Nhà báo - Nghệ sĩ nhiếp ảnh Võ An Khánh: “Giải thưởng Hồ Chí Minh là phần thưởng cao quý nhất đời tôi”

Vừa trải qua cơn nguy kịch do bệnh tim, nhà báo - nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) Võ An Khánh nhận tin vui được Chủ tịch nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh cho công trình văn học - nghệ thuật đặc biệt xuất sắc. Cuộc đời hơn 60 năm cầm máy, với ông đây là phần thưởng danh giá, cao quý nhất sau những cống hiến không biết mệt mỏi, cũng như mang đến niềm tự hào to lớn đối với lớp kế thừa của nhiếp ảnh Bạc Liêu.

Lãnh đạo tỉnh và Nghệ sĩ nhiếp ảnh Võ An Khánh (người ngồi) tham quan các tác phẩm ảnh được sáng tác trong thời chiến của tác giả. Ảnh: H.T

NGỜI SÁNG HÌNH TƯỢNG NỮ CHIẾN SĨ

 “Anh hùng - Bất khuất - Trung hậu - Đảm đang” là bộ ảnh mà NSNA Võ An Khánh đã chắt lọc trong số hàng trăm tác phẩm được ghi chép lại trong thời chiến, cũng là công trình được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh. Với 10 bức ảnh, tác giả đã khắc họa hình ảnh những nữ chiến sĩ quả cảm, mang phẩm chất anh hùng của phụ nữ Việt Nam “giặc đến nhà đàn bà cũng đánh”.

Các tác phẩm được chụp trên địa bàn tỉnh Cà Mau trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cam go, ác liệt. Bộ ảnh là những thước phim lịch sử về đội quân tóc dài huyện Cái Nước tham gia đấu tranh chính trị, lớp học dã chiến trong tầm đạn quân thù do các chị giảng dạy, giờ sinh hoạt văn nghệ của các nữ chiến sĩ… Khai thác cận cảnh hình tượng phụ nữ trong thời chiến, NSNA Võ An Khánh đã ghi lại khoảnh khắc chị Dương Thị Cẩm Vân - người liên tục 6 tháng liền bám chiến hào bao vây đánh địch, Trung đội phó Đội nữ pháo binh Cái Nước - Huỳnh Thị Dung trên đường hành quân, nữ chiến sĩ Cái Nước áp giải tù binh sau chiến thắng ở Đòn Dong.

Bằng sự nhạy bén của nhà báo chiến trường và chất nghệ sĩ, Võ An Khánh với bộ ảnh “Anh hùng - Bất khuất - Trung hậu - Đảm đang” đã làm ngời sáng thêm hình tượng anh hùng của phụ nữ Việt Nam - những hậu phương vững chắc đã xông pha ra tiền tuyến góp phần làm nên trang sử vẻ vang của dân tộc.

NSNA Võ An Khánh ngồi xe lăn sáng tác tại một sự kiện văn hóa của Bạc Liêu năm 2014. Ảnh: H.T

TRUYỀN ĐỘNG LỰC CHO LỚP KẾ THỪA

Đến thăm NSNA Võ An Khánh tại nhà riêng, dù tình trạng sức khỏe còn khá yếu nhưng ông không giấu được sự xúc động. Đôi mắt mờ đục ở cái tuổi gần 90 liên tục ánh lên niềm vui, vẻ tự hào. Ông nhớ như in tên nhân vật, bối cảnh sáng tác từng tác phẩm. Có lẽ, với ông đó không chỉ là những tác phẩm đơn thuần mà còn là tâm huyết, sự lăn lộn bất chấp hiểm nguy để ghi lại khoảnh khắc của lịch sử.

NSNA Võ An Khánh bộc bạch: “Do tuổi cao sức yếu nên tôi không còn cầm máy, vì vậy tôi có một mong muốn là lực lượng nhiếp ảnh trẻ tỉnh nhà sẽ tiếp tục kế thừa những thành quả, truyền thống mà lớp người đi trước, trong đó có tôi đã dày công gây dựng. Đó là cầm máy bằng tất cả tình yêu nghề, trách nhiệm với quê hương, dùng nhiếp ảnh để quảng bá vẻ đẹp của đất và người Bạc Liêu đến bạn bè gần xa”.

Tám năm trước, Bạc Liêu tổ chức vòng Chung khảo khu vực phía Nam cuộc thi Hoa hậu Việt Nam, giới nhiếp ảnh tham gia tác nghiệp sự kiện này đều cảm thấy nể phục trước việc NSNA Võ An Khánh ngồi xe lăn đi sáng tác ảnh. Và với khối “tài sản” ảnh đồ sộ, đặc biệt là vinh dự được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh cao quý, ông chính là tấm gương truyền động lực cho lớp kế thừa ra sức cống hiến.

Trong tập sách ảnh “Việt Nam trong trái tim tôi” của NSNA Võ An Khánh, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy - Lê Thị Ái Nam đã dành những lời trân trọng: “Ông đã ghi lại những khoảnh khắc hiếm hoi của lịch sử và cuộc sống mà không phải ai đã từng cầm máy đều có được; khoảnh khắc ấy đã khắc sâu, in đậm trong từng tác phẩm và tạo nên một người chiến sĩ - nghệ sĩ Võ An Khánh”.

Ông đã lưu giữ cho chúng ta bộ sưu tập ảnh có giá trị tư liệu và nghệ thuật trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, trong xây dựng quê hương trên vùng đất Bạc Liêu - Cà Mau và những vẻ đẹp của đất nước, con người Việt Nam mà ông đã đi qua. Tập sách ảnh như một công trình nghệ thuật được lựa chọn từ hàng chục ngàn bức ảnh mà NSNA Võ An Khánh đã dành trọn niềm đam mê sáng tạo để hiến tặng cho đời.

HỮU THỌ