Người dân mong chờ sớm có nhà máy xử lý rác thải

Toàn tỉnh hiện có 8 bãi rác tập trung được xây dựng để xử lý chất thải rắn, trong đó 3/8 bãi rác đã ngừng hoạt động. Tất cả các bãi rác đang còn hoạt động chỉ thực hiện việc xử lý chất thải rắn bằng cách chôn lấp (việc chôn lấp hiện nay cũng chưa đảm bảo về môi trường theo quy định). Hiện nay, hầu hết các bãi rác tập trung trên địa bàn tỉnh đang bị quá tải và gây ảnh hưởng đến môi trường trong khu vực (phát tán mùi hôi, nước rỉ rác).

Cử tri huyện Vĩnh Lợi kiến nghị về các vấn đề dân sinh, trong đó có tình trạng quá tải ở bãi rác Tân Tạo. Ảnh: K.K

QUÁ TẢI TẠI CÁC BÃI RÁC

Bãi rác Tân Tạo (ấp Tân Tạo, thị trấn Châu Hưng, huyện Vĩnh Lợi) đi vào hoạt động từ năm 2006, đến nay đã gần 20 năm. Thiết kế ban đầu là tiếp nhận và xử lý rác thải sinh hoạt của TP. Bạc Liêu và huyện Vĩnh Lợi với khả năng chứa rác chiều cao 4m, xử lý trung bình 50 tấn/ngày. Đến nay, lượng rác thu gom đã vượt quá giới hạn thiết kế, lên đến hơn 160 tấn/ngày, với chiều cao chất đống hơn 20m.

Mặc dù bãi rác tập trung TP. Bạc Liêu tại thị trấn Châu Hưng (huyện Vĩnh Lợi) được thực hiện chôn lấp hợp vệ sinh, nhưng cùng với thời gian, bãi rác ngày càng quá tải trầm trọng. Hằng ngày, lượng rác của 3 địa phương (huyện Vĩnh Lợi, TP. Bạc Liêu và TX. Giá Rai) vẫn đều đặn được đưa về xử lý khiến tình trạng ô nhiễm càng nặng nề. Người dân trong khu vực bãi rác Tân Tạo và những vùng kế cận vô cùng bức xúc bởi mức độ ô nhiễm mùi hôi, nước thải. Dù đã nhận được nhiều hứa hẹn về một nhà máy xử lý rác đúng quy chuẩn, nhưng đến nay, người dân trong vùng nói riêng, người dân tỉnh Bạc Liêu nói chung vẫn chưa thấy “hình hài” của nhà máy xử lý rác.

Tương tự ở TP. Bạc Liêu, các bãi rác tập trung trên địa bàn huyện Đông Hải và huyện Phước Long đến nay cũng quá tải trầm trọng. Các bãi rác này được Sở Tài nguyên và Môi trường (trước đây) đầu tư và đưa vào vận hành lò đốt với công suất 500kg/giờ, tương đương 12 tấn/ngày đêm từ năm 2017. Theo báo cáo từ ngành chức năng, hiện các lò đốt đã xuống cấp và không đáp ứng nhu cầu xử lý hiện tại.

NHÀ MÁY XỬ LÝ RÁC: VÌ SAO CHƯA ĐƯỢC TRIỂN KHAI?

Tháng 7/2024, UBND tỉnh Bạc Liêu đã chấp thuận chủ trương cho Công ty Cổ phần Tập đoàn Công nghệ T-Tech Việt Nam là nhà đầu tư thực hiện Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt. Công suất nhà máy 200 tấn/ngày đêm, vốn đầu tư 158 tỷ đồng, thời hạn hoạt động 50 năm. Dự kiến tiến độ dự án là 18 tháng kể từ ngày được cơ quan có thẩm quyền giao đất; địa điểm thực hiện tại ấp Tân Tạo (thị trấn Châu Hưng, huyện Vĩnh Lợi). Đây được xem là dự án khả thi nhất đến thời điểm hiện tại, hứa hẹn khi đi vào hoạt động sẽ xử lý được rác của TP. Bạc Liêu và các khu vực lân cận.

Trước đó, năm 2014, UBND tỉnh Bạc Liêu đã cấp phép đầu tư Dự án xây dựng nhà máy xử lý rác, công suất 245 tấn rác/ngày cho Công ty TNHH MTV ANA Bạc Liêu. Do nhà đầu tư không triển khai dự án nên cuối năm 2018 đã bị rút giấy phép. Đến năm 2029, dự án được đấu thầu lại, Công ty TNHH Sa Mạc Xanh đã trúng thầu và tổ chức lễ khởi công vào ngày 31/5/2019. Tuy nhiên, dự án cũng chỉ được triển khai trên giấy, khiến dư luận càng thêm bức xúc, các đơn vị và chính quyền tỉnh cũng đau đầu xử lý.

Liên quan đến Dự án Nhà máy xử lý rác thải hiện tại, nhà đầu tư vẫn chưa thể triển khai dự án do vẫn còn vướng mắc vì chưa được bàn giao mặt bằng (vướng tài sản trên đất chưa được thanh lý). Về đơn giá xử lý rác thải, mặc dù Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Thông tư cho đơn giá xử lý rác, nhưng đó là đơn giá xử lý rác theo phân loại rác tại nguồn. Trong khi hiện nay, thực trạng thu gom rác thải trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu vẫn chưa triển khai được phân loại rác tại nguồn.

Còn ở cấp huyện, việc kêu gọi đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác càng khó, bởi sự đầu tư về thu gom rác thải của các địa phương không đồng bộ, xe thu gom rác thải cũ, xuống cấp, không đủ phương tiện; các huyện cũng không có giải pháp để mở rộng các tuyến thực hiện thu gom rác, đầu tư xe thu gom rác. Đơn cử như các tuyến giao thông nông thôn, xe tải chở rác chuyên dụng không vào được thì phải bố trí xe nhỏ thu gom, tuy nhiên, các địa phương không thực hiện nên lượng rác không đủ để nhà đầu tư xây dựng nhà máy rác. Đáng quan ngại hơn, khi không có phương tiện vào thu gom, người dân tự xử lý rác thải bằng nhiều cách, và có không ít cách gây ô nhiễm môi trường sống do vứt rác bừa bãi xuống sông, kênh rạch, ở những khu đất trống...

KIM PHƯỢNG