Phiên tòa giả định tuyên truyền chống khai thác IUU: Gần gũi, dễ hiểu

Ngày 14/9, tại Đồn Biên phòng Gành Hào (huyện Đông Hải), Ban Nội chính Tỉnh ủy Bạc Liêu chủ trì và chỉ đạo tổ chức phiên tòa giả định tuyên truyền công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU). Phiên tòa giả định thu hút sự tham gia của gần 200 ngư dân, chủ yếu là các chủ tàu cá và thuyền trưởng hoặc thân nhân của thuyền trưởng tại các địa bàn ven biển tỉnh Bạc Liêu.

Các bị cáo tại phiên tòa giả định xét xử hành vi chống khai thác IUU. Ảnh: K.K

QUYẾT TÂM GỠ “THẺ VÀNG” IUU

Nội dung phiên tòa giả định, Tòa án tiến hành xét xử vụ án đối với hành vi tháo gỡ thiết bị giám sát hành trình, tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép sang vùng biển nước ngoài để khai thác thủy sản. Đây là hành vi vi phạm về chống khai thác IUU khá phổ biến trên địa bàn tỉnh hiện nay. Phiên tòa nhằm quán triệt thực hiện Chỉ thị 32, ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác IUU; thực hiện ý kiến chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tuyên truyền chống khai thác IUU.

Sau hơn 6 năm cùng cả nước chống khai thác IUU, nhằm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC), Bạc Liêu đã thể hiện sự quyết tâm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo đến hành động thực tiễn. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận ngư dân chưa hiểu hết các hành vi được coi là khai thác thủy sản bất hợp pháp, thế nào là vi phạm quy định về IUU, đặc biệt là những quy định pháp luật hình sự liên quan đến các hành vi vi phạm về chống khai thác IUU. Việc tham dự một phiên tòa xét xử các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến chống khai thác IUU đối với các ngư dân chính là biện pháp tuyên truyền hữu hiệu nhất hiện nay.

PHƯƠNG PHÁP TUYÊN TRUYỀN DỄ HIỂU, ĐÚNG TRỌNG TÂM

Ông Mã Thanh Tường (ấp 1, thị trấn Gành Hào, huyện Đông Hải) chia sẻ, bản thân ông và nhiều bạn tàu khác cảm thấy rất hữu ích khi tham gia phiên tòa giả định này. Bởi vì từ trước đến nay, ngư dân cũng đã nghe tuyên truyền về các quy định liên quan đến chống khai thác IUU, nhưng chỉ dừng lại ở việc nhận thức và phân biệt các hành vi vi phạm. Mọi người chưa ý thức rõ việc nếu mình vi phạm thì sẽ bị chế tài xử lý như thế nào, thiệt hại đến bản thân cũng như ảnh hưởng đến gia đình ra sao. Đến khi tham dự phiên tòa giả định này, nghe câu chuyện của các bị cáo, vì vi phạm các quy định pháp luật về chống khai thác IUU mà tàu cá bị tịch thu ở nước ngoài, thiệt hại về kinh tế quá lớn, bản thân lại bị khởi tố, xét xử và mang án phạt tù, bản thân ông Tường và nhiều chủ tàu, ngư dân đều giật mình. Trước giờ chỉ nghĩ đơn giản, nếu vi phạm thì bị phạt hành chính thôi, chứ nếu biết bị phạt tù giam thì chắc không ai dám vi phạm.

Thực tế tại phiên tòa giả định, ngay sau khi Hội đồng xét xử tuyên bố 2 bị cáo Nguyễn Văn Nhãng, Nguyễn Văn Kha phạm tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”; căn cứ vào điểm c khoản 2 Điều 348 của Bộ luật Hình sự, xử phạt bị cáo Nhãng 7 năm tù, bị cáo Kha 6 năm tù; cả hội trường dã chiến với gần 200 đại biểu là ngư dân, chủ tàu, người này nhìn người kia bàn tán xôn xao. Tất cả đều “thất kinh” với mức án Hội đồng xét xử vừa tuyên. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Minh Tuấn - Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, mức hình phạt trên là áp dụng đúng theo các quy định pháp luật hiện hành. Nếu thực tế có hành vi vi phạm như phiên tòa giả định thì mức hình phạt khi bị xét xử cũng tương tự.

Với sự quyết liệt trong công tác tuyên truyền, xử lý nghiêm hành vi vi phạm quy định về chống khai thác IUU, thời gian qua Sở NN&PTNN, Bộ đội Biên phòng, chính quyền địa phương đã có nhiều giải pháp vận động, tuyên truyền đến ngư dân, thuyền trưởng các tàu cá trong tỉnh. Việc tổ chức phiên tòa giả định lần này, với hình thức tổ chức xét xử lưu động công khai đối với hành vi phạm tội của các bị cáo trong vi phạm chống khai thác IUU, ngoài việc thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật trong việc xử lý các hành vi phạm tội liên quan đến chống khai thác IUU, thông qua đó còn giúp ngư dân hiểu rõ hơn về chủ trương của Đảng và Nhà nước ta trong công tác đấu tranh, chống khai thác IUU.

KIM PHƯỢNG