đảo san hô Midway.

Những năm qua, Việt Nam đã thực thi nhiều cơ chế, chiến lược, chính sách, đề án để giảm thiểu rác thải nhựa, bảo vệ môi trường. Điển hình như Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã bổ sung quy định về giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa. Hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần và túi nylon khó phân hủy. Khuyến khích sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường thay thế sản phẩm nhựa truyền thống… Qua đó, góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm và hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa từ cộng đồng.

Cùng với hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới 5/6 năm nay, Việt Nam cũng phát động Tuần lễ Biển và hải đảo Việt Nam năm 2023 với chủ đề “Khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo”, nhằm khắc phục tồn tại, hạn chế trong phát triển bền vững kinh tế biển ở nước ta và chủ đề Ngày Đại dương thế giới năm 2023 (ngày 8/6) được Liên Hợp Quốc phát động “Hành tinh đại dương: Thủy triều đang thay đổi” và hãy thể hiện sự đoàn kết, kết nối tất cả mọi người trên toàn thế giới với mục tiêu bảo tồn, phát triển bền vững biển và đại dương.

Đoàn viên - thanh niên huyện Phước Long ra quân thu gom rác thải nhựa trên sông. Ảnh: Tú Anh

CHUNG TAY HÀNH ĐỘNG

Để tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Tháng hành động vì môi trường, Ngày Đại dương thế giới, Tuần lễ Biển và hải đảo Việt Nam năm 2023 trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu mang lại hiệu quả cao, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan thông tin đại chúng gồm: Báo Bạc Liêu, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh và UBND các huyện, thị xã, thành phố trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của từng ngành, địa phương có trách nhiệm tổ chức thực hiện và chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị trực thuộc thực hiện tốt công tác tuyên truyền, cổ động. Trong đó, phổ biến tuyên truyền rộng rãi đến đông đảo quần chúng nhân dân về bảo vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học thuộc phạm vi quản lý, về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của biển, đảo và đại dương, tuyên truyền các văn bản quy phạm pháp luật, Luật Bảo vệ môi trường gắn với tích cực thực hiện hiệu quả Đề án Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phòng, chống rác thải nhựa giai đoạn 2021 - 2025; quán triệt, triển khai thực hiện Chỉ thị 25 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách bảo vệ môi trường; Chỉ thị 18 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu…

Cùng với đó, các công ty, xí nghiệp, các cơ sở sản xuất - kinh doanh và dịch vụ trên địa bàn tỉnh có trách nhiệm tổ chức phổ biến, tuyên truyền nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường cho cán bộ và người lao động tại đơn vị, cơ sở bằng các hoạt động như: làm vệ sinh, thu gom rác, trồng cây xanh, giảm thiểu đóng gói bao bì sản phẩm bằng nhựa và nylon, tăng cường sử dụng các sản phẩm từ vật liệu thân thiện với môi trường thay thế túi nylon, sử dụng các sản phẩm nhựa có khả năng tái chế, tái sử dụng, treo băng-rôn tuyên truyền tại cơ sở, đơn vị mình bằng các vật liệu thân thiện với môi trường. Đồng thời, phát hiện, biểu dương, khen thưởng các tổ chức, cá nhân và cộng đồng doanh nghiệp có thành tích, sáng kiến tiêu biểu trong hoạt động bảo vệ môi trường; nhất là giải pháp, sáng kiến giảm rác thải nhựa.

Bên cạnh đó, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và chung sức của cộng đồng tổ chức ra quân khơi thông dòng chảy, thu gom rác, làm vệ sinh, phát quang bụi rậm tại nơi công cộng; thực hiện Chương trình đổi rác thải nhựa lấy thực phẩm cho người dân sinh sống trên địa bàn Phường 7 (TP. Bạc Liêu) và trồng cây xanh tại một số tuyến đường trong Khu dân cư Tràng An; tổ chức lễ ký bản cam kết về chống rác thải nhựa giữa Sở Tài nguyên - Môi trường và Công ty Cổ phần thương mại Bách hóa Xanh…

Song song đó, các địa phương tổ chức ra quân thực hiện công tác bảo tồn đa dạng sinh học, thả động vật hoang dã về rừng, trồng cây xanh trên các trục lộ giao thông chính, trên các bờ kênh thủy lợi, trường học, bệnh viện, khu dân cư, thu gom và tiêu hủy các loài ngoại lai xâm hại như: ốc bươu vàng, cây mai dương, bèo Nhật Bản (cây lục bình), cây cúc dại, cá lau kiếng và giải quyết các vấn đề môi trường bức xúc tại địa phương.

BẢO NGỌC