10 năm xây dựng nông thôn mới: Nâng cao thu nhập và giảm nghèo bền vững

Qua 10 năm thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới (XDNTM), Bạc Liêu đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Từ đó góp phần tạo những tiền đề, động lực to lớn hướng đến thực hiện thắng lợi mục tiêu công nghiệp hóa - hiện đại hóa nông nghiệp - nông thôn.

Đồng chí Nguyễn Xuân Cường - Bộ trưởng Bộ NN&PTNT (bìa trái) trò chuyện với nông dân huyện Hòa Bình nuôi tôm siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao. Ảnh: P.T.C

SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN

Một trong những nhiệm vụ quan trọng và mang tính hàng đầu trong XDNTM là không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nông dân. Bởi, nông dân vừa là chủ thể và là mục tiêu trong phát triển nông nghiệp - nông thôn. Không chỉ thế, trong thực hiện 19 tiêu chí về XDNTM, nâng cao thu nhập cho nông dân là tiêu chí quan trọng và mang tính chi phối các tiêu chí khác.

Xuất phát từ ý nghĩa và tầm quan trọng đó, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tích cực chỉ đạo các địa phương tập trung thực hiện tốt tiêu chí này, xem đây là khâu đột phá trong XDNTM. Trong đó, ưu tiên phát triển sản xuất, xây dựng và nhân rộng các mô hình hiệu quả, cách làm hay.

Đến nay, toàn tỉnh đã xây dựng hơn 70 mô hình sản xuất mang lại lợi nhuận hàng trăm triệu đồng/ha và giải quyết nhiều việc làm cho lao động nông thôn. Điển hình là mô hình nuôi tôm thẻ siêu thâm canh 2 giai đoạn; mô hình trồng dưa hấu trên giàn; nuôi kết hợp tôm thẻ chân trắng và tôm càng xanh ở vùng có độ mặn thấp; mô hình trình diễn nuôi cá dứa; nuôi gà Đông Tảo thuần; nuôi gà ri lai; mô hình trồng rau an toàn trong nhà lưới kết hợp hệ thống tưới phun; nuôi tôm càng xanh toàn đực xen lúa; mô hình canh tác lúa thông minh trên nền đất tôm - lúa...

Ngoài ra, nông dân trong tỉnh còn xây dựng được 23 cánh đồng lớn với diện tích canh tác trên 11.640ha; liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa (năm 2019) trên 50.000ha, sản lượng lúa được doanh nghiệp bao tiêu ước đạt 312.000 tấn. Đặc biệt là phát triển mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao, năng suất bình quân đạt gần 30 tấn/ha mặt nước, đem lại lợi nhuận cho người nuôi hàng chục tỷ đồng/năm…

Sự ra đời của các mô hình sản xuất hiệu quả gắn với thực hiện tốt tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững đã góp phần cải thiện, nâng cao thu nhập cho nông dân. Nếu năm 2016, thu nhập của nông dân chỉ đạt 25,74 triệu đồng/người/năm, thì đến năm 2018 đã đạt 31,14 triệu đồng/người/năm, và ước tính đến cuối năm 2019 sẽ đạt 54 triệu đồng/người/năm. Đến nay, toàn tỉnh có 48/49 xã đạt tiêu chí về thu nhập (tăng 7 xã so với năm 2016), đạt 97,96% so với kế hoạch; dự kiến đến năm 2020 có 49/49 xã đạt tiêu chí về thu nhập.

