Giống lúa ST: Bén duyên trên đồng đất Bạc Liêu

Chia sẻ về hướng liên kết phát triển, nhân rộng giống lúa ngon ST trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu, kỹ sư Hồ Quang Cua - cha đẻ của loại gạo ngon nhất thế giới này cho biết: “Gạo ST 24 sau khi đoạt giải đã được rất nhiều địa phương trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long ưu tiên lựa chọn cho những vùng chuyển đổi, không chỉ ở tính thích nghi cao, chất lượng thơm ngon, mà còn rất dễ đạt năng suất cao. Riêng đối với Bạc Liêu, tôi và các kỹ sư trong nhóm sẽ tích cực hỗ trợ trong việc canh tác hai giống lúa ST 24, ST 25 để giúp bà con nông dân nâng cao thu nhập”.

Nông dân huyện Phước Long cải tạo bờ bao cho ruộng lúa ST 24.

Tư duy mới trên cánh đồng cũ

Năm nay, thời tiết khá thuận lợi nên lúa - tôm đều phát triển rất tốt. Theo tính toán của ông Bùi Văn To (xã Phước Long, huyện Phước Long), vụ này ông thu về lúa sạch khoảng 500kg/công; trong khi tôm càng xanh sẽ cho thu nhập sau tết. Sau đó đến khoảng tháng 4, ông sẽ đưa nước mặn vào luân canh một vụ tôm…

Dừng chân bên những cánh đồng lúa ST 24 đang vào độ chín vàng, chúng tôi cảm nhận rất rõ niềm vui của nông dân nơi đây. Mọi hoài nghi trước khi thực hiện gieo trồng thí điểm giống lúa này trên vùng đất phèn mặn giờ đã tan biến, thay vào đó là lòng tin tuyệt đối vào chủ trương đổi mới phương thức sản xuất của tỉnh có tác dụng thúc đẩy nông nghiệp phát triển lên tầm cao mới. Không chỉ được mùa, giống lúa ST 24 còn có giá cao hơn hẳn so với giống lúa khác. Ngay từ đầu vụ thu hoạch, thương lái ở nhiều nơi đã tìm đến, đặt cọc mua với giá 6.500 - 6.600 đồng/kg lúa tươi. So với các giống lúa khác, giá lúa ST 24 cao hơn từ 1.200 - 1.500 đồng/kg.

“Có thể nói, sản xuất lúa - tôm là mô hình không mới đối với nông dân trong tỉnh. Song, để mô hình ngày càng phát triển, tỉnh khuyến khích nông dân áp dụng mô hình “lúa thơm - tôm sạch” mà chủ lực là hai giống lúa ST 24, ST 25 và xem đây là giải pháp giúp bà con nông dân trong vùng chuyển đổi tăng thêm thu nhập, sản xuất thân thiện với môi trường, giúp mô hình phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu”, ông Lưu Hoàng Ly - Giám đốc Sở NN&PTNT, cho biết.

Phơi lúa ST 24 ở một cơ sở thu mua lúa trên địa bàn huyện Phước Long. Ảnh: C.L

“Lúa thơm - tôm sạch”

Để phát huy các tiềm năng, thế mạnh từ mô hình sản xuất lúa - tôm, cùng với việc liên kết, đặt hàng các nhà khoa học nghiên cứu giải pháp giúp nông dân tăng năng suất, thích ứng với tình hình biến đổi khí hậu, Bạc Liêu đã và đang tập trung giúp nông dân tăng thu nhập bằng mô hình “lúa thơm - tôm sạch”. Mô hình sản xuất này tuy mới triển khai thí điểm nhưng hứa hẹn sẽ tạo nên những đột phá và mang lại nhiều lợi nhuận cho nông dân. Đây cũng chính là thực hiện “mục tiêu kép”, vì sản xuất giống lúa ST 24, ST 25 theo quy trình sạch sẽ tác động tích cực cho việc nuôi con tôm sạch trên đất lúa. Song, cái được hơn cả chính là giá trị mang lại từ giống lúa ST 24, ST 25 đã làm thay đổi nhận thức trong cách nghĩ, cách làm, tập quán canh tác của nông dân, giúp nông dân biết áp dụng nhiều mô hình sản xuất tổng hợp mang lại hiệu quả kinh tế cao, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu. Vấn đề còn lại là làm sao quy hoạch, tổ chức lại sản xuất một cách hợp lý và đặc biệt là làm tốt hơn nữa công tác quảng bá, xúc tiến thị trường tiêu thụ.

Cùng với thay đổi giống lúa canh tác trên vùng đất luân canh, tỉnh còn vận động nông dân ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất để tăng năng suất, chất lượng, tiết kiệm chi phí. Thấy hiệu quả, bà con tích cực ứng dụng phương pháp canh tác “3 giảm - 3 tăng”, “1 phải - 5 giảm”, thực hiện mô hình quản lý rầy nâu, quản lý dinh dưỡng, bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá, trồng lúa sử dụng 100% phân bón hữu cơ và thuốc bảo vệ thực vật vi sinh, bón phân theo bảng so màu lá lúa, mô hình ghi chép sổ tay theo tiêu chuẩn GAP…

Cái được của mô hình “lúa thơm - tôm sạch” là giải quyết được bài toán về mô hình liên kết “4 nhà” và các bên tham gia mô hình đều hưởng lợi cao nhất. Lợi ích của nông dân và doanh nghiệp đều được quan tâm, đồng thời cùng nhau chăm lo nên hiệu quả mang lại rất cao, gấp nhiều lần so với sản xuất truyền thống. Đây là hướng đi mới trong sản xuất nông nghiệp chất lượng cao theo hướng bền vững cho các địa phương hiện nay.

Chí Linh