Cộng đồng đoàn kết, quyết tâm hướng tới một thế giới không còn bệnh lao

Ngày 24/3/1882, nhà bác học người Đức - Robert Kock công bố tìm ra trực khuẩn lao (Mycobacterium Tuberculosis) khi xét nghiệm đờm của người mắc bệnh phổi. Kỷ niệm 100 năm ngày tìm ra trực khuẩn lao của Robert Kock vào năm 1882, Tổ chức Y tế thế giới, Hiệp hội Bài lao và Bệnh phổi Quốc tế lấy ngày 24/3 làm Ngày Thế giới phòng chống lao và trở thành sự kiện sức khỏe quan trọng trên toàn cầu.

Ở Việt Nam, Ngày Thế giới phòng chống lao 24/3 được tổ chức hằng năm nhằm nâng cao sự hiểu biết của cộng đồng về bệnh lao, nhắc nhở, kêu gọi sự quan tâm của mọi người, các nhà tài trợ, các tổ chức xã hội và cộng đồng cùng đoàn kết, quyết tâm loại trừ bệnh lao ra khỏi cộng đồng.

Gánh nặng bệnh lao lên cuộc sống mỗi người và xã hội

Bệnh lao vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các bệnh truyền nhiễm, rất dễ dàng lây lan ra cộng đồng một cách âm thầm mà không dễ gì phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Người mắc lao không tử vong ngay, bệnh âm thầm diễn tiến, phát hiện muộn và đã lây lan ra cộng đồng xung quanh khi một người được xác định bệnh lao. Bệnh nhân tử vong chủ yếu là do chưa được phát hiện và điều trị kịp thời. Công tác giám sát, phát hiện sớm, chủ động truy vết không những cứu sống người bệnh mà còn cắt đứt nguồn lây lan lao ra cộng đồng, giảm nhanh dịch tễ bệnh lao và giảm gánh nặng tác hại của bệnh lao gây ra cho gia đình và xã hội. Trong số những người mắc lao thì có khoảng 95% là bệnh nhân lao thường và 5% bệnh nhân lao kháng thuốc. Về chi phí cho chẩn đoán và điều trị bệnh lao: có tới 63% trong số những bệnh nhân lao thường, 98% trong số những bệnh nhân lao kháng thuốc đối mặt với chi phí tốn kém vượt quá 20% thu nhập hằng năm của cả hộ gia đình và có tới 70% người mắc lao ở trong độ tuổi lao động gây mất sức lao động, làm giảm thu nhập. Không ai được miễn trừ không mắc lao, nhưng người thu nhập thấp có nguy cơ mắc lao cao hơn 2,5 lần và “đói nghèo” đã khiến họ không đủ điều kiện để tiếp cận việc điều trị, chữa lành bệnh lao hoàn toàn. Bệnh lao có tác động đáng kể và bao trùm đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân và việc điều trị lành bệnh lao đã có tác dụng tích cực trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống.

Lao kháng thuốc - cuộc chiến cam go và tốn kém

Tình trạng lao đa kháng thuốc chủ yếu được xác định là do người bệnh điều trị không đúng, không đủ, không tuân thủ chỉ định của bác sĩ; thầy thuốc không đủ thời gian để tư vấn cho bệnh nhân, và chưa hỗ trợ tích cực cho người bệnh, có những bệnh nhân thuốc để tận miệng mà không uống, vì họ nản chí, chán ăn và mệt mỏi, do thuốc lao ảnh hưởng nhiều đến gan, thận.

Phòng chống bệnh lao, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của người dân chính là một trong những tiêu chí về phát triển kinh tế - xã hội quan trọng của lãnh đạo Đảng và chính quyền. Để có thể tiến tới thanh toán bệnh lao vào năm 2030 theo mục tiêu cơ bản của Chiến lược Quốc gia phòng chống bệnh lao, ngoài việc tăng cường tuyên truyền dưới nhiều hình thức, nhằm nâng cao kiến thức phòng bệnh cho mọi người, cần sự chung tay của cả cộng đồng, tập trung vào các hoạt động phát hiện, phối hợp với các hệ thống y tế công và tư nhân trong công tác phòng chống bệnh lao, áp dụng có hiệu quả các kỹ thuật chẩn đoán mới, chú trọng chất lượng quản lý điều trị, triển khai thực hành xử trí tốt bệnh hô hấp ở tuyến y tế cơ sở… Chủ động phát hiện người mắc lao ở người nhiễm HIV, đối tượng ở các trại giam... Mở rộng quản lý lao kháng đa thuốc, tăng cường công tác sàng lọc lao trẻ, bao gồm cả điều trị bệnh lao và điều trị dự phòng lao.

BS. PHƯỚC NHƯỜNG