Vì một học đường không rác thải nhựa

Hiện nay, rác thải nhựa là một trong những thách thức môi trường lớn nhất mà thế giới đang phải đối mặt và cũng là nguyên nhân sản sinh ra khí thải gây hiệu ứng nhà kính, biến đổi khí hậu. Trong đó, Việt Nam là một trong 5 quốc gia hàng đầu phải chịu trách nhiệm cho khoảng 13 triệu tấn rác nhựa thải ra đại dương/năm và tình trạng sử dụng đồ nhựa dùng một lần vẫn gia tăng ở khắp mọi nơi… Để góp phần hạn chế tình trạng này, các trường học trên địa bàn tỉnh đang lan tỏa phong trào “Trường học không rác thải nhựa” với những mô hình, hoạt động ý nghĩa, góp phần nâng cao nhận thức của học sinh, giáo viên và cả cộng đồng trong việc phòng chống rác thải nhựa, bảo vệ môi trường.

Các thành viên của nhóm Bac Lieu Young Pioneers trao đổi về sản phẩm túi vải thân thiện với môi trường mà nhóm đang khuyến khích mọi người sử dụng. Ảnh: Đ.K.C

Những mô hình ý nghĩa

Ý tưởng dùng túi vải có thể sử dụng nhiều lần thay cho túi nylon sau khi được thiết kế mẫu mã kèm theo thông điệp “Save the earth -  There’s no plan (et) B” (tạm dịch: Hãy bảo vệ Trái đất - Nếu không chúng ta sẽ không có hành tinh) đã được các thành viên của nhóm Bac Lieu Young Pioneers (học sinh của 2 trường THPT Chuyên Bạc Liêu và THPT Bạc Liêu) gửi ra một xưởng in lớn ở Hà Nội in với số lượng 750 chiếc thử nghiệm. Ngoài việc vận động thầy cô, bạn bè, người thân tham gia ủng hộ, các bạn còn lập hẳn fanpage (một trang lập ra từ Facebook) để kêu gọi mọi người ủng hộ, góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về hạn chế việc thải rác nhựa ra môi trường. Với mức giá 20.000 đồng/chiếc túi vải, sau khi trừ tất cả các chi phí, số tiền còn lại được nhóm bạn trẻ này dùng làm quỹ cho các hoạt động thiện nguyện vì cộng đồng. Trong mùa Trung thu vừa qua, nhóm đã phối hợp với 2 nhóm thiện nguyện khác tổ chức đêm hội trăng rằm cho trẻ em mồ côi tại chùa Long Phước và Vĩnh Phước An tự. Số tiền lãi từ việc bán túi đợt 2 đang được nhóm lên kế hoạch cho các hoạt động thiện nguyện sắp tới.

Về Trường THPT Ngan Dừa (huyện Hồng Dân) hôm nay, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng với khuôn viên khang trang, sạch đẹp, ở mỗi ngóc ngách của trường đều được “điểm xuyết” bằng những chiếc sọt hình trụ tròn được làm từ sắt inox không gỉ và lưới. Những chiếc sọt ấy dùng để thu gom chai nhựa, ly nhựa của học sinh đã qua sử dụng để làm quỹ kế hoạch nhỏ của Đoàn trường. Thầy Nguyễn Đình Chẳng, Bí thư Đoàn trường, chia sẻ: “Từ việc thấy học sinh sau khi uống nước xong hay vứt chai nhựa lung tung vừa làm mất mỹ quan, lại gây ô nhiễm môi trường nên Đoàn trường đã nảy ra ý tưởng thu gom loại rác thải nhựa này vừa làm quỹ kế hoạch nhỏ, vừa kết hợp để tuyên truyền nâng cao nhận thức của học sinh, giáo viên và cả cộng đồng về phòng chống rác thải nhựa. Dù mới triển khai từ năm học này, nhưng hoạt động đang phát huy hiệu quả và có sức lan tỏa mạnh mẽ. Số tiền thu được từ phong trào kế hoạch nhỏ sẽ được Đoàn trường dùng một phần nhỏ làm quỹ sinh hoạt, phần còn lại sẽ được tích lũy để hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn mỗi đầu năm học mới”.

