Tưởng nhớ 14 năm ngày mất nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (1/4/2011 - 1/4/2015): Nhạc Trịnh cho mọi người

Lúc học đại học, tôi được một người thầy cũ giảng giải về ca khúc Tôi ơi đừng tuyệt vọng của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Nói thật, với suy nghĩ còn non nớt, những trải nghiệm chưa đủ chín chắn trong cuộc sống của một sinh viên vừa bước qua tuổi hai mươi trẻ trung, tôi hiểu nhưng không thể cảm hết ý nghĩa sâu xa những ca từ của bài hát…

Gần 20 năm sau, những vấp váp, buồn - vui chất chồng, tôi đã không ít lần tự nhủ lòng: “Đừng tuyệt vọng, tôi ơi đừng tuyệt vọng”. Nhạc Trịnh Công Sơn là thế, càng lớn tuổi, càng nếm trải những dư vị ngọt ngào hay đắng cay của cuộc đời, người ta sẽ càng thấm nhạc Trịnh như một ly trà ấm lúc chiều tà, nhẹ nhàng xoa dịu những nỗi đau, cho ta những chiêm nghiệm lắng đọng về tình người, tình đời. Nhạc Trịnh không ồn ào, vồn vã nhưng càng nghe lại càng “say” như thể đó là tiếng nói trong lòng đang vang vọng, là chân lý sống ta đang kiếm tìm giữa mênh mang dòng đời.

Có người cho rằng, nhạc Trịnh kén người nghe. Tôi thì không đồng tình. Có thể mọi người sẽ có một cách hiểu, cách cảm khác nhau, nhưng tôi đã từng biết nhiều người với thành phần xuất thân khác nhau đều có một bản nhạc Trịnh làm “tủ” cho mình. Cô bạn là viên chức chọn cho mình phương châm sống “Mỗi ngày tôi chọn một niềm vui” như một cách nhắc nhở mình về tinh thần lạc quan giữa bộn bề, khó khăn của công việc, giữa những đua chen công danh và quyền lợi. “Và như thế tôi sống vui từng ngày/ Và như thế tôi đến trong cuộc đời/ Đã yêu cuộc đời này bằng trái tim của tôi”, nhạc Trịnh không lên gân về cách sống nhưng mở cho mình con đường đi đúng đắn nhất trong cuộc sống này. “Mình chọn cách yêu thương mọi người bằng trái tim để có những ngày vui thật sự”, người bạn của tôi vẫn hay tâm sự một cách thật lòng như thế.

Ở tiệm rửa xe tôi hay ghé, người đàn ông đứng tuổi tóc hoa râm thường hay ngân nga khi làm việc “Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi...”. Gần 60 tuổi đời, không vợ con, lầm lũi, cô đơn giữa cuộc đời, ông bảo dường như Trịnh Công Sơn viết riêng bài hát này cho mình. Tuy nhiên, ông không cảm thấy bi quan mà vẫn trân trọng từng ngày đang sống. Kiếp thân ông rồi sẽ trở về cùng cát bụi nhưng bởi mỗi ngày “mặt trời soi sáng tim” nên dù mệt nhoài, dù đã hết một kiếp rong chơi, ông vẫn sống cho ra sống một kiếp con người.

Trong những sự kiện lớn, nghe nhiều bạn trẻ cùng nhau hát vang bài Nối vòng tay lớn, tôi lại thấy rực cháy trong tim họ niềm tự hào dân tộc, lòng tự tôn về một đất nước tươi đẹp, vẹn toàn từ thành phố đến thôn xa vời vợi. Những vòng tay nối thật chặt theo từng câu hát mạnh mẽ, những ánh mắt sáng ngời với ý chí “ta đi vòng tay lớn mãi để nối sơn hà”.

Nhạc Trịnh Công Sơn cũng không chỉ dành riêng cho người lớn. Bài hát Em là hoa hồng nhỏ với những lời hát trong veo mà tràn đầy tình cảm “Em sẽ là mùa xuân của mẹ, em sẽ là màu nắng của cha…”, hồn nhiên và trong sáng như chính tuổi thần tiên của trẻ thơ. Hay câu chuyện Huyền thoại mẹ được ông tôn vinh những người mẹ vĩ đại trong cuộc kháng chiến vệ quốc của dân tộc đã thấm đẫm vào bao trái tim người yêu nhạc cách mạng.

Tôi không nhớ tất cả những ca khúc của Trịnh Công Sơn. Nhiều người yêu nhạc Trịnh có lẽ cũng không thể nhớ hết những bài hát của người nhạc sĩ tài hoa này. Nhưng những triết lý sống, những điều vô thường hay tình yêu đất nước, tình yêu đôi lứa giản dị mà sâu sắc trong các ca khúc của ông vẫn được mọi người nằm lòng. Nhạc của Trịnh Công Sơn dành tặng cho mọi người trong cuộc đời và mỗi người soi thấy bóng mình trong mỗi nhạc phẩm của ông. Vì vậy mà nhạc Trịnh Công Sơn trở nên bất hủ!

HÀ ANH