Thay đổi cách đánh giá học sinh THCS, THPT: Góp phần khích lệ sự tiến bộ của học sinh

Hiện nay, học sinh (HS) bậc THCS, THPT đang được các trường áp dụng hình thức đánh giá các môn Toán, Ngữ văn, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý, Ngoại ngữ… bằng điểm số thông qua các bài kiểm tra viết. Tuy nhiên, theo dự thảo thông tư mà Bộ GD-ĐT vừa công bố, thời gian tới HS các cấp học này sẽ được đánh giá bằng nhận xét kết hợp với điểm số.

Học sinh Trường THPT Chuyên Bạc Liêu trong giờ kiểm tra môn Toán. Ảnh minh họa: Đ.K.C

Tạo ra sự đánh giá thường xuyên

Hiện nay, các trường đang áp dụng Thông tư 58 quy định về đánh giá, xếp loại HS THCS, THPT. Theo đó, các môn Âm nhạc, Mỹ thuật, Thể dục đang được đánh giá theo hình thức nhận xét kết quả học tập; môn Giáo dục công dân được đánh giá bằng việc kết hợp giữa cho điểm và nhận xét. Các môn còn lại được đánh giá bằng việc cho điểm. Tuy nhiên, thực tế cho thấy thông tư này bộc lộ nhiều bất cập, có nhiều điểm không nhất quán và mang tính tiếp nối với cách đánh giá của bậc tiểu học, vì thế chưa phù hợp với yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới sắp triển khai.

Cho nên, dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 58 vừa được Bộ GD-ĐT công bố và dự kiến lấy ý kiến đóng góp đến ngày 16/7/2020 sẽ khắc phục những bất cập. Dự thảo nêu rõ, việc đánh giá bằng điểm số dựa trên kết quả thực hiện các yêu cầu về chuẩn kiến thức, kỹ năng đối với môn học quy định trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành. Kết quả đánh giá được cho điểm theo thang điểm từ 0 - 10 điểm; nếu sử dụng thang điểm khác phải quy đổi về thang điểm 10. Việc đánh giá bằng nhận xét sẽ thông qua sự tiến bộ về thái độ, hành vi, kết quả thực hiện các nhiệm vụ học tập theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực học tập của HS.

Cụ thể, việc kiểm tra để tính điểm số sẽ đa dạng hơn so với quy định hiện hành. Trong đó, đánh giá thường xuyên có thể áp dụng các hình thức như hỏi - đáp, thuyết trình, viết ngắn (trên giấy, máy tính), thực hành, sản phẩm học tập… Việc đánh giá định kỳ ngoài hình thức làm bài kiểm tra, thuyết trình cũng có thể căn cứ vào kết quả thực hành, sản phẩm học tập để đánh giá.

Kiểm tra định kỳ sẽ bao gồm bài điểm tra giữa kỳ và cuối kỳ. Trong đó, các môn có dưới 70 tiết/năm học thì bài kiểm tra giữa kỳ không quá 45 phút, bài kiểm tra cuối kỳ không quá 60 phút. Môn học trên 70 tiết/năm học thì bài giữa kỳ không quá 45 phút, bài cuối kỳ không quá 90 phút.

Dự thảo trên cũng quy định không giới hạn số bài kiểm tra đánh giá thường xuyên. Tùy theo điều kiện dạy học, yêu cầu học tập, giáo viên có thể kiểm tra HS nhiều lần, nhiều hình thức. Và chỉ lấy những điểm tốt nhất của mỗi HS để ghi vào kết quả chính thức.

Riêng các môn học có từ 35 tiết trở xuống/năm học sẽ lấy hai điểm đánh giá thường xuyên trong số các điểm đã chấm cho mỗi HS. Môn học trên 35 - 70 tiết sẽ lấy 3 đầu điểm đánh giá thường xuyên. Môn trên 70 tiết thì có 4 đầu điểm đánh giá thường xuyên. Không chỉ vậy, đối với những trường hợp HS không có đủ số đầu bài kiểm tra, nếu viện dẫn được lý do chính đáng sẽ được kiểm tra bù, ngược lại sẽ nhận điểm 0 cho bài kiểm tra đánh giá bị thiếu.

Động viên kịp thời những nỗ lực

Ngay khi dự thảo thông tư được công bố, chúng tôi đã có trao đổi nhanh với lãnh đạo các trường, giáo viên đang trực tiếp giảng dạy bậc THCS, THPT, cũng như các bậc phụ huynh, HS. Bên cạnh những lo lắng dự thảo thông tư mới sẽ tạo thêm áp lực, gánh nặng cho giáo viên, HS vì có thêm việc đánh giá bằng nhận xét; những tiêu cực mới có thể phát sinh trong quá trình áp dụng, nhưng đa phần đều đồng tình rất cao với những sửa đổi, bổ sung mới.

Một giáo viên THPT địa bàn huyện Hồng Dân cho rằng: “Việc đánh giá thường xuyên sẽ là cách hay trong việc theo dõi và động viên kịp thời những nỗ lực, tiến bộ của HS trong quá trình học tập. Có lẽ vì vậy mà quy định mới không hạn chế số lần đánh giá thường xuyên. Một điều khiến tôi rất đồng tình đó là việc những HS được đánh giá chưa đạt điểm tốt có thể có cơ hội được đánh giá lại bằng các hình thức khác… Điều này sẽ khiến các em vững tâm hơn, tiếp tục nỗ lực, chứ không còn tâm lý buông trôi”.

Chị Trần Thu Hoài (Phường 5, TP. Bạc Liêu) bày tỏ: “Là phụ huynh có con em đang theo học cả hai bậc học THCS, THPT, tôi rất tán thành nếu như dự thảo thông tư mới được áp dụng ở các trường. Bởi lẽ, điều mà phụ huynh chúng tôi mong muốn không chỉ dừng lại ở những điểm số, mà chúng tôi còn muốn được bao quát hơn về quá trình học tập, kết quả thực tế của con em mình tại trường thông qua những lời nhận xét, những hình thức đánh giá khác nhau từ phía giáo viên”.

Kim Trúc