 Mô hình trồng dưa hấu trên giàn của nông dân huyện Phước Long. Ảnh: L.D

GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG

Để rút ngắn khoảng cách giàu - nghèo và tạo môi trường bình đẳng trong phát triển, giảm nghèo được xác định là một trong những công tác quan trọng trong XDNTM. Vì vậy, cùng với thực hiện tiêu chí số 11 về giảm nghèo và an sinh xã hội theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XV) còn ban hành Nghị quyết số 1 về giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016 - 2020 với mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo hàng năm từ 2 - 3%.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã phân công các ngành tỉnh hỗ trợ, đỡ đầu hộ nghèo; các huyện, thị, thành phố và doanh nghiệp hỗ trợ hộ nghèo theo điều kiện thực tế của hộ. Bình quân mỗi năm, Bạc Liêu có hơn 7.000 lượt hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ vốn, trao phương tiện sản xuất, giải quyết việc làm với tổng số tiền vận động đóng góp Quỹ Vì người nghèo và An sinh xã hội tỉnh từ năm 2016 - 2018 hơn 268 tỷ đồng. Đặc biệt, nhiều địa phương đã xây dựng những mô hình hay về giảm nghèo bền vững. Dự kiến đến cuối năm 2019, 3 xã nông thôn mới (NTM) ở TP. Bạc Liêu sẽ không còn hộ nghèo và huyện Phước Long giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 1,09 của năm 2018 xuống còn 0,7%.

Trong thực hiện công tác giảm nghèo ở các xã NTM, Bạc Liêu đã tập trung thực hiện tốt và có hiệu quả các chính sách đặc thù, ưu tiên nguồn lực giúp hộ nghèo, cận nghèo người dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo, như: hỗ trợ nhà ở, cấp thẻ bảo hiểm y tế, chính sách tín dụng hộ nghèo, hỗ trợ giáo dục - đào tạo, hỗ trợ quà tết, hỗ trợ tiền điện, hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng, phát triển sản xuất. Chỉ tính riêng chính sách hỗ trợ chăm sóc sức khỏe cho hộ nghèo, từ năm 2016 đến nay, Bạc Liêu đã đầu tư trên 549 tỷ đồng để mua thẻ bảo hiểm y tế cấp cho trên 878.220 lượt người nghèo, cận nghèo và  đồng bào dân tộc thiểu số. Nhờ thực hiện những giải pháp trên, tỷ lệ hộ nghèo năm 2018 giảm xuống còn 4,3% (năm 2016 là 12,24%) và bình quân mỗi năm giảm 3,75%.

Nông dân TP. Bạc Liêu thu hoạch tôm công nghiệp. Ảnh: L.D

THI ĐUA XDNTM

Tiếp tục phát huy những kết quả đạt được và đẩy mạnh phong trào thi đua chung sức XDNTM, Bạc Liêu phấn đấu đến năm 2025 có 49/49 xã (100%) đạt chuẩn NTM. Trong đó, Phước Long đạt chuẩn huyện NTM kiểu mẫu; TP. Bạc Liêu hoàn thành nhiệm vụ NTM kiểu mẫu; huyện Vĩnh Lợi, huyện Hồng Dân đạt chuẩn huyện NTM; TX. Giá Rai hoàn thành nhiệm vụ XDNTM; mỗi huyện còn lại có ít nhất 1 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.

Để hoàn thành các mục tiêu trên, Bạc Liêu sẽ tiếp tục tập trung huy động nhiều nguồn lực đầu tư cho phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội ở vùng nông thôn. Tiếp tục phát huy vai trò chủ thể của người nông dân gắn với huy động sự tham gia của các doanh nghiệp đầu tư vào phát triển nông nghiệp - nông thôn. Khuyến khích phát triển các mô hình liên kết hợp tác sản xuất hàng hóa lớn, giải quyết nhiều việc làm và ứng dụng công nghệ cao.

Đặc biệt, tập trung thực hiện có hiệu quả tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp từ việc quy hoạch, tổ chức lại sản xuất theo hướng chọn khoa học - công nghệ làm khâu đột phá. Phát huy có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế của 2 vùng sản xuất Nam và Bắc Quốc lộ 1A, trong đó sản xuất con tôm sạch là đối tượng kinh tế chủ lực. Từ đó góp phần đưa Bạc Liêu trở thành thủ phủ của ngành tôm công nghiệp của cả nước.

LƯ TRUNG