Những kinh nghiệm bước đầu trong điều trị F0 tại nhà

TP. Bạc Liêu, TX. Giá Rai, huyện Phước Long, huyện Đông Hải… đang cách ly,  điều trị F0 không triệu chứng tại nhà và từ tháng 12, huyện Vĩnh Lợi cũng tiến hành thí điểm công tác này. Đến nay, toàn tỉnh có 951 F0 điều trị tại nhà, chiếm tỷ lệ gần 2/10 số bệnh nhân COVID-19 đang được chữa bệnh. Các địa phương đã có những chia sẻ kinh nghiệm bước đầu về cách ly, điều trị F0 tại nhà.

Bà Huỳnh Thị Kiều Linh - Phó Chủ tịch UBND Phường 2 (TP. Bạc Liêu) trao giấy chứng nhận đã hoàn thành cách ly, điều trị COVID-19 tại nhà cho bà T.K.C, đường Nguyễn Trung Trực, khóm 1. Ảnh: N.Q

“VẮC-XIN TINH THẦN” LẠC QUAN

Chị O.M.L cùng 4 người thân vừa hoàn thành cách ly, điều trị bệnh COVID-19 tại nhà ở Phường 2 (TP. Bạc Liêu). Gia đình chị có 8 người mắc bệnh, gồm 3 người trên 50 tuổi được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Thanh Vũ Medic II, 5 người còn lại (trong đó có 3 trẻ dưới 5 tuổi) đủ điều kiện cách ly, điều trị tại nhà từ cuối tháng 11/2021. Chị L. chia sẻ việc điều trị tại nhà quan trọng nhất là “vắc-xin tinh thần” giữ tâm lý lạc quan, uống bổ sung vitamin C mỗi ngày và giữ liên lạc với trạm y tế.

Có thể nói, Phường 2 là địa phương đầu tiên của Bạc Liêu thực hiện cách ly, điều trị F0 không triệu chứng tại nhà (từ giữa tháng 11/2021). Bệnh nhân đầu tiên là ông N.V.H - cán bộ UBND Phường 7, thường trú trên địa bàn. Sau ca này, từ ngày 24/11, phường tiếp tục điều trị F0 thể nhẹ tại nơi cư trú, tính đến nay đã điều trị 30 ca. Bác sĩ Tô Hoàng Giang - Trưởng trạm Y tế Phường 2, cho biết điều cần thiết nhất là kết nối Zalo thông suốt với người bệnh, qua mạng xã hội này, nhân viên y tế và bệnh nhân hoàn thành hồ sơ bệnh án; hướng dẫn, theo dõi sức khỏe F0, khuyến khích họ tập thể dục hoặc vận động thể lực nhẹ (phù hợp tình trạng sức khỏe), tập thở ít nhất 15 phút mỗi ngày. Thực hiện nghiêm mốc lấy mẫu xét nghiệm kháng nguyên SARS-CoV-2 bằng phương pháp RT-PCR vào ngày thứ 9, nếu âm tính thì cho “xuất viện”, còn không thì tiếp tục lấy mẫu vào ngày thứ 14 và ngày thứ 21.

Còn tại xã Vĩnh Trạch Đông, Trung tâm Y tế thành phố tăng cường y sĩ Lê Cao Tài tham gia cùng Trạm Y tế xã và 2 trạm y tế lưu động điều trị F0 tại chùa Xiêm Cán và 4 nhà dân. Theo bà Phan Thanh Thảo - Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Trạch Đông, trong công tác này, đầu tiên là khâu xét chọn phải đáp ứng các điều kiện của Sở Y tế hướng dẫn. Lãnh đạo thành phố trực tiếp xuống cùng xã khảo sát điều kiện nhà cửa của F0 và cử người tham gia quản lý, chăm sóc bệnh nhân. Bác sĩ Lưu Đức Hiệp - Trưởng trạm Y tế xã lập nhóm Zalo F0 điều trị tại nhà để lúc 19 giờ hàng ngày, bác sĩ điều trị và bệnh nhân trao đổi thông tin, giải đáp thắc mắc và hướng dẫn cách chăm sóc sức khỏe.

Nhà có F0 đang cách ly điều trị tại khóm 2 (phường Láng Tròn, TX. Giá Rai).

TRẠM Y TẾ LƯU ĐỘNG - VAI TRÒ NÒNG CỐT

Đối với TX. Giá Rai, khi Sở Y tế có kế hoạch cách ly, điều trị tại nhà F0 không triệu chứng, địa phương này tiến hành thí điểm hơn 30 trường hợp. Sau đó, mở rộng đại trà trên 170 bệnh nhân COVID-19 đủ điều kiện. Ông Huỳnh Văn Dũng - Giám đốc Trung tâm Y tế TX. Giá Rai đúc kết kinh nghiệm, muốn làm tốt công tác này, trước hết cần kiện toàn lại các trạm y tế lưu động. Nhân viên trạm y tế lưu động cần nhận thức đúng rằng chỉ có khoảng 10% F0 là cần họ trực tiếp đến nhà thăm khám, còn đa phần bệnh nhân chủ động nộp hồ sơ bệnh án, thông báo diễn biến sức khỏe 2 lần/ngày cho cán bộ y tế qua Zalo. Do đó, nguy cơ lây nhiễm bệnh đối với nhân viên y tế là thấp.

