Gia đình thời hiện đại: Sử dụng công nghệ thông thái, kết nối yêu thương

Ngày nay, với chiếc điện thoại thông minh, mọi người có thể làm việc, giải trí, trò chuyện với bạn bè… bất kể nơi đâu, thời gian nào. Về phía gia đình, những tiện ích công nghệ còn giúp tăng sự liên kết giữa các thành viên. Tuy nhiên, bên cạnh các tác động tích cực thì việc lạm dụng công nghệ số sẽ trở thành tác nhân vô hình tạo nên những xáo trộn trong cuộc sống hằng ngày và phá vỡ sự liên kết gia đình.

Chất keo gắn kết

Với nhiều tiện ích và tính năng phong phú, đa dạng, các thiết bị công nghệ đã giúp các thành viên trong gia đình từ người lớn đến trẻ nhỏ có thể giải tỏa căng thẳng, thư giãn sau thời gian học tập, làm việc mệt mỏi. Thông qua mạng xã hội, các tính năng của điện thoại thông minh mà các thành viên của nhiều gia đình tuy sống xa nhau hàng trăm ki-lô-mét, thậm chí ở ngoài nước vẫn có thể thấy mặt nhau, trò chuyện tâm sự với nhau bất cứ lúc nào và bao lâu tùy thích.

Gia đình chị Ngọc Anh (Phường 1, TP. Bạc Liêu) tuy các thành viên không cùng chung sống trong một mái nhà nhưng tình cảm vẫn luôn gắn kết. Chồng chị là bộ đội công tác tại tỉnh Kiên Giang, mỗi tháng chỉ về phép được 2 ngày. Nhờ tiện ích công nghệ và mạng xã hội nên vợ chồng chị vẫn giữ liên lạc thường xuyên, cùng nhau san sẻ chuyện nuôi dạy, chăm sóc con, mọi niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống hàng ngày.

Cũng nhờ chiếc điện thoại thông minh nên chị Ngọc Thúy (Phường 2, TP. Bạc Liêu) vẫn ngày ngày liên lạc với mẹ và chị gái đang sinh sống ở Mỹ. Chị Thúy cho biết: “Tối nào tôi cũng gọi video call hỏi thăm sức khỏe, cuộc sống và được tận mắt nhìn thấy mọi sinh hoạt của người thân. Nhờ công nghệ hiện đại đã giúp gia đình chúng tôi dù cách nhau nửa vòng trái đất nhưng luôn gần gũi, tuy xa mà gần”.

Từ đất Thanh Hóa vào Bạc Liêu lập nghiệp hơn 5 năm, tuy sống xa người thân, họ hàng, song chị Đỗ Thị Nhung (Phường 1, TP. Bạc Liêu) chưa bao giờ cảm thấy lạc lõng, da diết nhớ quê bởi ngày ngày sau giờ mưu sinh là chị lại gọi điện cho người thân và chia sẻ với nhau tất tần tật mọi chuyện, từ công việc mưu sinh, chuyện học hành của các con, kể cả việc học hỏi kinh nghiệm bếp núc…

Chị Đỗ Thị Nhung gọi video call cho người thân ở quê. Ảnh: T.Q

Lạm dụng quá đà - con dao hai lưỡi

Hiện nay, sự phát triển của công nghệ đã phủ sóng rộng khắp từ thành thị đến nông thôn. Tuy nhiên, như một con dao hai lưỡi, việc lạm dụng quá đà các thiết bị công nghệ số đã và đang gây ảnh hưởng tiêu cực tới lối sống, thói quen sinh hoạt của mỗi người, làm gia tăng khoảng cách giữa các thành viên trong gia đình.

Không còn xa lạ gì hình ảnh các gia đình từ cha mẹ và con cái mỗi người một góc sử dụng một thiết bị thông minh để xem phim, lướt Facebook, chơi game. Nhiều bậc phụ huynh còn lạm dụng điện thoại thông minh, Internet để dụ con trẻ ăn hoặc tự chơi để rảnh tay làm việc hoặc nghỉ ngơi, thay vì chơi đùa, trò chuyện cùng con. Bị ảnh hưởng bởi các thiết bị công nghệ nên sự chia sẻ, tâm sự giữa các thành viên trong gia đình ngày càng bó hẹp. Việc giao tiếp ít khiến sự liên kết, gắn chặt của các thành viên trong gia đình ngày càng cách xa, lạc lõng, hời hợt dẫn đến những nghi ngờ, bất hòa và có thể xảy ra những mâu thuẫn không đáng có.

Mặc dù đã có vợ con đề huề, thế nhưng mỗi ngày sau giờ mưu sinh, về nhà ăn uống xong là anh H. vào phòng riêng để lướt Facebook và chơi game. Việc học của con, giao lưu bạn bè, hỗ trợ vợ công việc nhà… giờ đây rất ít khi anh quan tâm đến. Vợ anh khuyên nhủ nhiều lần không được đã nộp đơn ly hôn, mỗi lần như thế anh đều hứa sửa đổi, bỏ game, song được vài ngày thì đâu lại vào đấy, cuộc sống gia đình luôn bao trùm không khí nặng nề, u uất và có nguy cơ bị phá vỡ bất cứ lúc nào.

Chính việc lạm dụng các thiết bị công nghệ đã vô tình tạo điều kiện cho sự thờ ơ, lạnh nhạt “xâm nhập” và âm thầm phá vỡ các giá trị truyền thống, sự gắn kết bền chặt trong mỗi gia đình. Không chỉ ảnh hưởng đến mối quan hệ gia đình, việc lạm dụng các thiết bị công nghệ thời gian dài sẽ khiến thể chất kiệt quệ, tinh thần bị xáo trộn, suy nghĩ tiêu cực… Thêm vào đó, trẻ em sử dụng quá nhiều các thiết bị công nghệ sẽ mắc các bệnh về mắt, giảm khả năng tập trung, sống thụ động…

Để bảo vệ hạnh phúc và giữ gìn mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình, hơn ai hết, chính cha mẹ nên làm gương tốt trong việc hạn chế xem ti vi, sử dụng điện thoại. Thay vào đó, mỗi thành viên trong gia đình nên dành nhiều thời gian trò chuyện, chia sẻ về việc học hành, những buồn vui, áp lực trong cuộc sống; hướng dẫn con sử dụng thiết bị công nghệ an toàn, lành mạnh… Việc sử dụng công nghệ thông thái, đúng cách không những giúp cuộc sống thêm phong phú, gắn kết mà qua đó còn góp phần bảo vệ giá trị cốt lõi của gia đình trong thời đại công nghệ 4.0.

Minh Luân