Quy định mới về giáo viên dạy giỏi: Tạo động lực để giáo viên phấn đấu

Bộ GD-ĐT đã chính thức ban hành Thông tư số 22 quy định về Hội thi giáo viên (GV) dạy giỏi cơ sở giáo dục (GD) mầm non; GV dạy giỏi, GV chủ nhiệm lớp giỏi cơ sở giáo dục phổ thông (CSGDPT) với nhiều thay đổi rất tích cực. Qua đó, góp phần tạo động lực để GV phấn đấu, không ngừng hoàn thiện bản thân, đáp ứng yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục, cũng như phát triển nghề nghiệp…

Giờ học của cô, trò Trường THCS Ngô Quang Nhã (xã Châu Thới, huyện Vĩnh Lợi). Ảnh minh họa: Đ.K.C

Điểm lại những bất cập

Sau gần 10 năm, các Thông tư, Điều lệ hội thi GV dạy giỏi, GV chủ nhiệm giỏi các cấp học mầm non, phổ thông và GDTX được Bộ GD-ĐT ban hành, khách quan mà nói, ngoài những mặt tích cực thì quá trình triển khai đã bộc lộ nhược điểm, trong đó một số quy định đã không còn phù hợp. Đó là chưa kể có trường hợp CSGDPT cử GV dự thi vì thành tích tập thể; nhiều sáng kiến kinh nghiệm chỉ mang tính hình thức, qua loa, sao chép lại của đồng nghiệp hoặc lấy bài trên mạng, một số thì kém chất lượng… để có đủ điều kiện được dự thi GV giỏi.

Không chỉ vậy, việc tổ chức thực hiện ở một vài địa phương, đơn vị còn nhiều bất cập, mang hơi hướng “bệnh thành tích”, chưa thật sự đúng mục đích, trọng tâm mà hội thi hướng đến. Cụ thể là không giữ nguyên trạng số lượng học sinh tại lớp mình thực hành thao giảng; các bài thi thường được GV, học sinh tập tành rất nhiều lần và ngày diễn ra thi chỉ mang tính chất “phát lại”; hội thi thường tạo ra áp lực rất lớn, khiến thầy trò các trường phải mất ăn mất ngủ; chưa đánh giá đúng thực trạng, năng lực thật sự của đội ngũ GV…

Sân chơi dành cho GV có năng lực thật sự

Có thể khẳng định, ngoài việc thay thế các thông tư đã ban hành, Thông tư 22 còn khắc phục được những nhược điểm, hạn chế, bất cập và không làm gián đoạn các hội thi GV dạy giỏi, GV chủ nhiệm lớp giỏi của các địa phương, đơn vị.

Ông Hoàng Đức Minh, Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GD-ĐT), cho biết: “Hội thi GV dạy giỏi, GV chủ nhiệm lớp giỏi nhằm phát hiện, công nhận, tôn vinh, nhân rộng GV đạt danh hiệu GV dạy giỏi, GV chủ nhiệm lớp giỏi; tạo động lực cho GV phấn đấu, hoàn thiện bản thân; góp phần nâng cao hiệu quả sinh hoạt chuyên môn và đẩy mạnh các phong trào thi đua dạy học trong trường học; khuyến khích, động viên, tạo cơ hội cho GV rèn luyện, tự học, sáng tạo, học hỏi, trao đổi, truyền đạt, phổ biến kinh nghiệm trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, GD trẻ em (với GV mầm non); công tác giảng dạy, công tác chủ nhiệm lớp (với GV phổ thông). Hội thi dựa trên sự tự nguyện của GV; không ép buộc, không tạo áp lực cho GV tham gia”.

Theo đó, Thông tư 22 quy định nội dung tham gia hội thi, gồm: Thứ nhất, thực hành một hoạt động giáo dục cụ thể đối với GV mầm non theo kế hoạch giáo dục của nhà trường; Thực hành dạy một tiết theo kế hoạch giảng dạy tại thời điểm diễn ra hội thi với GV phổ thông; Thực hành một tiết tổ chức hoạt động trải nghiệm (tiết sinh hoạt lớp, hoặc tiết hoạt động trải nghiệm, hoặc hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp) đối với GV chủ nhiệm lớp. Các hoạt động thực hành, tiết dạy tham gia hội thi được tổ chức lần đầu tại lớp học với nguyên trạng số lượng trẻ em, học sinh của lớp. GV không được dạy trước (dạy thử) hoạt động thực hành tham gia hội thi trong năm học có tổ chức thi. GV sẽ được thông báo và có thời gian chuẩn bị cho hoạt động giáo dục, tiết học trong thời gian không quá 2 ngày trước thời điểm thi.