Địa phương này đã thành lập đội y tế từ xa hỗ trợ theo dõi F0 điều trị tại nhà, do bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Hoàng Phi cùng các bác sĩ thị xã, được các bác sĩ của TP. Hồ Chí Minh trợ giúp đảm trách. Các bác sĩ rải đều địa bàn, đảm bảo theo dõi chặt và tư vấn cho các bệnh nhân COVID-19 không triệu chứng được cách ly, điều trị tại nhà. Thị xã cũng huy động nhiều y, bác sĩ nghỉ hưu, nghỉ việc tham gia theo dõi, tư vấn, chăm sóc nhóm F0 này. Đồng thời huy động người dân có xe ô tô tham gia cùng Trung tâm Y tế thị xã vận chuyển F0 diễn tiến bệnh nặng. Khi nồng độ oxy trong máu của F0 xuống thấp, bình oxy y tế và điều dưỡng phải kịp thời có mặt để xử trí.

Ca bệnh COVID-19 trên địa bàn tỉnh vẫn tăng, trong đó, có thời điểm số ca phát sinh tại cộng đồng chiếm hơn phân nửa. Từ đó, khiến nhiều cơ sở thu dung, điều trị bệnh nhân COVID-19 hết giường. Để giảm tải cho các cơ sở này, không có cách nào khác là thực hiện cách ly, điều trị tại nhà F0 thể nhẹ. Cuối tháng 8/2021, Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn người nhiễm COVID-19 theo dõi sức khỏe tại nhà. Và sau gần 1 tháng UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch cách ly, điều trị tại nhà F0 không triệu chứng, Bạc Liêu bước đầu đã có kinh nghiệm thực hiện công tác này. Kết hợp hướng dẫn của Trung ương, hỗ trợ của nhân viên y tế tuyến trên và kinh nghiệm bước đầu đó, các địa phương dần tự tin cách ly, điều trị tại nhà người nhiễm COVID-19 không triệu chứng.

NGUYỄN QUỐC

Thạc sĩ, bác sĩ Võ Thị Hạnh Vi (Khoa Điều trị COVID-19 số 2 - Bệnh viện Nguyễn Tri Phương TP. Hồ Chí Minh): Phải dự liệu các tình huống phát sinh

Trong giai đoạn số lượng bệnh nhân COVID-19 tăng nhanh, địa phương không đủ cơ sở thu dung, điều trị thì cần quyết định cho bệnh nhân không triệu chứng cách ly, điều trị tại nhà. Có những yêu cầu để mình thực hiện tốt việc cách ly, điều trị F0 tại nhà. Yêu cầu đầu tiên là bệnh nhân đó nên trong độ tuổi từ 18 - 50, không có bệnh nền; nơi cách ly bệnh nhân đảm bảo có phòng riêng, không có người già, trẻ em sống chung.

Về chăm sóc bệnh, có thể thực hiện qua điện thoại, đánh giá triệu chứng cho bệnh nhân. Và quan trọng nhất là theo dõi nồng độ oxy trong máu bệnh nhân, việc này có thể do nhân viên y tế thực hiện, nếu được thì phát máy đo SpO₂ và hướng dẫn bệnh nhân tự đo. Bệnh nhân có dấu hiệu giảm oxy là cho nhập viện ngay.

Còn về điều trị, đối với F0 điều trị tại nhà, cơ bản phác đồ điều trị cũng không có gì đặc biệt lắm, tương tự như điều trị các F0 tại cơ sở thu dung, điều trị.

Thực tế, nhân viên y tế đã hướng dẫn bệnh nhân, nhưng do lượng F0 quá nhiều, đội ngũ y tế không đủ thì có những trường hợp bệnh nhân cảm thấy mệt, khó thở mà mình chưa tới kịp. Vấn đề nữa là, bệnh nhân trở bệnh nhanh, mặc dù đã dự tính bệnh nhân trẻ, sức đề kháng tốt nhưng một vài trường hợp bị suy hô hấp sớm, nhanh quá, nằm ngoài dự liệu của nhân viên y tế. Khi quản lý F0 trong cộng đồng nhiều, sẽ có một tỷ lệ trở nặng, địa phương phải tính đến việc đảm bảo lực lượng y tế xử lý được, kịp thời, họ gọi là tới liền.

Nếu thực hiện tốt công tác này sẽ giảm áp lực rất nhiều cho các cơ sở thu dung, điều trị bệnh nhân COVID-19.

N.Q (lược ghi)