Văn hóa - Nghệ thuật
Nhớ vị chua trái giác
“Má ơi, trái giác nè, hái vô nấu canh chua đi. Ôi nhiều trái chín quá, tím đen luôn nè”, nhìn hai đứa con giành nhau hái từng chùm giác chín, lòng tôi lại miên man về miền ký ức tuổi thơ...
Tôi nhớ má lom khom chọn những chùm giác già bóng mẩy, nhớ món canh chua trái giác do má nấu, ăn đã no bụng rồi mà miệng cứ thòm thèm muốn ăn thêm. Không riêng tôi mà cả nhà đều thích cái vị chua đặc trưng của loại trái có sẵn sau vườn. Thích trái giác nên khi chúng bò quanh hàng rào sau mương nhà, má vẫn cứ để chúng mọc tự nhiên, thỉnh thoảng mới cắt tỉa để chúng bò ngay ngắn cho đẹp.
Tôi thích vị chua thanh của canh cá rô nấu với trái giác già gần chín. Má dạy rằng, để nồi canh chua có vị đậm đà, trái giác sau khi hái về rửa sạch thì cho vào nồi nấu mềm sau đó nghiền nát, lọc lấy nước. Món canh chua sẽ ngon và kích thích vị giác hơn khi có sự hòa quyện với các loại rau như: rau muống, bông so đũa, ngò gai và chút ớt cho the the đầu lưỡi.
Tôi nhớ nồi cá nâu má kho có màu tím phơn phớt trông đẹp mắt. Cá nâu có thịt béo, mềm, thơm ngon, kho thấm nước trái giác rồi chấm với bông súng nhổ dưới mương nhà để ăn cùng cơm trắng thì còn gì bằng. Má tôi bảo khi thưởng thức rau muống, rau ngổ luộc hoặc bông súng hái dưới mương chấm cùng nước cá nâu kho trái giác thì vị ngọt, dai, béo của cá nâu hòa lẫn vị chua ấy mới đúng điệu.
Dây giác có sức sống rất mãnh liệt, vào mùa nắng sẽ tàn nhưng mùa mưa đến lại đâm chồi và phát triển rất nhanh. Trái giác có hình nút áo, hơi dẹt, dính với nhau thành từng chùm. Khi còn non, trái nhỏ như hạt đậu xanh. Càng lớn, trái to khoảng đầu ngón tay út. Trái giác chín có màu tím hoặc đen thẫm giống như màu trái nho đen chín. Vì vậy, người dân quê nội tôi gọi trái giác một cái tên rất mỹ miều là trái nho rừng.
Hè về, những cơn mưa chợt đến chợt đi giúp cây cối đâm chồi nảy lộc, tôi lại nhớ da diết món canh chua trái giác má thường nấu cho ăn ở những ngày thơ bé. Món canh chua giản dị ấy đã thấm đẫm vào tuổi thơ tôi, và theo tôi lớn lên cùng những mùa hè. Và bây giờ vẫn còn thơm lựng trong tôi mỗi khi ký ức những ngày thơ bé ùa về...
Trần Thị Hoài Thương