Phong trào kế hoạch nhỏ từ việc thu gom rác thải nhựa cũng được Trường THPT Gành Hào (huyện Đông Hải) thực hiện từ nhiều năm qua. Qua đó đã hỗ trợ, tiếp sức cho nhiều học sinh nghèo của nhà trường vươn lên trong học tập. Không chỉ nâng cao nhận thức của học trò từ việc tự giác thu gom rác thải nhựa và bỏ đúng nơi quy định, mà còn động viên học sinh trường trở thành những tuyên truyền viên tích cực vận động người thân, gia đình ý thức hơn trong việc hạn chế rác thải nhựa ra môi trường. Có một tín hiệu đáng mừng là phụ huynh của nhiều lớp còn rất tích cực trong việc thu gom chai, lọ nhựa ủng hộ cho phong trào kế hoạch nhỏ của nhà trường.

 Học sinh Trường THPT Ngan Dừa (huyện Hồng Dân) thu gom chai nhựa cho phong trào kế hoạch nhỏ. Ảnh: Đình Chẳng

Nhân lên ý thức bảo vệ môi trường

Bạn Lâm Quốc Cường (lớp 12 Anh, Trường THPT Chuyên Bạc Liêu, Trưởng nhóm Bac Lieu Young Pioneers) chia sẻ: “Ban đầu chúng em chỉ định tổ chức thành một nhóm các bạn có cùng sở thích để cùng nhau sẻ chia những kỹ năng mềm, lên kế hoạch cho các hoạt động công ích vì cộng đồng. Sau khi kết nối với một bạn học sinh của Bạc Liêu đang theo học ở Hà Nội, chúng em đã lên ý tưởng cho những hoạt động thiết thực hướng đến môi trường, trong đó là chung tay kêu gọi mọi người nâng cao ý thức phòng chống rác thải nhựa. 9 thành viên của nhóm bắt đầu sử dụng những chiếc túi vải thay cho túi nylon, dùng bình thủy tinh, hộp thủy tinh hoặc hộp nhựa sử dụng nhiều lần thay cho các loại chai, hộp nhựa sử dụng một lần để các thành viên trong lớp mình làm theo. Dần dà không chỉ lớp em, mà học sinh của các lớp khác bắt đầu ít sử dụng chai, hộp nhựa một lần”.

Mới đây, nhóm của Quốc Cường còn tổ chức thu gom rác, làm vệ sinh môi trường trong khuôn viên 2 trường THPT Chuyên Bạc Liêu và THPT Bạc Liêu, thu hút sự tham gia của rất nhiều bạn trẻ. Sắp tới, nhóm bạn này ngoài việc gia tăng thêm thành viên, còn đang ấp ủ nhiều dự định mới trong việc nâng cao hơn nữa nhận thức của mọi người vì một thế giới không rác thải nhựa.

Hưởng ứng chiến dịch về Công bằng khí hậu năm 2019 của Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc phát động, vừa qua Tổ chức Actionaid quốc tế tại Việt Nam đã phối hợp với Ban quản lý chương trình hỗ trợ phát triển huyện Đông Hải tổ chức phát động chiến dịch “Trường học không rác thải nhựa” tại 10 trường tiểu học, THCS trên địa bàn huyện với sự tham gia của hàng ngàn học sinh. Đây được xem là chiến dịch hết sức ý nghĩa, nhằm kêu gọi cộng đồng xã hội chung tay bảo vệ môi trường, bảo vệ sự sống của chúng ta trong tương lai.

Thông qua chiến dịch, ngoài việc được trang bị những kiến thức, kỹ năng bảo vệ môi trường từ các thước phim tư liệu, hay trả lời những câu hỏi của Ban tổ chức về rác thải nhựa, học sinh các trường còn tham gia vẽ những bức tranh kèm theo những thông điệp, sáng kiến thiết thực trong bảo vệ môi trường với chủ đề nói không với rác thải nhựa.

Vì một học đường, một quốc gia, một thế giới không rác thải nhựa, mỗi người hãy hạn chế sử dụng các vật dụng sử dụng một lần như: ly, ống hút, chai nhựa, túi nylon, kẹo cao su… Và cùng với đó là thu gom, phân loại rác, tái chế lại đồ nhựa bằng việc trồng hoa trong chai nhựa, làm các vật dụng từ chai nhựa để trang trí góc học tập; nâng cao nhận thức của học sinh, giáo viên trong việc khuyến khích sử dụng các bình đựng nước uống cá nhân hoặc ly thủy tinh, bình inox để thay thế hoàn toàn chai nhựa… là thông điệp được truyền đi từ những hoạt động giàu ý nghĩa này.

Mong rằng những hành động tuy nhỏ, nhưng vô cùng ý nghĩa, thiết thực này sẽ góp phần làm lan tỏa, nhân lên ý thức bảo vệ môi trường của mỗi người, mỗi nhà và cả cộng đồng vì một môi trường xanh - sạch - đẹp - an toàn.

Kim Trúc