Thứ hai, GV sẽ trình bày một biện pháp góp phần nâng cao chất lượng công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ em của cá nhân tại cơ sở giáo dục (CSGD), nơi GV đang làm việc (với GV mầm non); Trình bày một biện pháp góp phần nâng cao chất lượng công tác giảng dạy của cá nhân tại CSGD, nơi GV đang làm việc (với GV phổ thông); Trình bày một biện pháp góp phần nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp của cá nhân tại CSGD, nơi GV đang làm việc (với GV chủ nhiệm). Thời lượng trình bày biện pháp không quá 30 phút, bao gồm cả thời gian Ban Giám khảo trao đổi. Biện pháp được lãnh đạo CSGD xác nhận áp dụng hiệu quả và lần đầu được dùng để đăng ký thi và chưa được dùng để xét duyệt thành tích khen thưởng cá nhân trước đó.

Điểm mới này cũng đồng nghĩa việc đánh giá GV dạy giỏi, GV chủ nhiệm lớp giỏi sẽ vừa đánh giá quá trình thể hiện năng lực nghề nghiệp, đánh giá giờ dạy, hoạt động giáo dục (đây là hoạt động đặc thù chỉ có ở trường học), đánh giá việc rút kinh nghiệm từ hoạt động giảng dạy và giáo dục để có báo cáo biện pháp chia sẻ kinh nghiệm bản thân. Như vậy, vừa đánh giá tiết dạy, quá trình thể hiện năng lực nghề nghiệp qua chuẩn nghề. Hơn nữa, GV dạy giỏi, GV chủ nhiệm lớp giỏi sẽ có báo cáo trực tiếp một biện pháp đã đúc rút từ thực tế trong giảng dạy và như vậy sẽ đánh giá được cả quá trình giảng dạy, giáo dục trẻ em, học sinh của GV, việc công nhận GV dạy giỏi, GV chủ nhiệm lớp giỏi sẽ xác thực và công bằng hơn.

Bên cạnh đó, một điểm mới khiến GV vô cùng phấn khởi đó là thông tư này không quy định số năm công tác trước khi tham gia hội thi như các thông tư trước. Trong cùng một năm học, GV có thể tham gia cả 3 hội thi: Cấp trường, huyện, tỉnh (nếu đủ điều kiện và địa phương tiến hành tổ chức). Bên cạnh đó, các tiêu chuẩn để tham gia hội thi các cấp chỉ cần thông tin nghề nghiệp của 2 năm trở lại, không cần đến 3 hay 4 năm như trước. Việc này cho thấy sự liên tục, gia tăng các hoạt động nghề nghiệp gắn liền với hội thi, giúp hội thi thêm chất lượng, tạo ra những hiệu ứng tích cực và góp phần “truyền lửa”, tạo động lực để GV thêm nỗ lực, gắn bó với nghề.

Kim Trúc

Tiêu chuẩn GV tham dự hội thi được quy định theo chuẩn nghề nghiệp như sau:

- GV mầm non tham dự hội thi cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh (GV dạy giỏi) phải bảo đảm đạt chuẩn nghề nghiệp ở mức khá trở lên của năm liền kề năm tham dự hội thi, trong đó có các tiêu chí 1, 3, 4, 5, 6, 8 và 9 được quy định tại Thông tư số 26/2018/TT-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT ban hành quy định chuẩn nghề nghiệp GV mầm non đạt mức tốt.

- GV phổ thông tham dự hội thi GV dạy giỏi cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh phải bảo đảm đạt chuẩn nghề nghiệp ở mức khá trở lên của năm liền kề năm tham dự hội thi; trong đó các tiêu chí của tiêu chuẩn 2 (tiêu chuẩn phát triển chuyên môn, nghiệp vụ) được quy định tại Thông tư số 20/2018/TT-BGDĐT ban hành quy định chuẩn nghề nghiệp GV CSGDPT đạt mức tốt.

- GV phổ thông tham dự hội thi GV chủ nhiệm lớp giỏi cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh phải bảo đảm đạt chuẩn nghề nghiệp ở mức khá trở lên của năm liền kề năm tham dự hội thi, trong đó các tiêu chí tại tiêu chuẩn 3 (tiêu chuẩn xây dựng môi trường giáo dục) và tiêu chuẩn 4 (tiêu chuẩn phát triển mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường và xã hội) được quy định tại Thông tư số 20/2018/TT-BGDĐT ban hành quy định chuẩn nghề nghiệp GV CSGDPT đạt mức tốt.

Như vậy, GV dạy giỏi, GV chủ nhiệm lớp giỏi cần có nền tảng nghề nghiệp vững vàng mới đủ điều kiện.